"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi -K A R A R- Dava, davacıya ait aracın tamiri sonucu ödenecek bedelde anlaşılamaması nedeniyle aracın teslim edilmemesi üzerine uğranılan zararın tazmini ve aracın teslimi istemine ilişkindir. Hüküm Asliye Hukuk Mahkemesince verilmekle, temyiz inceleme görevi ... Yasası'nın 14.maddesi ile Başkanlar Kurulu'nun kararı uyarınca ... ... 13.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 20.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı bedelde muvaaza iddiasında bulunarak önalım hakkı nedeniyle payın iptali ve adına tescilini talep etmiştir. Bedelde muvaaza iddiası satım sözleşmesinin tarafı olmayan davacı tarafından her türlü delille ispatlanabilir.Mahkemece, gerçek satış bedelinin belirlenmesi amacıyla keşif incelemesi yapılarak bilirkişi raporu alınmış, bu hususta davacı tarafın gösterdiği tanık keşifte dinlenmiştir. Bilirkişi raporu ile belirlenen değer tek başına bedelde muvazaa iddiasını ispatlamak için yeterli değildir. Davacı tanığının bedelde muvazaaya ilişkin beyanları görgüye dayalı değildir. Tanığın davalı ile dava dışı eski hissedar arasındaki alım satım sözleşmesine dair herhangi bir bilgisinin olmadığı, sadece kendi hissesinin satışına dair beyanda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda davacı tarafın bedelde muvazaa iddiasını ispat edemediği sonucuna varılmıştır....
Davacı bedelde muvazaa iddiasında bulunarak ön alım hakkından kaynaklı tapu iptal tescil istemişse de muvazaa iddiasını ispatlayamamıştır. Taşınmazın gerçek değeri ile tapudaki satım değeri arasında fark olması da tek başına muvazaayı ispatlamaya yeterli değildir. Davalının istinafına gelince mevcut toplanan delil, tapu kaydı, mahkemenin delilleri değerlendirmesi sonucu vardığı kanaat bir arada değerlendirildiğinde esasa yönelik istinaf nedeninin yerinde olmadığı ancak vekalet ücretine yönelik istinafına gelince, davacı, önalım bedelinin tapuda gösterilen değerden az olduğunu ileri sürerek bedelde muvazaa iddiasında bulunması halinde bu iddiasını kanıtlamalıdır. Bedelde muvazaa iddiasını kanıtlayamaması halinde iddia edilen bedel ile tapuda gösterilen bedel arasındaki fark üzerinden davada kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekir....
Davacı taraf; taşınmazın tapuda gösterilen bedelden daha düşük bir miktarda satıldığını ifade ederek "bedelde muvazaa" iddiasında bulunmuştur. Mahkemece bu konuda keşif yapılarak, taraf tanıkları dinlenmiş ve değer tespitine yönelik bilirkişi raporu alınmış olup, bütün bu delillerin değerlendirilmesi sonucunda "davacının bedelde muvazaa iddiasını kanıtladığı" gerekçesi ile, 289.200,00 TL satış bedeli ve 7.500,00 TL masraf olmak üzere toplam 296.700,00 TL önalım bedeli olduğu gerekçesi ile, bu miktara yönelik depo kararı verilip davanın kabulü yönüne gidilmiştir. İstinaf yoluna başvuran davalı taraf ise, bedelde muvazaa iddiasını kabul etmemekte ve taşınmazın tapuda gösterildiği şekilde 375.000,00 TL bedel ile satıldığını savunmaktadır. Satış işleminin bizatihi tarafı olmayan davacının "bedelde muvazaa" iddiası yerleşik yargı kararları gereğince mümkün olup, bunun kanıtlanması gerekmektedir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesinin 11.06.2019 gün ve 2017/168 Esas 2019/240 Karar sayılı kararında özetle;"Davacı, önalım bedelinin tapuda gösterilen değerden az olduğunu ileri sürerek bedelde muvazaa iddiasında bulunması halinde bu iddiasını kanıtlamalıdır. Bedelde muvazaa iddiasını kanıtlayamaması halinde iddia edilen bedel ile tapuda gösterilen bedel arasındaki fark üzerinden yargılama giderinin oranlama yapılarak paylaştırılması gerekir. Somut olayda asıl dava ve birleşen 2017/485 Esas sayılı dosyada bedelde muvazaa iddiası bulunup bunun davacı tarafça ispatlanması gerekmektedir....
