Aile Mahkemesinin 2021/101 Esas, 2021/101 Karar sayılı ilamı ile anlaşmalı olarak boşandıklarını, sonrasında kadının müvekkilinin soyadını kullanmasına izin verildiğini, ancak artık müvekkilinin davalının soyadını kullanmasını istemediğini iddia ederek boşanan kadının kocasının soyadının kullanması izninin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. II. CEVAP Davalı davaya cevap vermemiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davalı kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmakta iken, davacının bundan sonra ailesinin soyadını kullanmasını istemediği gerekçesi ile kadının kullanılmasına izin verilen eski eşinin (erkeğin) soyadı olan "..." soyadını kullanma izninin kaldırılmasına, kadının kendi bekarlık soyadını kullanmasına karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B....
TMK’nin 173/4. maddesi uyarınca kadının boşandığı eşinin soyadını kullanmaya ilişkin iznin kaldırılabilmesi koşulların değişmesi haline bağlı olup, ispat yükü boşanan kadının soyadının kullanılmasında artık menfaati kalmadığı yahut kadının soyadını kullanmasının kendisine zarar verdiği iddiasında bulunan davacıdadır....
Dava, TMK'nın 173/3 maddesi uyarınca, boşanan kadının, kocasının soyadının kullanması izninin kaldırılması istemine ilişkindir....
GEREKÇE : Dava soyad kullanma izninin kaldırılması talebinden ibarettir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 173 ncü maddesine göre"...Boşanma hâlinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hâkimden bekârlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir. Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir. Koca, koşulların değişmesi hâlinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir". Yargıtay 2.HD.nin 2022/9963 E-2022/10127 K.sayılı,07.12.2022 tarihli kararına göre"...Boşanan kadının, evliliğin sona ermesinden sonra kocasının soyadını taşımasına imkan tanıyan bu hükmün amacı, kadının sosyal durumunu korumasını sağlamaktır. Bir başka ifade ile kadın evlilik soyadı ile tanınmış ve isim yapmış ise kocanın soyadını kullanmakta menfaati olduğunun kabulü gerekir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanma İzninin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından tamamı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı tarafından açılan “Boşanan kadının kocasının soyadını kullanma izninin kaldırılması” davasının yapılan yargılamasında ilk derece mahkemesince davanın reddine hükmedilmiş, hükmün davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine bölge adliye mahkemesi 16.06.2021 tarihli kararıyla davacının istinaf başvurusunu kabul ederek davanın kabulüne karar vermiştir. Bu hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 21.12.2021 tarihli bozma ilamıyla davanın reddi gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuş ve dosya bölge adliye mahkemesine gönderilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanma İzninin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, nüfus müdürlüğü tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, boşanmadan sonra kocasının soyadını taşımasına izin verilen davacının, bu iznin kaldırılması isteğine ilişkindir. Genel müdürlük ve nüfus müdürlükleri, mahkemelerden nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları sonucunda verilen kararlar hakkında kanun yoluna başvurmaya yetkilidir. (5490 s. NHK. m. 37) Dava, nüfus kayıtlarına ilişkin bir düzeltme niteliğinde olmayıp, Türk Medeni Kanununun 173/2. maddesine göre verilmiş olan izin kararının kaldırılması niteliğindedir. Nüfus müdürlüğünün bu dava sonucunda verilen kararı temyiz etmekte hukuksal yararı bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; davacı kadın tarafından açılmış boşanan kadının kocasının soyadını kullanmaya izin istemine ilişkindir. TMK.nun 173. Maddesi kadının, boşandığı kocasının soyadını taşımasına izin vermektedir. Ancak kocanın soyadını taşımanın mümkün olabilmesi için belirli koşulların varlığı gerekmektedir. Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hakim, kocasının soyadını taşımasına izin verir. Kadının sosyal, ticari, akademik, meslek ...vb sebeplerle menfaati olması halinde boşandığı kocanın soyadını kullanmak istemesi mümkündür....
Boşanan kadına, boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilebilmesi için iki şartın birlikte gerçekleşmiş olması gerekir. Birincisi, kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati olmalı, ikicisi ise bunun kocaya zarar vermeyeceği ispatlanmalıdır. (TMK. m. 173/2) Taraflar Almanya'da Leverkusen Yerel Mahkemesinin 19/11/2010 tarihinde kesinleşen kararıyla boşanmışlar, bu karar davacının altı yıl sonra başvurusu üzerine Türkiye'de tanınmış, tanıma kararı 30/09/2016 tarihinde kesinleşmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Boşandığı Kocasının Soyadını Kullanmasına İlişkin İzin Kararının Kaldırılması Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı dava dilekçesinde, 1975 yılında evlendiği eşinin Karaman soyadını aldığını, 2002 yılında boşandıklarını, davacı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, “davacının boşandıktan sonra da, eşinin soyadını kullanmasına izin verilmiş” tir. Gerekçe olarak “tarafların boşanmalarına ilişkin kararla ortak çocuklarının velayetinin davacıya bırakıldığı, ilköğretim ve lise çağında bulunan çocukların soyadının, annelerinin soyadından farklı olmasının, çocuklar için telafisi imkansız sorunlara sebep olabileceği, bu sebeple davacının, boşandığı kocasının soyadını kullanmasında menfaatinin bulunduğu” gösterilmiştir....
