nin eşi hanesindeki nüfus kaydının kapatılarak baba hanesine kaydının açılması ve ölen kocasının soyadının terkini ile kızlık soyadını kullanmasına karar verilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davalı ...'ı vasi olarak temsil eden ...'ın vasi tayin edildiğine dair mahkeme kararının, 2-Davacılar ile maktul ... arasındaki bağlantıyı gösterir nüfus kaydının temini ile dosyaya konulmasından, Sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 21.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı, dava dilekçesinde nüfus kaydında ... ve ... olarak yanlış yazılan baba ve ana adının düzeltilerek gerçek anne ve babasının adı olan ... ve ... olarak yazılmasını ve ... soyadı ile birlikte boşandığı eşinin soyadı olan "..." soyadını da kullanmasına izin verilmesini istemiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 05.10.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece; "Yapılan yargılama sonucunda ve tüm dosya kapsamı incelendiğinde; eldeki dava evli kadının yalnızca kızlık soyadını kullanmak talebine ilişkin olup, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 30.9.2015 Tarih, 2014/2- 889 Es., 2015/2011 Kr. sayılı ilamında da belirtildiği üzere; AİHS'nin 8. maddesi özel hayata ve aile hayatına saygıyı ifade ederken, 14. maddesi cinsiyete dayalı ayrımcılığı yasaklamaktadır. AİHM'in, kişinin soyadını özel hayat kapsamında değerlendirerek evli kadının kocasının soyadını kullanma zorunluluğunu özel hayata müdahale olarak kabul ettiği birçok kararında, soyadı kullanımı ile ilgili başvurular, Sözleşme'nin 8. maddesinde yer alan "özel hayatın ve aile hayatının korunması" ilkesi kapsamında incelenmiş ve kadının evlendikten sonra yalnızca evlilik öncesi soyadını kullanmasına ulusal mercilerce izin verilmemesinin, Sözleşmenin özel hayatın gizliliğini öngören 8. maddesiyle bağlantılı olarak, ayrımcılığı yasaklayan 14. maddesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır....
in ilk kocasının ölümü ile dul iken yaptığı kısa süreli evliliğin boşanma ile sonuçlanması üzerine kızlık soyadı olan "..." soyadını aldığını, oysa ...'in ölen ilk kocasının soyadı olan "..." soyadı ile tanındığını, kendisinin de bu soyadını kullandığını ve resmi belgelerde özellikle Almanya'da "..." soyadını taşıdığını ileri sürerek bekarlık soyadı olan "..."in ikinci evliliğinden önceki dul kaldığı soyadı olan "..." olarak değiştirilmesini istemiştir. Davanın yasal dayanağını 4721 Sayılı Türk Medeni Yasasının 173. maddesi oluşturmaktadır. Bu madde hükmüne göre boşanma halinde kadın evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hakimden bekarlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir. Somut olayda davacı kadın evlenmeden önce dul olduğuna göre boşanma ile önceki dul kaldığı "..." soyadını yeniden alması asıldır. Dul iken ancak hakimden bekarlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir....
" soyadı ile gerçekleştirdiğini, evlendikten sonra sadece Yüksel soyadını kullanmak istediğini, meslek hayatında ilişki içerisinde bulunduğu kişiler tarafından da bekarlık soyadı ile tanındığını, bekarlık soyadını kullanmaya devam etmekte menfaatinin olduğunu, eşinin bekarlık soyadını kullanmasına rıza gösterdiğini, bu nedenle müvekkilinin şu an kullanmakta olduğu "Yüksel Yapak" soyadının değiştirilerek sadece bekarlık soyadı olan "Yüksel" soyadını kullanmasına izin verilmesini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanma İzninin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından tamamı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı tarafından açılan “Boşanan kadının kocasının soyadını kullanma izninin kaldırılması” davasının yapılan yargılamasında ilk derece mahkemesince davanın reddine hükmedilmiş, hükmün davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine bölge adliye mahkemesi 16.06.2021 tarihli kararıyla davacının istinaf başvurusunu kabul ederek davanın kabulüne karar vermiştir. Bu hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 21.12.2021 tarihli bozma ilamıyla davanın reddi gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuş ve dosya bölge adliye mahkemesine gönderilmiştir....
Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 59. maddesinin bir nolu bendinde "Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı açılır." üç nolu bendinde ise "Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve burdaki nüfus kaydı açılır" hükmü getirilmiştir....
Yasa koyucu boşanma durumunda; boşanmanın hukuksal sonucu olarak, kadının evlenmeden önceki soyadını yeniden alacağını öngörmüştür (TMK.md.173/1). Bu kural kamu düzeni gereğince konulmuş bir emredici hukuk kuralıdır. Bu kuralın tek istisnası hakimin boşanan kadına boşandığı eşin, soyadını taşımaya izin vermesidir (TMK.md.173/2). Yasanın bir emredici hukuk kuralıyla yasakladığı sonucu bir başka yasal olanakla sağlanmak istenmesi “yasaya karşı hile” olup; hukuk düzenince korunamaz. Bu durumda davacı kadının boşandığı eşini (ölmüşse mirasçılarını) hasım göstererek ve kullanmakta menfaatini kanıtlamak suretiyle, Aile hakiminden boşandığı eşinin soyadını taşımaya izin verilmesi davası (TMK.md.173/2) açma yerine; bu sonucu nüfus idaresini hasım göstererek açtığı nüfus kayıt düzeltim davasıyla elde etmeye çalışması açıklandığı gibi, yasaya karşı hile niteliğinde olup; korunamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davada, davacının boşandığı eşinin soyadını taşımasına izin verilmesine dair kararın kaldırılması istenilmiştir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 11.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Dava, davacının boşandığı eşinin soyadını taşımasına izin verilmesine dair kararın kaldırılması istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
