DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Davacının dava dilekçesinde talebine konu ziynet eşyalarının aynen iadesi, olmadığı takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL'nin talep edildiği, davanın bedel yönünden ıslah edilmediği, mahkeme tarafından ziynet eşyalarının aynen iadesi, mümkün olmadığı takdirde taleple bağlı kalınarak dava dilekçesindeki bedeline hükmedildiği görülmüş ise de, davacının aynen iade talebinin mahkeme tarafından kabul edilerek bahsi geçen eşyaların öncelikle aynen iadesine karar verildiği, ancak aynen iade talebinin eşyaların gerçek değerini de kapsadığı, dolayısıyla aynen iadesine karar verilen ziynetlerin bilirkişi tarafından belirlenen değeri üzerinden harç tamamlatılmadan aynen iadeye karar verilmesinin hatalı olduğu görülmüştür....
Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez. Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz. Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez....
Hukuk Dairesinin 16.05.2011 tarihli 2011/1372 Esas 2011/6390 Karar sayılı ilamıyla özetle; mahkemece, uyuşmazlığın tarafların imzasını taşıyan 10.06.2010 hakim havale tarihli protokole göre çözümlendiği, ancak protokol hükümlerinin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup dava konusu 4644 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilmiş ise de onay makamı olan Belediye Encümeninin aynen taksimin mümkün olduğuna ilişkin kararının bulunmadığı; mahkemece, ..... ve .... Müdürlüğünün ifrazın mümkün olduğuna dair yazısı ile yetinilerek anılan taşınmazdaki ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez. Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay oranları ve paydaş sayısı ile imar mevzuatına göre aynen bölüşmenin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz. Aynen bölünerek paylaştırmanın mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para ( ivaz ) eklenerek denkleştirme sağlanır....
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Davada paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez. Taraflara ait bulunan birden fazla taşınmazın her birinin birisine verilmek suretiyle aynen taksimine ilişkin karar verilebilmesi için tarafların tümünün bu şekilde taksim yapılmasına dair açık muvafakatlerinin bulunması gerekmektedir. (Yargıtay 14....
Mahkemece; davacı tarafın, dava dilekçesi ile dava konusu çeyiz eşyalarının aynen iadesini,aynen iadesinin mümkün olmaması halinde bedelinin tahsilini talep ettiğini, davalı tarafın davaya cevap dilekçesi ile birlikte dava konusu çeyiz eşyalarını teslim etmeye hazır olduğunu belirtip bu yönüyle davayı kabul ettiği, ancak davacı tarafın çeyiz eşyalarının aynen teslimine ilişkin talebinden feragat ettiği, bu yönüyle aynen teslime ilişkin talebin feragat nedeniyle red edildiği, davacı tarafın çeyiz eşyalarının aynen iadesini talep edip,davalı tarafın kabul etmesinden sonra bu talebinden feragat edip,çeyiz eşyalarının bedelinin karşı taraftan tahsilini talep etmesinin öncelikle iyiniyet ve hakkaniyet kurallarına aykırı olduğu, dava konusu çeyiz eşyalarını aynen teslim etmeyi kabul eden davalı tarafın bu eşyaları alıkoymayı istemediği halde,eşyaları davalı tarafta bırakıp eşyaların bedelinin davalı taraftan tahsil edilmesi,bir başka deyişle davacının dava yoluyla çeyiz eşyalarını paraya dönüştürmesinin...
Mahkemece, hükümde sayılan ziynetlerin ve paraların aynen iadesine, ziynetler için aynen ifası mümkün olmadığı takdirde dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, paralar yönünden de dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,dair verilen karar Dairemizin 16.12.2014 tarih ve 2014/8186 E., 2014/16630 K.sayılı ilamı ile "..Mahkemece, ziynet eşyaların aynen iadesine karar verilmiştir. Mahkemece, aynen iadenin mümkün olmaması halinde, eşyaların miktar belirtilerek bedeline hükmedilmesi gerekirken, sadece aynen iadesine hükmedilmesi doğru değildir....
KARŞI OY YAZISI : Dava, tarafların miras bırakanı ... adına kayıtlı 20 adet bağımsız bölüm ve 3 parça arsa niteliğinde olmak üzere toplam 23 adet taşınmazlardaki ve muris ... adına kayıtlı bir adet bahçe niteliğinde olan taşınmazdaki ortaklığın mümkünse aynen, değilse satış yoluyla giderilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece, taşınmazların satılarak ortaklığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından taşınmazlar aynen taksim edilmesi gerekirken, satış yoluyla ortaklığın giderilmesine karar verilmesinin yasaya aykırı olması nedeniyle temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, muristen kalan taşınmazların mirasçılar arasında, her bir mirasçıya ayrı bir taşınmaz verilmek suretiyle aynen taksimin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Dairemizin bu güne kadar oluşan içtihadı, taşınmazların her birinin ayrı ayrı değerlendirilerek aynen taksiminin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekeceği yolundadır....
Bu nedenle, hakime, istem halinde terekenin tamamının aynen parçalara bölerek paylaştırılmasına karar verebilme imkanı getirilmiştir. Hakim, paylaşma istemiyle karşılaştığında terekede yer alan parçalara dikkate alarak bu parçaları, özellikle taşınmazları, mirasçılar arasında aynen bölerek paylaştıracaktır. Eğer bölünen parçaların değerleri birbirine denk değilse, eksik değerdeki parçaya para ekleyerek denkleştirme sağlayacaktır. Bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda, terekede yer alan parçaların mirasçılar arasında yukarıdaki esaslar dairesinde aynen paylaştırılması mümkün görünmüyorsa, terekenin satımına gidilebilecektir." denilmek suretiyle, uygulamaya ışık tutulmuştur. Kanunun gerekçesinin, kanun koyucunun amacını ortaya koyduğu ve kanunun amacına uygun olarak uygulanmasını kolaylaştırdığı herkesçe kabul edilen bir husustur....
Davacı vekili, dava dilekçesinde, tarafların miras bırakanı ... adına kayıtlı ... parsel ve ... parseldeki ortaklığın aynen, ya da satış suretiyle giderilmesini istemiştir. Yargılama sürecini yansıtan duruşma tutanağındaki imzalı beyanlarıyla, davacı ve vekili taşınmazların satılmasını istemediklerini, taşınmazların değerlerinin aynı olması nedeniyle kura çekilerek aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilmesini istemişlerdir. Davalı vekili ise, ne aynen taksim ne de satış suretiyle ortaklığın giderilmesini istemediklerini bildirmiştir. Mahkemece, dava konusu taşınmazların ortaklığının satış yoluyla giderilebileceği, tarafların satış istemedikleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından değeri ve nitelikleri denk olan iki adet taşınmazdan her birinin bir mirasçıya verilmek suretiyle aynen taksimine karar verilmesi gerektiği nedeniyle temyiz edilmiştir....