Davacı, önalım bedelinin tapuda gösterilen değerden az olduğunu ileri sürerek bedelde muvazaa iddiasında bulunması halinde bu iddiasını kanıtlamalıdır. Somut uyuşmazlıkta, davacılar Ramazan ve Şaban Taşgın vekilleri, dava dilekçesinde, dava konusu payın değerini 15.000,00 TL olarak göstererek dava açtığı, önalım hakkına engel olmak için bedelin muvazaalı olarak 500.000,00 TL gösterildiğini iddia etmiştir. Davacı paydaşlar satış sözleşmesinde taraf olmadığı için bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve bu iddiasını her türlü delil ile ispat edebilir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, bedelde muvazaanın ispatlanamaması nedeniyle, dava süresinde açıldığından tapuda gösterilen satış bedeli ve tapu harç ve masrafları toplamı 515.000,00 TL dosyaya depo ettirilerek, eksik alınan harçlarda tamamlanarak resmi satış tutarları üzerinden, davacıların şufa hakkının tanınmasına karar verilmiştir....
HD nin 2016/24700 E., 2019/679 K. sy. 28/01/2019 tarihli ilamı) ve bedelde indirimle ilgili olarak her ne kadar bilirkişi ek raporunda, Yargıtay 13. HD.'nin yerleşmiş içtihatlarında bahsi geçen formüle göre hesaplama yapıldığı bildirilmiş ise de, satış tarihindeki verilerin esas alınması gerekirken, hatalı olarak bir kısım güncel fiyatların esas alındığı, ayrıca araç satış bedeli olarak taraflar arasında ihtilaf bulunmayan 24.000,00 TL'nin esas alınması gerekirken, noter satış bedelinin esas alınmasının usulsüz olduğu ve bu haliyle bedelde indirime ilişkin olarak yapılan hesaplamanın hükme esas alınmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır. Şu durumda yerel mahkemece, dosyanın aynı makine mühendisi bilirkişiye yeniden tevdii ile; bedelde indirimi lazım gelen miktarın, Yargıtay 13. H.D.'...
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere göre davacı idare ve davalılardan ... vekillerinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme istekleri HUMK.nun 440.maddesinde yazılı nedenlere uymadığından yerinde değildir.Ancak; 7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiği bu sefer yapılan incelemede anlaşılmakla; Dairemizin 10/04/2018 gün ve 2017/24328 Esas - 2018/6933 Karar sayılı bozma ilamından, (Doğru görülmemiştir) ibaresinin çıkartılmasına, yerine (Doğru olmadığı gibi) ibaresinin yazılmasına, Bozma ilamına son bent olarak (7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden...
Olayımıza gelince; davacı bedelde muvaaza iddiasında bulunarak önalım hakkı nedeniyle payın iptali ve adına tescilini talep etmiştir. Bedelde muvaaza iddiası satım sözleşmesinin tarafı olmayan davacı tarafından her türlü delille ispatlanabilirse de satış bedelinin tapuda gösterilen bedelden daha düşük olduğunu kanıtlayamamıştır. Mahkemece, resmi satış sözleşmesindeki bedel ve masraflar üzerinden önalım bedeli belirlenerek karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.02.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Davacının, önalım bedelinin tapuda gösterilen değerden az olduğunu ileri sürerek bedelde muvazaa iddiasında bulunması halinde bu iddiasını kanıtlamalıdır. Mahkemece, bedelde muvazaa iddiası kanıtlanamadığından tapuda gösterilen satış bedeli ve tapu harç ve masrafları toplamı 91.987,50 TL üzerinden önalım hakkının tanınmasına karar verilmiştir. Bu durumda iddia olunan bedel ile mahkemenin kabul ettiği önalım bedeli arasındaki fark üzerinden davada kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına vekalet ücreti takdiri ile yargılama giderinin bu orana göre paylaştırılması gerekirken satış bedelinin tamamı üzerinden davacı yararına vekalet ücreti takdir olunarak yargılama giderlerinin tümünün davalıdan tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir....
