İİK 179 ve devamı maddeleri kapsamında, borca batıklık hali doğrudan doğruya iflas sebebi olarak düzenlenmiştir. Şirketin, ara bilançosu kapsamında, borca batık olduğunun anlaşılması halinde yönetim kurulu şirketin iflasını ister. Borca batık olan şirketin, bu durumunun mahkemeye bildirilmemesi halinde, yönetim kurulu üyelerinin hukuki ve cezai sorumlulukları bulunmaktadır (İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Baki Kuru, 2013, syf 1161 vd). Şirketin borca batık durumda olduğunun mahkemeye bildirimi yeterli olup, şirket temsilcisi veya vekili davaya devam etmese (duruşmaya gelmese ) dahi mahkeme gerekli araştırmayı yaparak iflasla ilgili bir karar vermelidir ( 19. HD, 01.11.2001, 4679/6959 ). İflasın ertelenmesi talebi, borca batık durumda olan bir sermaye şirketinin mali durumunun ıslahının mümkün olması halinde o şirketin iflasının önlenmesini sağlayan bir kurumdur....
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1-Davacı şirketlerin grup şirketler olduğu dikkate alındığında, grup şirketler açısından kefalet ilişkisi borca batıklığın tespiti açısından kötüye kullanabilmekte ve bir borca ilişkin kefaletin birden fazla şirketin pasif hesabında gösterilmesi nedeniyle bir borçtan dolayı grup şirketlerin tamamı kayden borca batık hale gelmektedir. Bu durumda, grup şirketlerde borcun asıl borçlu şirket pasifinde gösterilmesi, ayrıca borca kefil olan grup şirketin pasifinde kefil olunan bu borca yer verilmeden borca batıklığın hesaplanması gerekli olup, davacılardan ... Teks. A.Ş.'nin diğer davacı ... Ltd. Şti'nin borcuna ilişkin (-) 3.412.785,08 TL kefaletinin bulunduğu, bu miktarın davacı ... Teks. A.Ş.'nin pasif hesabında gösterilmemesi halinde bu davacının borca batık olmadığı nazara alınarak bu yönüyle ... Teks....
İflasın ertelenebilmesi için erteleme talebinde bulunan şirketin borca batık durumda olması mali durumunun iyileştirilmesi ümidinin bulunması gerekir. Erteleme talebi TTK'nun 324/2. maddesine göre borca batıktık bildirimi anlamındadır. Bu nedenle mahkemenin öncelikle şirketin borca batık durumda olup olmadığını tespit etmesi borca batık durumda ise ıslahının mümkün bulunup bulunmadığını incelemesi gerekir. Şirketin mali durumunun iyileştirilmesi ümidinin bulunmaması halinde şirketin iflasına karar verilmelidir. Mahkemece, istemde bulunan şirketin ortaklarından borçlarını karşılamaya yeter miktarda alacağı bulunduğu, bu alacakların tahsili halinde borçların ödenebileceği ve şirketin borca batık olmadığı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme bu sonuca varmak için yeterli değildir....
Bu nedenle iflas erteleme talebinde bulunan şirketin öncelikle borca batık durumda olup olmadığı TTK'nun 324. maddesinde belirlenen usulle tespit edilmelidir. İflas erteleme talebinde bulunan şirket borca batık durumda değilse bu gerekçeyle iflas erteleme talebi reddedilmelidir. Yargılama sırasında müdahiller, şirketin borca batık olmadığı, bilançonun gerçeği yansıtmadığı, verilen çekler hesabının şüpheli olduğu, borca batık bir şirketin başka firmalara avans vermesinin olağan bir durum olmadığı, rayiç değerleri tespit edilen binalar üzerinde 2 milyon TL lik ipotek tesis edildiği halde 753.000,00 TL değer biçilmesinin gerçekçi olmadığı yönünde itirazları bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece karara dayanak yapılan bilirkişi raporu tartışmadan uzak, ayrıntılı ve denetime elverişli nitelikte değildir....
Borca batıklığın tespitinde sadece davacının kayıtlarına değil, varlıklarının rayiç değerlerine de özellikle bakılmalı, bu noktada, konusunda uzman bilirkişilerin görüşüne başvurulmalıdır. Mahkeme, İİK'nın 166/2. maddesine uygun ilan yapmalı, borca batıklığı, TTK’nın 376. maddesinde gösterilen şekilde varlıkların rayiç değerine ve İİK’nın 178/1. madde ve fıkrasında belirtilen alacaklılar listesinde gösterilenler ile gerçek anlamda tespit edilebilecek diğer borçların tutarına göre belirlemelidir....
