Özel kanunlarda belirtilen ilam niteliğinde belgelerden biri de Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunu’nun 18/2. maddesi gereğince icra edilebilirlik şerhi içeren anlaşma belgesidir. Bir başka deyişle söz konusu belgenin ilam niteliğinde belge sayılmasının koşulu icra edilebilirlik şerhi verilmesidir. Pek tabidir ki; bu durum bahsi geçen şerhi içeren belgenin her koşulda ilamlı takibe konu edileceği anlamına gelmez. Bir başka ifadeyle, ilamlı takibe konu edilmesi halinde yapılacak şikayet üzerine takibin iptaline karar verilemeyeceği sonucuna varılamaz.Zira her mahkeme ilamı da ilamlı takibe konu edilememektedir. Örneğin; eda hükmü içermemesi halinde mahkeme ilamı da ilamlı icra takibine konu edilemez. Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında; somut olayda takibe konu edilen icra edilebilirlik şerhi içeren 20/08/2020 tarihli anlaşma belgesinin 4. maddesinde yer alan “Yüklenici dükkanların iskanını ... bu sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 3 AY SÜRE içerisinde alacaktır....

(HMK md. 150/5) Yapılan incelemede; davacı vekilinin dava dilekçesinde mal rejiminin tasfiyesi talebinden bağımsız olarak dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulması talebinde de bulunduğu, ancak bu davayı açarken tek nispi harç yatırdığı, davacının birbirinden bağımsız ve ayrı ayrı harca tabi iki davasının bulunduğu, yatırılan başvurma harcının dava dilekçesindeki tüm bu istekleri de kapsadığı anlaşılmaktadır. Mal rejiminin tasfiyesi davası nispi harca, aile konutu şerhi konulması davası ise maktu harca tabi olup, eksik harç tamamlanmadan müteakip işler yapılamaz. O halde, aile konutu şerhi konulması davası yönünden alınması gereken maktu peşin harcın Harçlar Kanunu'nun 30- 32. maddeleri gereğince tamamlattırılması, harcın tamamlanmaması halinde Harçlar Kanunu'nun 30. maddesinde gösterilen usul çerçevesinde hareket edilmesi gerekirken, harç noksanlığı giderilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur....

İpoteğin kaldırılması talebinin ipotek bedeli üzerinden nispi harca tabi olduğu, aile konutu şerhi konulması talebinin ise maktu harca tabi olduğu, tüm bu açıklamalar ışığında aile konutu şerhi yönünden davacıların 29,20 TL maktu harcı eksik yatırdığı, ipoteğin fekki talebi için 8.538,75 TL tamamlama harcı yatırılması gerekirken aile konutu şerhi talebi için yatırılan 29,20 TL maktu harcın mahsup edilerek 8.509,55 TL yatırıldığı görülmüştür. Nispi harca tabi davalarda karar ve ilam harcının dörtte biri işlem yapılmadan önce peşin ödenir (Harçlar Kanunu m.28/a). Yargısal işlemlerde alınacak harçlar ödenmedikçe yargılamaya devam edilerek hüküm verilemez. Davacılar dava dilekçesiyle aile konutu şerhi konulması davasıyla ilgili maktu 29,20TL harcı eksik yatırmıştır....

Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi “konulmuş olmasa da” eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma aile konutu şerhi konulduğu için değil, zaten var olduğu için getirilmiştir. Bu sebeple tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Zira dava konusu taşınmaz şerh konulmasa dahi aile konutudur. Eş söyleyişle şerh konulduğu için aile konutu olmamakta aksine aile konutu olduğu için şerh konulabilmektedir. Bu nedenle aile konutu şerhi konulduğunda, konulan şerh “kurucu” değil “açıklayıcı” şerh özelliğini taşımaktadır. .../... Anılan madde hükmü ile getirilen sınırlandırma, “emredici” niteliktedir. Dolayısıyla bu haktan önceden feragat edilemeyeceği gibi eşlerin anlaşmasıyla da ortadan kaldırılamaz ve açık rıza ancak “belirli olan” bir işlem için verilebilir....

