Davalı ... idaresi, davacının evlendiğini ve ... soyadının evlendiği eşinin soyadı olduğunu, Medeni Kanun’umuza göre yabancı kişi ile evlenen kadının aynı kütüğün son hanesine yeni hane açılarak koca soyadı ile kayıt edileceği, bu konuda ... Nüfus Müdürlüğünce 2014 tarihinde kayıt taşıma gerçekleştirilmiş olup eşinin soyadı ile kayıt edildiğini, davacının kızlık soyadını almak istiyorsa bir dilekçe ile nüfus müdürlüğüne başvurarak iki soyadını birlikte kullanabileceğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkeme Kararı: 6. ... 1....
in doğum soyadı ... iken evlenme ile birlikte "..." olarak değiştiği, Türk Medeni Kanununun 187. maddesinde yer alan "Kadın evlenmekle kocasının soyadını alır" hükmü uyarınca, davacı Dirk Michael'in soyadının "..." olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında davacı ...'nin kocası olan Dirk Michael'in soyadının, evlenmeyle ... olduğu dikkate alınarak davacı ...'nin soyadının, "..." olarak düzeltilmesine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçeyle davanın ... yönünden de reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 08.03.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Türk Medeni Kanununun 187. ve Soyadı Nizamnamesinin 17.maddelerinde kadının evlenmekle kocasının soyadını alacağı, isterse kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabileceği, daha önce iki soyadı kullanan kadının bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabileceği, Soyadı Nizamnamesinin 18.maddesinde de dul bir kadının evlenmekle yeni kocasının soyadını alacağı, Nüfus Hizmetleri Kanununun 23.maddesinin ikinci fıkrasında ise kadının evlenmekle kaydının kocası hanesine taşınacağı, koca ölse de kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalacağı, ancak dilerse babasının kütüğüne dönebileceği öngörülmüştür. Bu durumda kadının kocasından aldığı soyadı ancak yeniden evlenmekle veya kendi isteğiyle babası kütüğüne dönmekle değişebilir. Açıklanan hususlar gözardı edilerek davacının evlenmekle aldığı soyadını değiştirmesine ilişkin davanın kabulüne karar verilmesi, doğru görülmemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava; davacının evlenmekle kızlık soyadıyla birlikte eşinin soyadını da aldığı, bunun insan haklarına aykırı olduğu gerekçesiyle soyadının sadece kızlık soyadı olan Kayacan olarak değiştirilmesi istemine ilişkindir. Aile Mahkemesi; davanın genel hükümlere tabi soyadı düzeltilmesi davası olduğu, Asliye Hukuk Mahkemesi ise; Aile Mahkemesinin görevli bulunduğunu gerekçe göstererek görevsizlik kararı vermişlerdir. Türk Medeni Yasasını 187. maddesinde; “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir.” düzenlemesi bulunmaktadır....
Uyuşmazlık, TMK'nın 187. maddesi hükmüne rağmen evli kadının evlilik birliği içinde sadece kendi soyadını kullanıp kullanamayacağı noktasında toplanmaktadır. 4721 sayılı TMK'nın 187. maddesi "Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir." hükmünü içermektedir. 1982 Anayasasının 90/5. maddesi "Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınır" hükmü yer almaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı dava dilekçesinde, taşımakta olduğu ölen kocasının soyadı olan "..." soyadının "..." olarak değiştirmek istemiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 07.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, Türk Medeni Kanununun 173.maddesinin ikinci fıkrasına göre, davacının boşandığı kocasının ... olan soyadının kullanılmasına ve bu soyadını taşımasına izin verilmesi istemine ilişkindir. Davacı, ... evlenerek ... soyadını almıştır. Kocası ...'nın 1974 yılında ölmesi üzerine 1975'de ... ile evlendiği, bu kişiden de 2002 yılında boşandığı ve bunun soyadını kullanmak istediği anlaşılmaktadır. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.05.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evli Kadının Münhasıran Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanma Talebi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı ... idaresi tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, yerinde bulunmayan temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla karar verildi. 05.05.2015 (Salı) KARŞI OY YAZISI Mahkemece verilen karar, evli kadının soyadında değişikliğe ilişkindir. Evli kadının soyadı, kocasına bağlı olarak değişebilir. Kocasının soyadında bir değişiklik olmadıkça evlenen kadın kocasının soyadını taşımak zorundadır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; "...Türk Medeni Kanunu'nun "Kadının soyadı" başlığını taşıyan 187. maddesinde;" Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir." düzenlemesi getirilmiştir. Eldeki davada davacı evli olup ilgili kanuni düzenlemede de belirtildiği üzere eşinin soyadı ile birlikte kendi soyadını da kullanmaktadır. Fakat kendisini evlat edinen kişinin soyadını kullanmayı talep etmiş olup söz konusu talep gerek bahsedilen yasal düzenlemeye gerek kamu düzenine aykırı bulunduğundan davanın REDDİNE,"karar verilmiştir. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAF VE İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, davanın kabulü gerektiğini ileri sürmek suretiyle hükmün tamamı yönünden istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı taraf istinaf yasa yoluna başvurmamıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının nüfus kütüğünde..... olan adının ...... olan doğum yerinin ...,...,...,..., 01.07.1968 olan doğum tarihinin 08.12.1968 ve ....... olan soyadının ...... olarak düzeltilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı Nüfus Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1- 4721 sayılı Türk Medeni Yasasının 187.maddesi ile Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 55.maddesinin birinci bendi hükümlerine göre evli kadın, kocasının soyadını alır....