Bu anlamda ayıp, malın sözleşmeye göre taşıması gereken nitelikleri taşımaması hâli veya bu hususta özel bir hüküm olmasa da, sözleşmenin niteliği ve içeriği dikkate alındığında, malda mevcut olması gereken vasıfların eksikliği şeklinde ortaya çıkacaktır. 19. Satılan maldaki ayıp açık veya gizli ayıp şeklinde olabilir. Açık ayıplar, ilk bakışta görülebilen veya basit bir muayene ile anlaşılabilen ayıplardır. Buna karşılık gizli ayıplar, ilk bakışta fark edilemeyen, sonradan yapılacak detaylı bir muayene ile anlaşılan ayıplardır. Bu tür ayıplar genelde malın yapısıyla ilgili olan ve kullanılmasıyla anlaşılan ayıplardır. 20. 4077 sayılı TKHK’nin 4/2. maddesinde malın ayıplı olması hâlinde alıcının seçimlik haklarının nelerden ibaret olduğu belirtilmiş olup, tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir....

Buna göre Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin 13. madde gereğince davalılar malın; garanti süresi içinde, gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamirini yapmak veya yaptırmakla yükümlü olduğu gibi 14. madde gereğince tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen tüketicinin malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilmesi için, malın; tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde en az dört defa veya imalatçı-üretici ve/veya ithalatçı tarafından belirlenen garanti süresi içerisinde altı defa arızalanmasının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması gerekmektedir....

Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik'in 16.maddesinde de “tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen malın; tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, ... süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde en az dört defa veya imalatçı-üretici ve/veya ithalatçı tarafından belirlenen ... süresi içerisinde altı defa arızalanmasının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması, tamiri için gereken azami sürenin aşılması, firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi durumlarında, tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir. Satıcı, tüketicinin bu Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddelerinde belirtilen taleplerini reddedemez....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmeden dönme, bedel iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, ayıplı ifa nedeniyle sözleşmeden dönme ,bedel iadesi istemine ilişkindir. Taraflar arasında rüzgar türibini imalat ve montajına ilişkin sözleşmenin varlığı, bedel ödemesi ve imalat sonrası trübinin davacının taşınmazı üzerine monte edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/49 D.iş sayılı dosyasında, yağ yakma ve yağ kaçırma nedeni ile aracın arıza yaptığının, zamanında bakımlarının yapılmaması, kalitesiz yağ ve yakıt kullanılması neticesinde motor bloğunu oluşturan parçaların aşındığı ve zarar gördüğü bu arızanın da aracın uzun süre bu durumda kullanılmasından kaynaklandığının, aracın arızasının gizli bir ayıp olduğunun, araçta bu hasar nedeni ile oluşan parça değişim ve onarım bedelinin toplam 8.401,60 TL olduğunun ve aracın onarımının 7 gün süreceğinin, aracın yoksunluk bedelinin ise 700,00 TL olduğunun tespit edildiğini ileri sürerek, parça değişim ve onarım bedeli olan 8.401,60 TL'nin, yağ değişimi ve yağ kaçakları bakımı için yaptığı 1.200,00 TL'nin, aracın yoksunluk bedeli olan 700,00 TL'nin ve Emirdağ 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/49 D.iş sayılı dosyasında yaptığı 831,50 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir....

Mahkemece aracın boyasındaki imalat hatası nedeniyle kullanımı engellemeyecek şekilde ayıplı olduğu, ayıbın niteliği gözönüne alındığında yenisiyle değiştirilmesinin hakkaniyete aykırı ise de, aracın onarım bedeli ve değer kaybından davalıların sorumlu bulunduğu, çok talebin içinde az miktardaki talebin de bulunduğu gerekçesiyle onarım bedeli ve değer kaybının davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine oyçokluğuyla karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava konusu araçta imalat hatası bulunduğu üç bilirkişi raporunda da belirtilmiştir. Son bilirkişi raporunda ayıbın aracın yeniden boyanmasıyla tamamen giderilemeyeceği, boya onarımının imalat şartlarındaki ile eşdeğer bir koruma sağlamayacağı, paslanmanın boyama ile önlenemeyeceği belirtilmiştir....