Mahkemenin gerekçeli kararı No:96 ...Merkez ......adresine, tebligata mernis şerhi verilerek tebliğe çıkarılmış, "Muhatap adreste bulunmadığından, geçici olarak...'e gittiğinden, Tebligat Kanunu'nun 21. ve 21/2. maddesine göre muhtar/aza/köybekçisi...'e tebliğ edilip kapısına 2 nolu haber kağıdı yapıştırılıp komşusu ... haber verildi" kaydı ile tebliğ edilmiştir. Temyiz dilekçesi tebligatı da aynı şekilde ve aynı şerh ile yapılmıştır. Tebligat şerhi, TK'nun 21/1 maddesi uyarınca değerlendirildiğinde; muhatabın adresten geçici olarak ayrıldığını beyan eden komşunun isminin yazılmamış olması nedeniyle tebligat usulsüzdür. Ancak tebligata aynı zamanda mernis şerhi verilmiş olması nedeniyle TK'nun 21/2. maddesi uyarınca değerlendirme yapılabilmesi için; adı geçene daha önce yapılan tebligatların incelenmesi gerekmiştir. Dahili davalıya yapılan ilk tebligat, ...Köyü ......adresine mernis şerhi düşülmeksizin normal tebligat olarak çıkartılmış, köy azası ... imzasına tebliğ edilmiştir....

Davacı taraf, şikayet dilekçesinde tebliğ zarfı içerisinde yalnızca icra emrinin gönderildiğini, icra edilebilirlik şerhi ve anlaşma tutanağının gönderilmediğini ileri sürmüş ise de; takip ilamlı icra takibi olup, dayanak belgelerin icra emrine eklenmesi zorunluluğu bulunmadığından ileri sürülen bu husus yerinde değildir. Yine, davacı tebligat zarfında icra edilebilirlik şerhi alındığına dair ilam örneğinin bulunmadığını, ilamın kendilerine tebliğ edilmediğini, ayrıca, icra emrinde 5 numaralı kısımda ilamı veren mahkemenin ve icra edilebilirlik şerhinin yazılmadığını ve davalı tarafça icra edilebilirlik şerhi alınmadan takip başlatıldığını ileri sürmüş ise de; icra dosyasında icra emri ekinde Bursa 7. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/1352 Esas 2019/1173 Karar sayılı icra edilebilirlik şerhi mevcut olup, belirtilen zorunluluk yerine getirilmiştir....

Kişilere devrini engellemek amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesi, ihtiyati tedbir kararı verilene kadar taşınmazlar üzerine "davalıdır" şerhi konulması, talebinde bulunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, 15/09/2020 tarihli tensip zaptı ile; Dava dilekçesinde davalı şirketlere devredildiği belirtilen taşınmazlar yönünden davalıdır şerhi talebinin iş bu taşınmazlar devredildiği belirtilen şirket üzerine kayıtlı olması halinde kabulüne karar verilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Dairenin önceki tarihli kararında istenilen Ağır Ceza Mahkemesinin 2004/259 esas sayılı davası sonucunda verilen kararında kesinleşme şerhi bulunmamaktadır. Bu nedenle Giresun Ağır Ceza Mahkemesinin 7.4.2005 tarih 2004/259 esas, 2005/60 sayılı kararı kesinleşmiş ise kesinleşme şerhi verilmesi, kesinleşmemiş ise kesinleşme tarihinin beklenilmesi, ondan sonra temyiz incelemesi yapmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE 27.2.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki "aile konutu şerhi konulması" davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosya içeresinde dava konusu taşınmaza ilişkin tapu kaydı bulunmamaktadır. Taşınmaza ait tapu kaydının tapu sicil müdürlüğünden istenip, dosyaya alınmasından sonra birlikte gönderilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE oybirliğiyle karar verildi.02.07.2015 (Prş.)...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Tarafların 2009 yılında boşandıkları açıklanmış ise de, boşanma dava dosyası ya da kesinleşme şerhi içeren boşanma ilamı dosya içerisinde bulunmamaktadır. Temyiz incelemesine esas olmak üzere, tarafların boşanmalarına ilişkin dava dosyası veya kesinleşme şerhi içeren boşanma ilamının ait olduğu mahkemeden istenilerek dosya içerisine konulmasından sonra yeniden gönderilmesi için dosyanın Yerel Mahkemesi'ne İADESİNE, 03.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....