"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyuşmazlık, borçlu olunmadığının tespiti ve istirdat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 09.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, kambiyo senetlerine mahsus takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti, senet iptali ve istirdat istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 19.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 19.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
BORÇLU OLMADIĞININ TESPITI1416 SAYILI YASANIN UYGULAMA ALANIYURT DIŞI DOKTORA EĞITIMI SIRASINDA KURUMDAN ALINAN BURS KARŞILIĞINDA IMZALANAN TAAHÜTNAMEYE AYKIRI DAVRANILMASIBAZI KAMU ALACAKLARININ TAHSİL VE TERKİNİNE İLİŞKİN KANUN (5535) Madde 1TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAŞTIRMA KURUMU KURULMASI HAKKINDA KANUN (278) Madde 2 "İçtihat Metni"Dava dilekçesinde, 18.10.2004 tarihi itibarıyla 27.888.039.360 TL borçlu olmadığının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde, davalının sahte bono tanzim ettiği gerekçesiyle Asliye Ceza Mahkemesince verilen mahkumiyet hükmünün kesinleştiği hususu dikkate alınarak davanın kabulüne, davacının icra takibine konu edilen bonodan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptaline, icra dosyasına yatırılan toplam 4.284.00.-TL.nin davalıdan istirdadına, asıl alacak miktarının % 40'ı oranındaki kötüniyet tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan öteki temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Dava dilekçesinde dava değeri olarak 7.000.-TL.gösterilmiş ancak davanın kabulü ile davacının 4.000.-TL.miktarlı bonoya dayalı takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile icra dosyasına yatırılan 4.284....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, borçlu olmadığının tespiti ile icra, inkar tazminatı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davacılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili, davacının, davalıya ait işyerinde işçi olarak çalışmaya başlatılırken bono alındığını, iş sözleşmesinin sona ermesi üzerine işverenin bu bonoya dayalı olarak icra takibi başlattığını belirterek, icra takibine konu bono sebebiyle borçlu olmadığının tespiti ile icra inkar tazminatının davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı vekillleri davanın reddini talep etmiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan ve kesinleşen icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve istirdat istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 2004 sayılı İcra İflas Kanununun 72 nci maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir....
ye ödendiğinden, buradan iadesi mümkün iken davacıdan iadesinin istenilmesinin usule ve yasaya uygun olmadığı gerekçesiyle şikayetin kabulüne karar verilmiş, hüküm borçlu vekilince temyiz edilmiştir. İcra takip dosyasının incelenmesinde; kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla başlatılan takip, nedeniyle menfi tespit-istirdat davası açıldığı, davanın görüldüğü ... 20. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/468 Esas sayılı dosyasında 31.01.2012 tarihinde "...takibe konu alacak yönünden davacının borçluya borçlu olmadığının tespiti ile bu dosyada tahsil edilen 156.565,68 TL'nin davalıdan istirdadına" karar verildiği, alacaklı vekilinin anılan davada hükmedilen miktarla ilgili olarak tahsil ve cezaevi harcı miktarının mahsubu yapılarak dosyaya depo edilecek miktarın belirlenmesini istediği, İcra Müdürlüğü'nce talebin reddedildiği anlaşılmaktadır....
Diğer bir anlatım ile açılan borçlu olmadığının tespiti davası, yargılama sürerken yapılan ödeme nedeni ile istirdat davasına dönüşmüştür. Mahkemece, istirdat davasına yönelik hüküm kurulması gerekirken ödeme yapılmamış gibi borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 13.11.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Müdürlüğünün 2014/15258 E. sayılı takip dosyasında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile 21.399,14 TL takip çıkışlı icra takibi başlatıldığını, davalı alacaklı tarafından anılı takibe dayanak 20.08.2014 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli çeke ilişkin, müvekkiline borçlu olmadığının tespiti ve bu takip nedeniyle taraflarına ödenen 17.362,84 TL'nin iadesi talepli dava ikame edildiğini, İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/124 Esas sayılı dosyasında menfi tespit ve istirdat talepli dava görüldüğünü, davalı alacaklının takibe dayanak gösterdiği mahkemenin 15.04.2021 tarihli 2021/332 K. sayılı kararı ile "Davacının İzmir 11. İcra Müdürlüğünün 2014/15258 Esas sayılı dosyasında takibe konu lehtarı T3 keşidecisi Özkan HAYALOGLU, keşide tarihi 20/08/2014, olan 20.000,00 TL bedelli çek nedeniyle BORÇLU OLMADIGININ TESPITI ile yalnızca davacı yönünden İzmir 11....
Davada, dava dışı kiracının tükettiği elektrik borcunun (yeni abonelik tesisi için) davalı idareye ödenmek durumunda kalındığı, oysa kiracının borcundan sorumlu olunmadığı, böylece borçlu bulunmadığı hususunun tespiti ile yapılan ödemenin geri tahsili istenilmiş; mahkemece, istirdat davası için öngörülen 1 yıllık sürede dava açılmadığı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiştir. Kural olarak olayları izah taraflara, hukuki nitelemede bulunmak Hakim'e ait bir görevdir (HUMK.mad.76). Somut olayda aslında üçüncü şahsın tükettiği elektrik bedelinin yeni abonelik tesisi için ödendiği ileri sürelerek, iradi olmayan ödemenin geri tahsili istenmektedir. Bu durumda dava, İcra İflas Kanununun 72.maddesi kapsamında istirdat değil, BK.nun 61.maddesine göre, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak istemidir. Delillerin yanılgılı değerlendirilmesi sonucu hukuki nitelemede yanılgıya düşülerek hak düşürücü süreden bahisle istemin reddi doğru görülmemiştir....
