Uyuşmazlık; Kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte borca itiraz, takibin iptali ve takas mahsup talebine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Takas Mahsup Talebi Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire'ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R Borçlu, ... İnş. Malz. Tic. A.Ş. vekili ...'nın vekil edeni aleyhine ... 1. İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlattığını borca itiraz üzerine, itirazın iptaline karar verildiğini, ... aleyhine, ... 15. İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı dosyası ile ilamlı takip başlattıklarını, takas şartları oluştuğundan, ... 15. İcra Müdürlüğü'nün ... sayılı dosyasındaki alacaklarının ... 1....
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalının takas-mahsup talebinin yargılama sırasında değerlendirilmesinin gerekip gerekmeyeceği noktasında toplanmaktadır. ... HUMK'nun 204.maddesinde, takas-mahsup talebinin davayı mütekabile (karşı dava) addolunacağı belirtilmiştir. Borçlar Kanununun 122.maddesi uyarınca, takas, borçlunun takas iradesini alacaklıya bildirmesiyle vaki olacağından, takasın sağlanması için mutlaka ayrı bir dava veya karşı dava açılması gerekmez. Borçlu, kendisine karşı açılmış olan bir dava içerisinde takas-mahsup talebinde bulunabilir ve böylesi bir talep, usul hukuku anlamında bir defi niteliği taşır .......
Dava, navlun alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptaline ilişkin olup, mahkemece takas itirazının borca itiraz niteliğinde olmayıp İcra Mahkemeleri tarafından değerlendirilmesi gerektiği, itirazın iptali davası açmak için geçerli bir itirazın bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Oysa, aleyhine takip yapılan borçlunun takas-mahsup talebini ileri sürerek itiraz etmesi “borca itiraz” niteliğindedir. Takas mahsup savunmasında bulunan borçlunun başka bir mahkemede takasa konu alacağı dava etmesi takas-mahsup savunmasında bulunmasına engel değildir. Elinde dar yetkili İcra Hukuk Mahkemesinde takas-mahsup savunmasını kanıtlayacak nitelikte belge bulunmayan borçlunun bu savunmasının İcra Hukuk Mahkemelerince değerlendirilmesi mümkün olmayıp, ancak genel mahkemelerce değerlendirilmesi mümkündür....
Bu nedenle İİK 50 ve HMK 6 Maddeleri gereğince davacının yetki itirazının reddine, davacı her ne kadar takas mahsup itirazında bulunmuş ise de; Takas nedenine dayanarak itiraz İİK 169/a,1 anlamında bir itfa itirazıdır, bu nedenle takas itirazında ve definde bulunan borçlunun takip alacaklısından olan karşılık alacağını resmi ve ya imzası alacaklı tarafından ikrar edilmiş bir belge ile ispat etmesi gerekir. Davacı bu yolda herhangi bir belge ve delil ibraz etmediğinden davacının takas mahsup itirazının reddine " dair karar verildiği görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel mahkemenin usul ve yasaya aykırı karar verdiğini, borca itirazlarının ödeme (itfa) itirazına dayandığını, takas iddiası da ödemeyi kanıtlayacağını bu sebeple istirdat davasının sonuçlarının zorunlu olarak bekletici mesele yapılması gerektiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
Esas sayılı icra dosyası nedeniyle alacaklı olduğunu ve takas/mahsup talebinde bulunduğu gerekçesiyle borca itiraz ettiğini beyan etttiğini, davalı taraf, müvekili tarafından sunulan cari hesap ilişkisine ve bu borca itiraz etmemiş olduğunu, itiraz edilen icra takibi, yürütülmüş olan soruşturmaya istinaden yapılmış tespitlere dayanmakta olup ödenen ve ödenmeyen borçlar müvekkil şirketin ticari defter ve kayıtlarında da mevcut olduğunu, alacağın varlığı ve meblağ ticari defter ve kayıtlarımız üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesi neticesinde sabit olacağını, hali hazırda davalı taraf da borca itiraz etmemiş olduğunu, başka bir dosyadan alacağı olduğu iddiası ile takas/mahsup talebinde bulunmuş olduğunu, müvekkilinin şirketinin muhasebe kayıtlarında davalının müvekkilinin şirketine borcu olduğu anlaşılmış olduğunu, fakat davalı borçlu icra takibi öncesinde ve sonrasında borcunu ödememekte ısrar etmiş olduğunu, davalı tarafın bahsettiği ve müvekkili tarafına yöneltilen Konya ....
