Borçlu, aslında borçlu olmadığı veya borçlu olmadığına inandığı bir borcu ödememek için, alacaklının takip yapmasını veya dava açmasını bekleyebilir. Bu durumda aleyhine başlatılan ilamsız icra takibine itiraz edebilir ve itiraz üzerine takip duracağından, alacaklı bu itirazı bertaraf ettirmek için harekete geçtiğinde, alacaklının itirazın iptali veya kaldırılması talebi üzerine, borçlu bu konudaki savunmalarını genel mahkemede veya icra mahkemesinde ileri sürebilecektir. Diğer hâlde borçlu, alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunması hâlinde borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir (İİK. m. 72/2). Alacaklının takibe girişmesinden sonra, hatta takip kesinleştikten sonra da borçlunun, borçlu olmadığının tespitini mahkemeden istemesi mümkündür (İİK. m. 72/3)....
Mahkememizce görevlendirilen grafoloji bilirkişi heyetinin hazırladığı 12.01.2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;"inceleme konusu 01.07.2019 vade tarihli, 01.06.2019 düzenle tarihli, 50.000,00(elli bin) TL tutarlı, alacaklısı ..., borçlu ... olan senet aslının ön metnindeki yazılar ile mukayese belgelerindeki yazı örnekleri arasında yapılan karşılaştırmada, bir kısmı Resim 2b, Resim 3’te işaretlenmiş olan, harf ve rakamların kaligrafik yapılanması, eğim, bağlantı ve kümelenme tarzında önemli derecede benzerliklerin olduğunu; “K” harfinin yapılanmasının, ayrıca senet yazı ve borçlu imzaları ile mukayese yazı ve imzalarında benzer kaligrafik yapılanma içermesi de dikkate alındığında (Resim 2, 3), senet metnindeki yazı ve borçlu imzalarının ...’in eli ürünü olduğunu" mütalaa etmiştir....
Davacı, dava konusu kıymetli evrak üzerinde yer alan imzanın kendisine ait olmadığını beyan ettiğinden, bunun tespiti için mahkememiz huzurunda davacının imza örnekleri alınmış, bunun yanında ilgili banka ve kamu kuruluşlarından getirtilen imza örnekleri ile birlikte dava konusu bonodaki imzanın kendisine ait olup olmadığının tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir. ... Adli Tıp Kurumu ... İhtisas Dairesinin 01/04/2021 tarihli raporunda özetle; "... İnceleme konusu senette ... adına atılı basit tersimli imzalar ile ... 'ın mevcut mukayese imzaları arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği..." yönünde kanaat bildirildiği görülmüştür....
Şubesi 29.04.2021 keşide tarihli .......... seri numaralı 750.000,00 TL bedelli çekten dolayı İİK 72. maddesi gereğince borçlu olmadığının tespiti ve çekin iptali talebine ilişkindir. Menfi tespit davalarında kural olarak ispat külfeti, alacaklı olduğunu iddia eden davalı taraftadır. Davalı taraf takipte kambiyo senedine dayandığında, kambiyo senetlerinin hukuki niteliği itibariyle temelindeki hukuki ilişkiden ayrık olarak mücerret borç ikrarını içerdiğinden, alacaklı taraf iddiasını senetle kanıtlamış olduğundan, borçlu olmadığını kanıtlamak DAVACI TARAFA GEÇER. Somut olayda davacı ile davalı arasındaki ticari ilişki kapsamında avans olarak verilen dava konusu çeki de kapsayan bir kısım çekler karşılığında mal ve hizmet sağlanmadığından bahisle dava konusu çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti ileri sürülmüştür. Dolayısıyla, dava konusu çek kambiyo senedi olduğundan, senedin bedelsiz kaldığını ispat külfeti davacı taraftadır....
İcra Müdürlüğü’nün 2012/142, 2012/881, 2012/3224 Esas sayılı dosyasındaki her biri 18.500 TL tutarındaki senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespiti talepli olarak 28.03.2012 tarihinde Kartal 4. İş Mahkemesi (2012/338E.) nezdinde menfi tespit davası ikame edildiğini, iş bu yargılama sonucu İstanbul Anadolu 17. İş Mahkemesi'nin 2013/451 Esas ve 2014/558 Karar sayılı kararı ile davacının yukarıda esas bilgileri belirtilen icra dosyalarındaki senetlerden borçlu olmadığına karar verildiğini ve bu kararın Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin onama kararı ile birlikte 04.04.2016 tarihinde kesinleştiğini beyanla davacının, davalılara borçlu olmadığının tespiti ile davalılar tarafından icraya konulan senetlerin iptalini talep ve dava etmiştir. SAVUNMA: Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk Derece Mahkemesi'nce; "DAVANIN KABULÜNE, Davacının İstanbul 9....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacı aleyhine başlatılan icra takibinin iptali ile davacının borçlu bulunmadığının tespitine ilişkindir. Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (Kuru-El Kitabı), İstanbul 2013, s. 346).Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır....
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibari ile -----Esas sayılı dosyalarında kambiyo senetleri nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.Dosyamız arasına alınan ----- Esas ve---- Esas sayılı dosyalarının dosyamız içerisine alındığı anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İş bu dava, satım sözleşmesi kapsamında avans olarak verilen bir kısım çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve ödenen çek bedellerinin istirdadı talebine ilişkindir. Somut olayda davacı .......... Kalıp San ve Tic. A.Ş.'nin dosyaya sunmuş olduğu evraklardan, davalı tarafından yapılacak mal temini için davalı ......... Ltd. Şti.'ye iki ayrı tahsilat makbuzuyla avans ödemesi olarak 10 adet çek olmak üzere toplam 2.406.115,36 TL ödeme yaptığı, davalının da avans ödemelerine karşılık olarak 3 adet faturaya istinaden toplam 1.786.680,27 TL'lik mal teminininde bulunduğu anlaşılmıştır. Davacı taraf eksik temin edilen 619.435,09 TL'lik kısma ilişkin olarak dava konusu ......... banka ...........
İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasına konu bonoların asıl alacak ve ferileri yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ve davalının kötü niyeti ispat edilemediğinden davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davacının davasının KABULÜ ile, davacının Antalya ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasına konu; ... tanzim ve ... vade tarihli ... TL ... tanzim ve ... vade tarihli ... TL ... tanzim ve ... vade tarihli ... TL ... tanzim ve ... vade tarihli ... TL ... tanzim ve ... vade tarihli ... TL ... adet bono nedeniyle DAVALIYA BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, 2-Şartları oluşmayan davacının kötü niyet TAZMİNATI TALEBİNİN REDDİNE, 3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken ...-TL harçtan peşin alınan ...-TL nin mahsubu ile, eksik alınan ......
E sayılı dosyasında 50.643,00 TL üzerinden yapılan takipte 35.643,00 TL borçlu olmadığının tespiti ile kötü niyet tazminatının şartları oluşmadığından talebin reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; Davanın KABULÜNE, 1-Davacının, ... İcra Müdürlüğü'nün (Eksi Esas 2017/... ) yeni esas 2020/......
