İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; araçtaki arızaların kullanımdan değil ilk servis hizmetinin hatalı olmasından kaynaklandığı, tamirat hizmetinin eksikliklerinin gizli ayıp niteliğinde olduğu, araçtaki ayıbın oranının niteliği nazara alındığında da ayıpsız misli ile değişimi hususunda yetkili servisin tam kusurlu hizmetinden de davalıların sorumlu oldukları, tüketicinin araçtan beklenen faydayı sağlamayamaması nedeniyle misliyle değişiminin hakkaniyete uygun bulunduğu, davacının sıfır kilometre aldığı aracı bu şekilde kabul etmeye ve kullanmaya zorlanamayacağı ve üründen beklediği faydayı sağlamasının mümkün bulunmadığı, 4077 Sayılı Kanun'un 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ve Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yer alan koşulların gerçekleştiği, davacının ayıplı malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi seçimlik hakkını kullanabileceği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
98.649,36 TL'ye satın alındığı gözetildiğinde, somut olayda ayıpsız misli ile değişim hakkının kullanılması orantılıdır....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ayıplı olduğu iddia edilen aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi konusunda toplanmakta olup mahkeme bilirkişi raporuna göre araçtaki ayıbın gizli ayıp ve üretimden kaynaklı olduğunu, ayrıca arızanın giderilmediğini nazara alarak 6502 sayılı Kanun'un 11.maddesi gereğince tüketicinin malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi hakkına sahip olup satıcının tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüğü olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile davacıya ait 34 XX 844 plaka sayılı aracın değiştirilmesine karar vermiştir. "Kanun gereğince tüketici, ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Verilen kararın hak ve menfaatler dengesini aşırı ölçüde bozması halinde ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkının da değerlendirilmesi gerekecektir.(Bkz....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ancak, kanun tarafından korunan sözleşme taraflarından tüketicinin yanında, kurulacak hükmün sözleşmenin diğer tarafı olan satıcı için de orantısız güçlükleri de beraberinde getirmemesi gerekir. Ayıbın öneminin aracın kullanımına ve beklenen faydaya bir etkisinin olmaması, aracın ayıplı ve ayıpsız değeri arasındaki farkın araç bedeli nazara alındığında azlığı yani karşılıklı menfaatler dengesi ile hukukun temel prensibi olan hakkaniyet kuralları değerlendirilerek ayıp nedeni ile bedel indirimi veya tüketicinin diğer seçimlik haklarını kullanıp kullanmayacağının tespit edilmesi zorunludur....
Davacı davalılardan --- üretici,----- yetkili servis sıfatıyla; ayıp sebebi ile ayıpsız misli ile değişim bunun mümkün olmaması halinde ücretsiz tamir ve tamir sürecindeki iş gücü kaybına ilişkin maddi ve manevi tazminat davası olarak terditli dava açmış yargılama sürecinde ----- tarihli ıslah dilekçesi ile hasar bedeli ve değer kaybına ilişkin tazminat davası olarak davasını ıslah etmiştir. Davacı ----tarihinde aldığı araçta aldığı tarihten---- sonrasında boya dökülmeleri başladığını bu durumun ----tarihli servis kabul formu ile kayıt altına alındığını , ayıpsız misli ile değişim ve ayıp nedeniyle değer kaybını talep ettiğini ancak taleplerinin karşılanmadığını bu sebeple dava açtığını belirtmiştir....
misli ile değiştirme yükümlülüğü altına girdiği, davacının satın aldığı aracın önemli derecede gizli ayıplı olması nedeniyle aracın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesi talebine hak kazandığı, davacının 581,05 TL ihtarname tebliğ masrafının yargılama gideri olarak değerlendirilmesinin uygun olacağı belirlenmekle davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davacının dava dilekçesindeki talebi aracın ayıpsız misli ile değişimi, bu mümkün olmadığı takdirde araç bedelinin iadesidir. Ne var ki, mahkemece, davacıya bu talebi hakkında değişim hakkını mı, yoksa sözleşmeden dönme hakkını mı kullanacağı hususu açıklattırılmamış ve hükmün 2. fıkrasında aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, 3. fıkrasında ise bu mümkün olmadığı taktirde araç bedelinin davacıya iadesine şeklinde hüküm kurulmuştur. Bu durumda mahkemece, davacının davasını neye hasrettiği açıklattırılıp, seçimlik hakkını ne şekilde kullandığı sorularak, değişim mi yoksa sözleşmeden dönmek mi istediği açıklattırılarak hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir..." denilmiştir....
Sözleşmeden dönme ve misliyle değişim hakkının kullanılmasının satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması nedeniyle tüketici, ayıp oranında bedelden indirim hakkını kullanabilecektir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/71 değişik iş sayılı dosyası ile araç üzerinde bilirkişi incelemesi yapıldığını ve alınan raporda aracın ayıplı olduğunun tespit edildiğini ileri sürerek araç bedelinin iadesine, olmadığı takdirde aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmesini istemiş; 4.7.2012 tarihli dilekçe ile terditli olarak öncelikle dava konusu aracın 2012 model ayıpsız misli ile değiştirilmesine, olmazsa 2011 model kullanılmamış araç ile değişimine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, araçta arıza olmadığını, aracın değer kaybından dolayı bedel indirimi talepleri olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, bozma üzerine yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, dava konusu aracın aynı marka, model ve özelliklere sahip ayıpsız misliyle ile değiştirilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aynen ifa mümkün olmadığı takdirde İ.İ.K.'nun 24....
Hal böyle olunca; davacının araçla karıştığı kazalar nedeniyle oluşan değer kaybının tespiti için bilirkişilerden ek rapor alınarak oluşan değer kaybı kadar davalı lehine bedel indirimine karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. 3-4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında kanun' un 4. maddesi, süresi içinde ayıbı satıcıya bildirmiş olan tüketiciye, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarından birini kullanma hakkı tanımış, tüketici davacı da, satılan ayıplı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinde bulunmuştur.mahekemece davanın kabulüne karar verilmekle birlikte hüküm fıkrasında aracın yenisi ile değiştirilmesi şeklinde hüküm kurulmuştur. Mahkemece ancak aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde karar verilmesi mümkündür. Yasanın lafzı da bu yöndedir....
