Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı ... iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır....
Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı ... iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır. Geçerli bir sözleşmenin ifa olanağının bulunmaması halinde ise 818 sayılı BK’nın 96 ve 106. maddelerinin dikkate alınması gerekmektedir. Öte yandan; davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme, değerlendirme ve ayırt edebilme kudretinde bulunmayan bir kimsenin kendi iradesi ile borç altına girme ehliyetinin varlığından söz edilemez....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı ferağa icbar olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davanın 17.10.1988 gün ve 22540 sayılı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Mal Satış Vaadi Sözleşmesine"dayanılarak açıldığı, sözleşmede vaad edilen taşınmaz bedelinin 500.000.000.- TL. olduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır....
Somut olayda davalı arsa maliki T8 ile müteahhit Kadim Yapı-Betacons-Düzey İnşaat Adi Ortaklığı arasında düzenleme taşınmaz satış vaadi ve hasılat paylaşım esaslı inşaat sözleşmesi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiği, davacı ile davalı Kadim Yapı-Betacons Adi Ortaklığı arasında dava konusu bağımsız bölüme ilişkin düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi sözleşmesi imzalandığı sabittir. Davanın niteliği, sunulan belge ve deliller ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; doğaldır ki davacının iddiasında haklı olup olmadığı yargılama sonunda tüm deliller toplandıktan, incelendikten ve değerlendirildikten sonra ortaya çıkacaktır. Ancak dava ihtiyati tedbir talepli düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde taşınmazın rayiç değerinin tahsili, olmadığı taktirde ödenen bedellerin güncellenerek tahsili istemine ilişkin terditli dava olup davacının ilk talebi uyuşmazlığın aynına ilişkindir....
DELİLLER : Tapu kaydı, düzenleme şeklinde ön ödemeli konut satış vaadi sözleşmesi, gayrimenkul alım satım sözleşmesi, ödeme makbuzu, delil listeleri, sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, düzenleme şeklinde ön ödemeli konut satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, gecikme tazminatı, olmadığı taktirde rayiç bedelin tahsili, kira bedelinin ve cezai şartın tahsili istemine ilişkindir....
Somut olayın, Ticaret Merkezinde bulunan ve kullanım amacı dükkan olan bir işyerinin satış bedelindne kaynaklanan uyuşmazlık olduğu; her iki tarafın da tacir olduğu ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğrduğu anlaşlıdığını, bu durumda uyuşmazlığın çözümü Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevi içerisinde olduğunu, işbu haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davannı reddini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, taşınmaz satış vaadi sözleşmesinden kaynaklı alacak nedeniyle başlatılan takibe itirazın iptali davasıdır. .... Tüketici Mahkemesi'nin ... Esas, ... Karar ve 04/02/2019 tarihli kararı ile "...davacının uyuşmazlık konusu satış vaadi ve inşaat ... sözleşmesinde taraf sıfatının bulunmadığı, bu nedenle sözleşmenin ihlalinden kaynaklanan alacağı talep hakkının bulunmaması dolayısıyla davanın aktif husumet nedeni ile reddine..." şeklinde karar verdiği görüldü....
Noterliğinden alınma 24 Mart 2000 tarih ve 05034 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile Mehmet ve Zübeyde kızı Fatma Bıçakçı'dan 300.000.000.-TL bedelle, Giresun 1. Noterliğinden alınma 04 Ağustos 2010 tarih ve 3170 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile Emine Ateş'ten 2.000,00.-TL bedelle, Giresun 1.Noterliğinden alınma 22 Eylül 1989 tarih 10655 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile Mehmet ve Zülbiye kızı Hatice Çetinkaya'dan 900.000,00.-TL bedelle, Giresun 1. Noterliğinden alınma 29 Kasım 1988 tarih ve 14731 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile Mehmet ve Zülbiye kızı T11'den 900.000,00....
Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır. Elbirliği mülkiyetine (TMK m.701) konu bir taşınmazda elbirliği (iştirak halinde) ortaklarından birinin, ortaklık dışı bir kişiye satım vaadinde bulunması halinde, sözleşme bir taahhüt muamelesi olarak geçerli olmakla birlikte elbirliği ortaklığı çözülünceye kadar sözleşmenin ifa olanağının varlığından söz edilemez....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalının 16/08/1996 tarihinde İmamoğlu Noterliğinde 2750 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde tanzim olunan gayrimenkul satış vaadi özleşmesi ile Adana İli İmamoğlu ilçesi Danacılı köyü 4 pafta 524 parselde yer alan dava konusu taşınmazda bulunan hissesindeki bilcümle mirasçılık hak ve hisselerinin tamamını müvekkili T1 satmayı vaat ettiğini, müvekkili satış vaadi sözleşmesinin düzenlenmesi ile T3 e satış vaadi tarihinde 50.000,00TL peşinen ödendiğini, bunun üzerine davaya konu hisselerin tasarruf ve yararlanma hakkını T3 müvekkiline terk ve teslim ettiğini, müvekkilin taşınmaz sözleşmenin düzenlendiği günden beri kesintisiz fiilen kullandığını, 10 yıllık zaman aşımı süresi geçtikten sonra açılan davalarda zaman aşımı savunmasının dinlenmeyeceğini, İmamoğlu noterliğinde 2750 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde tanzim olunan 16/08/1996 tarihli GMSV sözleşmesine...
Kaynağını Türk Borçlar Kanununun 29. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil davalarının kabulü için aranacak ilk husus, sözleşmenin ifa olanağının bulunup bulunmadığıdır....