Borca batıklığın tespiti için TTK'nın 324. maddesi uyarınca bir borca batıklık bilançosu hazırlanmalıdır. Mahkemece davacı şirketin borca batık durumda olmadığı kabul edilmişse de bu konudaki inceleme yeterli değildir. Zira, TTK'nın 324. maddesine göre borca batıklık bilançonda aktiflerin rayiç değerden bilançoya geçirilerek borca batıklık bilançonun çıkarılması gerekir. Böyle bir talep üzerine mahkemece, bu şirketin öncelikle borca batık durumda olup olmadığı rayiç değerlere göre tespit edilmelidir. Bunun için borçlu şirket tarafından mahkemeye ibraz edilen bilanço üzerinde mahallinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, rayiç değerler ve yapılan araştırma ve inceleme sonucu elde edilen gerçekçi verilere göre bilirkişilerce yeniden oluşturulacak şirket bilançosu (borca batıklık bilançosu) da dikkate alınıp bir sonuca gidilmelidir....
Bunun için borçlu şirket tarafından mahkemeye ibraz edilen bilanço ile mali durumun iyileştirilebilmesi amacıyla şirket tarafından bildirilen proje üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, rayiç değerler ve yapılan araştırma ve inceleme sonucu elde edilen gerçekçi verilere göre bilirkişilerce yeniden oluşturulacak şirket bilançosu (borca batıklık bilançosu) da dikkate alınıp bir sonuca gidilmelidir. İflasın ertelenmesinin amacı, borca batık sermaye şirketinin mali durumunu düzelterek borca batıklıktan kurtulmasının sağlanmasıdır. Borca batıklıktan kurtulma ise tüm borçların ödenmesi anlamına gelmeyip, aktifin pasiften fazla olmasını ifade eder....
Bunun için borçlu şirket tarafından mahkemeye ibraz edilen bilanço ile mali durumun iyileştirilebilmesi amacıyla şirket tarafından bildirilen proje üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, rayiç değerler ve yapılan araştırma ve inceleme sonucu elde edilen gerçekçi verilere göre bilirkişilerce yeniden oluşturulacak şirket bilançosu (borca batıklık bilançosu) da dikkate alınıp bir sonuca gidilmelidir. İflasın ertelenmesinin amacı, borca batık sermaye şirketinin mali durumunu düzelterek borca batıklıktan kurtulmasının sağlanmasıdır. Borca batıklıktan kurtulma ise tüm borçların ödenmesi anlamına gelmeyip, aktifin pasiften fazla olmasını ifade eder....
İflasın ertelenmesi talebi üzerine mahkeme erteleme talebinde bulunan şirketin öncelikle borca batık durumda olup olmadığını tespit edecek, borca batık durumda ise iyileştirme ümidinin bulunup bulunmadığını inceleyecektir. Borca batık durumda olan şirketin mali durumunu iyileştirme ümidinin bulunmaması halinde iflasın ertelenmesini talep eden şirketin iflasına karar verilir. Borca batıklığın tespitinde bilançodaki aktif değerin değil, aktifin rayiç değerinin dikkate alınması gerekir. (TTK.m.324).Bilirkişi raporu borca batıklığın tespiti yönünden yeterli olmadığı gibi Yargıtay denetimine de elverişli değildir. Mahkemece borca batıklık yönünden bilirkişi kurulundan yukarıda belirtilen ilke de gözetilmek suretiyle ek rapor alınarak varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 20.03.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, davacı şirketin borca batık durumda olduğunun şirket kayıtları ve bilirkişi incelemesi ile sabit olduğu, sadece yapılmış olan sermaye artışının yeterli olmadığı, iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı bulunmadığı, şirketin mali durumunun iyileştirilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle iflas erteleme talebinin reddine, borca batık olan şirketin iflasına karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. İflas erteleme talebinde bulunan şirketin iflasına karar verilebilmesi için borca batık durumda olması, iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı bulunmaması gerekir. Mahkemece, iflas erteleme talebinde bulunan şirketin borca batık durumda olduğu kabul edilerek iflasına karar verilmiş ise de, borca batıklık yönünden yapılan inceleme yeterli olmayıp alınan bilirkişi raporu da Yargıtay denetimine elverişli değildir....
