Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. 6502 sayılı yasa 11/3. maddesinde “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.” düzenlemesi mevcuttur....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Açıklandığı şekilde tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Öğretide ve uygulamada da kabul edildiği üzere tüketicinin seçimlik haklarını tek yanlı ve varması gereken bir irade açıklamasıyla kullanması gerekmektedir. Tüketici bu haklardan hangisini seçtiğini, bir kez bildirmekle, seçim hakkını kullanmış olur ve artık tercihini değiştiremez. Çünkü, satıcı kayıtsız şartsız, bildirilen tercihi yerine getirmek zorundadır. Bu nedenle tüketicinin seçim hakkı, bir kez kullanılmakla sona ermekte ve onun yerine tercih ettiği hak geçmektedir. Bu özelliği nedeniyle, tüketicinin seçimlik hakkının yenilik doğrucu (inşai) haklardan olduğunu söyleyebiliriz....
A.Ş'nin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı aracın motorundan ses geldiği ve sürekli servise götürdüğü bu sebeple de ayıplı olduğunu bildirerek öncelikle ayıpsız misliyle değiştirilmesi ya da bedel iadesi istemiyle eldeki davayı açmış, davalı satıcı aracın ayıplı olmadığını savunmuş, diğer davalı ise aracı satan taraf olmadıklarından husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne; aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, teslimin mümkün olmaması halinde ödenen 24.827,84 TL'nin iadesine karar vermiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ayıplı malın değiştirilmesi-tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek. Av. ... ve davalı vek. Av. ...'un gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun da gizli ayıpların ne kadar sürede satıcıya ihbar edileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır. 4077 sayılı TKHK’nun 30. maddesi gereğince, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, genel hükümlere göre uyuşmazlığın çözümü gerekli olduğundan, dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 Sayılı TBK.’nun bu konudaki 223. maddesine göre alıcı, teslim aldığı malı işlerin olağan akışına göre, imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp gördüğü zaman bunu satıcıya uygun süre içinde ihbar etmekle yükümlüdür. Bunu ihmal ettiği takdirde, satılanı kabul etmiş sayılır....
Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz.....'' şeklindedir. 3.Degerlendirme 1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlıgı halinde mümkündür. 2....
Ücretsiz onarım hakkını kullanan tüketici, daha sonra bu hakkından vazgeçerek malın ücretsiz değiştirilmesi, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimini talep edemez." şeklinde karar verildiği görülmüştür. Her ne kadar somut olayda uygulanması gerekli TBK' nın 227 madde hükümleri ile HGK kararında atıf yapılan TKHK hükümleri, içerik ve taraflar itibariyle farklı olsa da, TBK' nın 227 maddesinin ilk fıkrasında alıcının, seçimlik haklardan birini kullanabileceği hüküm altına alınmış olmakla, tüketici için sınırlama getiren içtihadın, tacir olan taraflar için evleviyetle uygulanması gerekmektedir. Bu kapsamda somut olaya tekrar dönüldüğünde, davacının, dava açılmadan evvel satışa konu aracın misliyle değiştirilmesi yönünde seçimlik hakkını davalıya ilettiği ancak, davada, başka bir seçimlik hakkı talep ettiği görülmekle, davacının, kullanmış olduğu seçimlik hakkını değiştirerek yeni bir seçimlik hak kullanma hak ve yetkisinin olmadığı kabul edilmiştir....
Ücretsiz onarım hakkını kullanan tüketici, daha sonra bu hakkından vazgeçerek malın ücretsiz değiştirilmesi, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimini talep edemez." şeklinde karar verildiği görülmüştür. Her ne kadar somut olayda uygulanması gerekli TBK' nın 227 madde hükümleri ile HGK kararında atıf yapılan TKHK hükümleri, içerik ve taraflar itibariyle farklı olsa da, TBK' nın 227 maddesinin ilk fıkrasında alıcının, seçimlik haklardan birini kullanabileceği hüküm altına alınmış olmakla, tüketici için sınırlama getiren içtihadın, tacir olan taraflar için evleviyetle uygulanması gerekmektedir. Bu kapsamda somut olaya tekrar dönüldüğünde, davacının, dava açılmadan evvel satışa konu aracın misliyle değiştirilmesi yönünde seçimlik hakkını davalıya ilettiği ancak, davada, başka bir seçimlik hakkı talep ettiği görülmekle, davacının, kullanmış olduğu seçimlik hakkını değiştirerek yeni bir seçimlik hak kullanma hak ve yetkisinin olmadığı kabul edilmiştir....
Ücretsiz onarım hakkını kullanan tüketici, daha sonra bu hakkından vazgeçerek malın ücretsiz değiştirilmesi, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimini talep edemez." şeklinde karar verildiği görülmüştür. Her ne kadar somut olayda uygulanması gerekli TBK' nın 227 madde hükümleri ile HGK kararında atıf yapılan TKHK hükümleri, içerik ve taraflar itibariyle farklı olsa da, TBK' nın 227 maddesinin ilk fıkrasında alıcının, seçimlik haklardan birini kullanabileceği hüküm altına alınmış olmakla, tüketici için sınırlama getiren içtihadın, tacir olan taraflar için evleviyetle uygulanması gerekmektedir. Bu kapsamda somut olaya tekrar dönüldüğünde, davacının, dava açılmadan evvel satışa konu aracın misliyle değiştirilmesi yönünde seçimlik hakkını davalıya ilettiği ancak, davada, başka bir seçimlik hakkı talep ettiği görülmekle, davacının, kullanmış olduğu seçimlik hakkını değiştirerek yeni bir seçimlik hak kullanma hak ve yetkisinin olmadığı kabul edilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :" Davacının davasının KABULÜ ile dava konusu 34 XX 720 plaka sayılı, KS29951 motor numaralı, WF0AXXWPMAKS29951 şase numaralı, 2019 model, FORD OTOSAN KUGA TITANIUM 5D 1.5 TDCI 120 POWERSHİFT model aracın davalılar tarafından aynı model ve özellikteki AYIPSIZ MİSLİYLE DEĞİŞTİRİLEREK DAVACIYA VERİLMESİNE, " karar verildiği anlaşılmıştır. DAVALI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Mahkemece Otokoç Otomotiv Tic. ve San. A.Ş.’nin davalı olduğu davada Otokoç Otomotiv Tic. ve San. A.Ş....