Davalı vekili, dava konusu kredi borcunun gerçekte davacının oğlu için çekildiğini, kredi borcu nedeniyle davacının davalıya senet verdiğini, davacı ve oğlunun yaklaşık 200.000 TL davalıya borçlarının olduğunu, işbu alacaklarının dava konusu borca takas ve mahsup edilmesini talep ettiklerini belirterek davanın reddine ve % 40 tazminata karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, toplanan delillere göre; davacının kefil sıfatıyla ödediği parayı geri istemekte haklı olduğu, ancak davalının takas mahsup istediği icra dosyasında takibe konu edilen 82.500 TL bedelli senet yönünden takibin kesinleştiği gerekçesiyle kesinleşen takip nedeniyle davalı tarafın takas mahsup talebinin kabulüne, takas mahsup talebindeki alacak miktarı davacı alacağından fazla olduğundan fazlaya ilişkin kısım yönünden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
HGK'nun 12.10.1994 tarih ve 1994/251- 593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili icra mahkemesinin yargılama usulü gözönünde tutulduğunda takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiası kural olarak; 1- Takasa konu alacağın İİK'nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunması, 2- Bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış ve takibin kesinleşmiş olması, 3- Alacağın ilama bağlanması hallerinde nazara alınabilir. Bir alacağın ilama bağlanmış olması halinde takas ve mahsuba konu edileceği tartışmasız olup takas ve mahsup yapılabilmesi için ilamın kesinleşmesi de zorunlu değildir. İlama dayalı takas itirazı icra mahkemesinde her zaman ileri sürülebilir. 28.11.1956 tarih ve 15/15 Sayılı İBK. ve HGK.nun 17.3.1954 tarih ve 3/40- 49 sayılı kararları gereğince; her dava açıldığı tarihteki koşullara ve hukuki duruma göre hükme bağlanır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/177 E. sayılı dosyası tahtında itirazın iptali davası ikame edildiğini, davacı aynı taleplerini halen derdest olan davada ileri sürmüş ve takas mahsup talebi reddedildiğini, genel yetkili mahkemelerce reddine karar verilmiş olan takas mahsup talebi kısıtlı inceleme yapabilen icra mahkemesince yeniden karara bağlanamayacağını, davacının takas mahsup talebi genel yetkili mahkeme nezdinde değerlendirilip, reddedildiğini, yerel mahkemenin aksi hüküm vermesi halinde genel yetkili mahkeme hükmü ile çelişir nitelikte bir durum ortaya çıkarmış olup her halükarda davacı tarafça aynı hususta iki yargılama yapılmasına sebebiyet verildiğini, davanın öncelikle derdestlik nedeniyle ve herhalükarda genel yetkili mahkemelerce karara bağlanmış olması nedeniyle, kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkemece usul ve yasaya aykırı şekilde takas mahsubuna karar verilmiş olan İstanbul 8....
savunmasında kendisininde davacının kefili olarak dava dışı bankaya ödemede bulunduğunu,ödediği paranın tahsili amacıyla davacıya karşı ... 20.İcra Müdürlüğü'nün 2003/2019 esas sayılı dosyası takip başlattığını,takibin kesinleştiğini ve kendisinin alacağının daha fazla olduğunu savunarak takas ve mahsup talebinde bulunmuştur.Bu durumda mahkemece,davalının dayandığı az yukarıda zikredilen icra dosyası getirtilmeli,her bir icra dosyasından dolayı tarafların alacak ve borç miktarı teredddüde yer vermeyecek bir şekilde konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla belirlenmeli,gerekli mahsup yapıldıktan sonra sonucuna uygun bir karar verilmelidir.Her ne kadar alınan 29.09.2006 tarihli raporda bu yönde inceleme yapılmış ise de rapor açık ve denetime elverişli değildirBu rapora itibar edilemez.Mahkemenin az yukarıda açıklanan yönleri gözardı ederek,Dairemiz bozma ilamına uymasına rağmen bozmadan sonra bozma gereklerini yerine getirip,takas ve mahsup konusunda herhangi inceleme yapmaksızın yazılıl...
