e TMK 404. maddesi gereğince vasi tayin edilmesi istenilmiş; Mahkemece, baba ... ile tanıma yoluyla soybağı ilişkisi kurulduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi üzerine; karar davacı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Annenin evlilik dışı ilişkisinden doğan ...'in baba ile soybağı 03.04.2015 tarihinde tanıma (TMK. md. 295) ile kurulmuştur. Türk Medeni Kanununun 337. maddesine göre evlilik dışı doğan çocuğun velayet hakkı anneye aittir. Anne küçük, kısıtlı veya ölmüş veya velayet kendisinden alınmışsa hakim çocuğun menfaatine göre çocuğa bir vasi atar veya velayeti babaya verir. Somut olaya gelince;.....ın annesi 11.7.1998 doğumlu ... dava tarihinde küçüktür. Baba ile soybağı tanıma ile kurulduğundan, babanın velayeti alma hakkı mevcuttur....
Buna göre soybağı, bir kimseyle ana-babası arasındaki doğal ve/veya hukuki bağ olarak tanımlanmaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre, çocuk ile anne arasındaki hukuki soybağı doğumla; çocuk ile baba arasındaki hukuki soybağı ise anneyle evlilik, tanıma, babalık davasında verilen hüküm veya evlat edinmeyle kurulmaktadır. Baba ile çocuk arasında evlilik içinde doğmaya, babalık karinesine (TMK md. 285), dayalı olarak hukuken kurulmuş bulunan soybağı ilişkisinin ortadan kalkması ancak soybağının reddi ile söz konusu olabilmektedir. Soybağının reddi davasının başarıya ulaşarak çocuk ile babası arasındaki soybağının ortadan kalkması sonucunda çocuk, baba yönünden soybağı bulunmayan çocuk statüsüne girer....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/287 KARAR NO : 2022/778 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KIZILTEPE AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 09/11/2021 NUMARASI : 2021/498 ESAS, 2021/456 KARAR DAVA KONUSU : Babalık (Tanıma Beyanının Tespiti) KARAR : İlk derece mahkemesince verilen karara karşı, davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmiş olup, ön inceleme aşaması tamamlandıktan ve incelemenin duruşma yapılmadan karar verilmesi mümkün bulunan hallerden olduğu anlaşıldıktan sonra duruşmasız olarak yapılan inceleme neticesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; soybağının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesi; davacının taraf ehliyeti bulunmadığından HMK 114/1- d ve HMK 115/1. maddesi gereğince davanın usulden reddine hükmetmiştir....
Ana veya baba evli değilse velayet anaya ait ise de (TMK.md.337/1); çocuk ile baba arasındaki soybağı, ana ile evlilik, tanıma ya da hakim hükmüyle kurulabilmektedir (TMK.md.282/2). Davacı ile küçük ... ... arasında öngörülen şekillerde bir soybağı ilişkisinin ise kurulmadığı anlaşılmaktadır. Yasada belirtilen şekilde bir soybağı ilişkisi kurulmadan; nüfus kaydının anne hanesinde kayıtlı olan çocuğun baba isminin ... olarak yazılı olması; soybağı ilişkisi kurulduğu anlamına gelmez. Tanıma, babanın aile mahkemesine yazılı başvurusu ile de yapılabilir (TMK. Md.295/1) Dosya kapsamından, davacı, davalı ile evlilik dışı ilişkisinden 25.05.2010 tarihinde doğan ... ... adlı çocuklarının bulunduğunu, küçük ...’in annesi...'in yaşının Küçük olması nedeni ile dedesi ... ...'un Vasi atandığını ileri sürerek, çocuğun babalık haklarının ve velayetinin kendisine verilmesi isteminde bulunduğu anlaşılmıştır. Görev kamu düzenine ilişkindir....
Babalık davası, Cumhuriyet savcısına ve Hazineye; dava ana tarafından açılmışsa kayyıma; kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbar edilir. TMK’nın 28.maddesi gereği kişilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer. Dolayısı ile kişinin nüfusa tescili kişilik açısından kurucu bir unsur olmayıp bildirici mahiyettedir. Babalığın tespiti için, çocuğun nüfusa tescil edilmiş olması ön şart değildir. Çünkü, çocuğun nüfus siciline kaydedilmiş olması, Türk Medeni Kanununun 285. maddesinde yer alan babalık karinesinin sıhhati için kurucu bir unsur değildir. Dolayısıyla çocuğun nüfus siciline kaydedilmemiş olması, TMK'nun 301. maddesi kapsamında babalık davasının görülmesine ve araştırılmasına engel teşkil etmez....
