"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi davasına dair karar Dairemizin 09.05.2013 gün ve 14398-8253 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmesi üzerine bu defa davacı tarafından yasal süresinde karar düzeltme isteminde bulunulmuş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı kurum arasında posta gönderileri dağıtımına ve kargo-kurye gönderilerinin dağıtımına ilişkin ihale sözleşmelerinin imzalandığını, bu sözleşmeler kapsamında 4 adet teminat mektubu verildiğini, davacının edimini yerine getirmesine ve borcunun bulunmamasına rağmen, teminat mektuplarının iade edilmediğini ileri sürerek, 4 adet teminat mektubunun iadesini, mümkün olmadığı taktirde iptalini talep ve dava etmiştir....
Dosyanın yapılan incelemesinde; dava taraflarının aynı olduğu, davamıza konu teminat mektubunun iadesi talebinin bu dosyada da bulunduğu davanın teminat mektubunun iadesi ve bu teminat mektubu için ödenen komisyon bedelinin tahsili talebine yönelik olduğu, dosya kapsamında verilen kararın Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 29/05/2019 tarih 2016/18028 esas ve 2019/6754 karar sayılı ilamı ile bozulduğu bu dosya kapsamında davamıza da konu teminat mektubunun iadesi talebinin bulunmasına rağmen bu hususta karar verilmemiş olmasının bozma gerekçeleri arasında gösterildiği, bu dosyanın derdest olduğu anlaşılmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/35 Esas KARAR NO : 2022/400 DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti DAVA TARİHİ : 20/01/2021 KARAR TARİHİ : 23/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı ......
Davacı kendi dönemi bakımından kıdem tazminatlarının yarısından da sorumludur.Davalı tarafından işçi alacaklarının karşılanması için teminat nakde dahi çevrilmiştir.Bu bağlamda davacının davalıya sözleşme gereği hiç bir borcunun bulunmadığı ispatlanamamıştır.SGK dan da ilişiksizlik belgesi alınamamış olup sözleşmede belirtilen koşullar yerine gelmedğinden teminatın mektubunun iadesi koşulları oluşmadığı anlaşılmakla, teminat mektubunun iadesi mahkememizce uygun görülmemiş olup davanın reddine" şeklinde karar verilmiştir....
Davalının elinde tuttuğu teminat mektubu, ilk talepte ödeme kaydını havi, kesin (hiçbir koşula bağlı kalmaksızın, ilk yazılı başvuru üzerine derhal ve gecikmeksizin nakde çevrilebilir) nitelikte bir mektuptur. İlk talepte ödeme kaydını havi banka teminat mektuplarında banka, muhatabın talebi üzerine herhangi bir itirazda bulunmadan ve muhatabın teminat mektubuna dayanarak talepte bulunma hakkının olduğunu ispat etmesine gerek kalmadan ödeme yapmayı taahhüt etmektedir. Kural olarak bu tür teminat mektuplarında banka, yalnızca şekli manada inceleme yapma yetkisini haiz olup, esasa ilişkin herhangi bir inceleme yapma hak ve yetkisini haiz değildir. Bu sebeple bu tür banka teminat mektuplarının esas itibariyle muhatap lehine olduğu kabul edilmekte olup, banka, lehdarın her uyarısını değil, likit delillere dayanan uyarısını dikkate almak zorundadır. Davacı, teminat mektubunun lehdarı, davalı ise muhatabıdır....
Somut olayda 19.06.2002 günlü teminat mektubu sözleşme konusu işle sınırlı olmak üzere taahhüdün kısmen veya tamamen yerine getirilmemesi durumunda, 19.292.000.000 TL'yi derhal ödeme garantisi verilmektedir. Görülüyorki banka garantisi sözleşme konusu işle ilgili ve belirtilen miktar kadardır. Banka, bu mektupla yüklenicinin 3.şahıslara olan borçlarını ödeme taahhüdünde bulunmamış, sadece iş sahibinin sözleşmeden kaynaklanan alacağıyla ilgili sorumluluk kabul etmiştir. Böyle olunca davacı alacaklılarınca konulan hacizler nedeniyle teminat mektubunun paraya çevrilmesi ve bankanın da onlara ödeme yapması beklenemez. O halde lehdarın başka alacaklılarının haciz istemlerinin sonuca etkili olamayacağı ortadadır. Teminat mektubunun iadesi koşulları da oluştuğuna göre, ilişiksizlik belgesinin verildiği 21.07.2004 tarihinden itibaren oluşan zarar incelenerek hüküm altına alınmalı ve teminat mektubunun iadesine karar verilmelidir....
TL' bedelli teminat mektubunu nakde çevirmek için bankaya başvuruda bulunduğunu iddia ederek, söz konusu banka teminat mektubunun nakde çevrilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş, İlk derece mahkemesince ihtiyati tedbir talebi reddedilmiş, ret kararı talepte bulunan vekilince istinaf edilmiştir. İhtiyati tedbir talep edenin istinaf başvurusu, ihtiyati tedbir talebinin reddine dair ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması, tedbir talebinin kabulü ile banka teminat mektubu üzerine tedbir konulması, teminat mektubunun nakde çevrilmiş olması durumunda ise teminat tutarının iadesi talebine ilişkindir. Karşı yan istinafa cevap dilekçesinde, teminat mektubunun tazmin edilmiş olduğunu, bu hâliyle tedbir talebinin konusuz kaldığını beyan etmiş olmakla, Dairemizce ... Bankasına müzekkere yazılarak ihtiyati tedbir talebinde bulunanın tedbir talebine konu ... tarih ve ... referans numaralı ......
Davacı 94.000TL bedelli teminat mektubunun sözleşme gereği iadesini yada hükümsüzlüğünü istemektedir. Teminat mektubuna bakıldığında taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin 11.1.2 maddesi gereği kesin teminat mektubunun süresi 28/06/2016 olup süreli teminat mektubu olduğu sürenin bitmesi ile teminat mektubunun işlevsiz kalacağı teminat mektubunun süresinin de uzatıldığına dair bir bilgi dosya içerisinde bulunmadığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Dava konusu teminat mektubu süreli olduğundan, sürenin geçmesi ile teminat fonksiyonu kalmamış olup paraya çevrilmesi mümkün değildir. Sürenin dolması ile teminat mektuplarının iadesine ilişkin talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmelidir. Çünkü dava 20/05/2016 açılmış teminat mektubunun süresi ise yargılama devam ederken 28/06/2016 tarihinde dolmuştur. Yani davacının bu dava için dava tarihinde hukuki yarar olmakla yargılama devam ederken dava konusuz kalmıştır....
Davacı ...TL bedelli teminat mektubunun sözleşme gereği iadesini yada hükümsüzlüğünü istemektedir. Teminat mektubuna bakıldığında taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin 11.1.2 maddesi gereği kesin teminat mektubunun süresi 28/06/2016 olup süreli teminat mektubu olduğu sürenin bitmesi ile teminat mektubunun işlevsiz kalacağı teminat mektubunun süresinin de uzatıldığına dair bir bilgi dosya içerisinde bulunmadığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Dava konusu teminat mektubu süreli olduğundan, sürenin geçmesi ile teminat fonksiyonu kalmamış olup paraya çevrilmesi mümkün değildir. Sürenin dolması ile teminat mektuplarının iadesine ilişkin talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmelidir. Çünkü dava 20/05/2016 açılmış teminat mektubunun süresi ise yargılama devam ederken 28/06/2016 tarihinde dolmuştur. Yani davacının bu dava için dava tarihinde hukuki yarar olmakla yargılama devam ederken dava konusuz kalmıştır....