Davacı ile davalı satıcı arasındaki gayrimenkul satımı resmi şekilde yapılmadığından BK'nın 213, TMK'nın 706 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddesi uyarınca tapu sicili müdürlükleri tarafından veya Noterlik Kanunu 60/.... maddesi gereğince re'sen tanzim edilecek gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi uyarınca düzenlenmesi gerektiğinden geçersiz olmakla birlikte dava konusu taşınmazın tapuda devri gerçekleştirildiğinden adi yazılı sözleşme geçerli hale gelmiştir. Sözleşmenin geçerli hale gelmesi nedeniyle taraflar sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nın iki tarafa borç yükleyen satış sözleşmesi hükümleri uyarınca haklarını kullanabilirler. TBK'nın 246. maddesi yollamasıyla uygulanması gereken Tüketici yasasına paralel olarak düzenlenen TBK'nın 227. maddesinde ayıp halinde alıcının seçimlik hakları sıralanmış olup, sözleşmeden dönme, bedel indirimi, ücretsiz onarım ve ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme hakkı bulunmaktadır....

İlk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunda Yargıtay uygulamasına uygun olarak nispi metoda göre ayıp nedeni ile hesaplama yapılmış ayrıca ek rapor ile onarım bedeli hesaplanmış, davacı ıslah dilekçesi ile dava değerini bu miktara yükseltmiş ve boyanma masrafı ile değer kaybı için 26139,00 TL'nin dava tarihinden yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece her iki kalem de hüküm altına alınmıştır. Ne var ki yukarıda açıklandığı üzere, tüketicinin seçimlik hakları olup bu haklardan herhangi birini kullanabilecekken, bilirkişi tarafından nispi metoda göre ayıp nedeniyle indirim bedeli belirlenmiş, mahkemece talep olmadığı halde bu miktar hüküm altında alınmış; buna mukabil, talep olduğu halde onarım, somut durumda boyanma sonucu değer kaybı oluşup oluşmayacağı belirlenmemiş ve bu kısım yönünden değerlendirme yapılmamıştır....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Asıl dava eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali; birleşen dava, eksik ve ayıplı teslim nedeniyle ödenen bedelin iadesi ile uğranan zararların tazmini istemine ilişkindir.Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda asıl davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptaline, takibin ------ üzerinden devamına, birleşen davanın reddine karar verilmiş, verilen bu karar ---sayılı tarihli ilamı ile ile; yerel mahkemece, ayıp ihbarının süresinde yapıldığı kabul edilerek, yeni bir ---- heyeti oluşturulmak suretiyle, gerekmesi halinde mahallinde yeniden keşif yapılarak, yüklenici tarafından imal edilip kurulan---kaplama sisteminin ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise bu ayıbın bedelden indirim veya onarım gerektirecek ya da iş sahibi tarafından kabul edilemeyecek derecede ayıplı olup olmadığının, indirim veya onarım gerektiriyorsa bu indirim veya onarımın bedelinin tespiti yönünden...

Somut olayda, aracın 2015 yılında satışının yapıldığı, satın almadan kısa bir süre sonra arızaların meydana geldiği ancak tamir hakkı kullanılarak radyo/navigasyon arızası hariç diğer arızaların giderildiği, bu arızanın da donanım parçası değişimi ile giderilebilecek olduğu dikkate alındığında sözleşmenin feshi ve aracın bedeline hükmedilmesinin TMK 2. maddesindeki hakkaniyet ilkesine aykırı olacağı açıktır. Bu durumda, araçta oluşacak zararı telafi etmek için bedel indiriminin değerlendirilmesi gerekir. Dairemizin kural olarak uygulaması nispi metod yöntemi ile değer kaybının belirlenmesidir. Bu metoda göre, zararın tazmini için, ayıplı değer ile ayıpsız değer arasındaki farka hükmetmek gerekir....