DAİREMİZCE YAPILAN DEĞERLENDİRME NETİCESİNDE: Dava konusu uyuşmazlığın, babalık olgusunun tespiti istemine ilişkin olduğu, inceleme görevinin Hakimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesinin Bölge Adliye Mahkemelerinin iş bölümüne ilişkin 02.06.2021 tarih ve 431 sayılı kararının 2. Hukuk Dairesi işbölümünün 9. Maddesinde yer alan "4721 sayılı TMK’nın 2. Kitabının, "Hısımlık" başlıklı 2. Kısmında yer alan "Soy Bağının Kurulması" başlıklı 1. Bölümünün 1. 2, 3 ve 4. ayrımlarında yer alan maddelerden (TMK m.282 ila 320: Soy bağı, tanıma, babalık, evlat edinme vb) kaynaklanan davalar nedeniyle verilen hüküm ve kararlar. " ibaresi gereğince incelemenin 2. Hukuk Dairesine ait olduğu, Dairemize ait olmadığı anlaşılmakla Aidiyet (Gönderme) kararı verilmesi gerektiği anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi gereğince yapılan ön inceleme sonucunda dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, oybirliğiyle kesin olarak karar verildi....
Buna göre tanıma babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmî senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla soybağının kurulması yoludur. Tanıma, tek taraflı bir irade beyanıdır. Tanıma yolu ile kurulan bu soybağının açılacak iptal davası ile kaldırılması mümkündür. Bu dava ile tanıyanın, çocuğun babası olmadığı sonucuna ulaşılır. Diğer bir ifade ile tanıma yoluyla kurulan soybağı geçersiz kılınır. Dava; tanıma beyanı, yanılma, aldatma veya korkutmaya dayanıyorsa “tanıyan” tarafından, ana ve çocuğa karşı açılır. Böyle değil ise; çocuk, çocuğun ölümü hâlinde alt soyu, Cumhuriyet savcısı, Hazine ve diğer ilgililer tarafından da açılabilir. Dava açma hak düşürücü sürülere bağlanmıştır. Tanımanın iptali davalarında görevli mahkeme 4787 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi uyarınca aile mahkemesidir. 32. Çocuk ile baba arasında soybağı kurulmasını sağlayan son yol ise babalık hükmüdür....
Asliye Hukuk Mahkemesi arasında oluşan görev uyuşmazlığının merci tayini yolu ile giderilmesi Dörtyol Aile Mahkemesi tarafından talep edilmekle dosya kapsamı incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı ile evlenmeden çocuk sahibi olduğunu, bu nedenle çocuk ile baba arasında soybağının kurulması ve babalığın tespiti ile davacının çocuk için yaptığı masrafların tazmini ile manevi tazminat talep etmiştir. Dörtyol 2. Asliye Hukuk Mahkemesi; Davanın babalık davası olup Aile Mahkemesi görevli olduğundan görevsizlik kararı vermiştir. Dörtyol Aile Mahkemesi; Davanın babalık davası yönünden Aile Mahkemesinde görülmesi gerektiği, ancak manevi tazminat davası yönünden Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesi ile tazminat davasını tefrik ederek karşı görevsizlik verdiği, dosyanın görev uyuşmazlığı nedeniyle Dairemize gönderildiği görülmüştür....
Davanın kabulü halinde, her iki dava türünde de nüfus kayıtlarında değişiklik yapılmasının gerekmesi nedeniyle, benzer sonuçlara sahip bu davalar arasında görevli mahkemenin belirlenebilmesi için davanın vasfının doğru olarak tayin edilmesi önem kazanmaktadır. 4721 sayılı TMK'nın 282. maddesi uyarınca, anne ile çocuk arasındaki soybağı doğum ile; baba ile çocuk arasındaki soybağı ise “Anne ile evlenme”, “Tanıma” ve “Hâkimin hükmü” ile kurulmaktadır. Diğer taraftan, evlat edinme de soybağı oluşturan hallerdendir. TMK'nın 285. maddesinde yer alan “Babalık karinesi” uyarınca, evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Çocuk ile anne arasındaki soybağı doğum ile kendiliğinden kurulacağından, anne yönünden soybağı tesisi amacıyla değil, sadece, çocuğu doğuran kadının kim olduğunun tespiti amacıyla dava açılabilir....
Atar yönünden açılan babalık davasının dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerektiği, soybağının reddi istenen çocuğun davalı ile soybağı ilişkisi olduğu, bu soybağı çürütülüp geçersiz kılınmadıkça bir başka erkeğin çocuğun babası olduğuna karar verilemeyeceği, babalık davası açma hakkının da ana ve çocuğa ait olduğu, baba olduğunu iddia eden kişiye babalık davası açma hakkı tanınmadığı, bunun yanında biyolojik baba olduğunu iddia eden kimsenin nüfus kayıtlarında baba olarak görünen kişi ile çocuk arasında soybağı reddedilirse mahkeme kararına gerek olmadan çocuğu tanıma yoluyla hanesine yazdırabileceği, bu nedenle davacı ... yönünden babalığın tespiti davasını açmakta hukuki yararı olamadığı gerekçesi ile davacı ... Atar yönünden davanın şartı yokluğundan; davacı ... yönünden davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
