"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Yargılamanın iadesini isteyen davalı ... tarafından, aleyhine yargılamanın iadesi istenen davacı ... aleyhine 23/06/2017 gününde verilen dilekçe ile yargılamanın iadesi istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; yargılamanın iadesi talebinin reddine dair verilen 28/02/2017 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi yargılamanın iadesi talebinde bulunan ... tarafından istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Bölge Adliye Mahkemeleri 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 25 ve geçici 2. maddeleri uyarınca kurulmuş ve Adalet Bakanlığının 07/11/2015 tarihli 29525 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan kararı uyarınca tüm yurtta 20/07/2016 tarihinde göreve başlamışlardır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341. maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar istinaf yoluna tabidir....
Yargılamanın iadesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil aynı mahkemeden talep edilmektedir.Yargılamanın iadesi talebi bir dava niteliğindedir. Bu sebeple yargılamanın iadesinin gerektirdiği özellikler dikkate alınarak talebin dava dilekçeleriyle yapılması gerekir. Yargılamanın iadesi, dava açılarak ileri sürülebileceğinden dava şartları ve davaya ilişkin genel hükümler geçerli olacak, yapılması gereken tüm işlemler yapılacaktır. Gerekli tüm harç ve giderler ödenmelidir. Mahkemece talep edilirse teminat da yatırılmalıdır. Yargılamanın iadesi talebini inceleyen mahkeme tarafları davet ederek dinler ve bir ön inceleme yapar. Yargılamanın iadesi talebinin kabulü halinde, yenileme sebebine göre farklı kararlar verilebilecektir. Yargılamanın iadesi bir dava olduğundan bu davada haksız çıkan taraf, asıl davada olduğu gibi yargılama giderlerine ve vekalet ücretine mahkum edilir....
Yargılamanın iadesi sebepleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 375. maddesinde (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun m. 445) sınırlı olarak sayılmıştır. Bunun dışındaki bir sebepten dolayı, yargılamanın iadesi yoluna gidilemez. Bir başka deyişle, maddede sayılan yargılamanın iadesi sebepleri kıyas yolu ile genişletilemez (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. V. 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 5171; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... tarih ...E. ...K. sayılı kararı aynı mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... tarih ... E. ... K. sayılı kararı). Yargılamanın iadesi talebi üzerine mahkeme, ilk önce yargılamanın iadesinin mesmu olup olmadığını araştırır. Mahkeme burada genel dava şartlarından başka, yargılamanın iadesi davacısının davayı süresi içinde açıp açmadığını, teminat gösterip göstermediğini ve kanunda yazılı bir yargılamanın iadesi nedenine dayanıp dayanmadığını kendiliğinden inceler....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacı tarafından, iş akdinin 30/11/2014 tarihinde imzalanan ikale sözleşmesi ile sona erdirilmesi üzerine, kendisine ödenen tutardan kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen gelir (stopaj) vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusu neticesinde iadesi yapılmayan 75.604,20 TL gelir vergisinin tecil faiziyle birlikte iadesi ve 07/10/2019 tarihinde iadesi yapılan 377.956,80 TL'nin tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faizinin iadesi istemiyle yapılan şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile iadesi yapılmayan gelir vergisinin tecil faiziyle birlikte iadesi ve iadesi yapılan tutarın tecil faizinin iadesi istenilmiştir....
Yargılamanın iadesi sebepleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 375. maddesinde (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun m. 445) sınırlı olarak sayılmıştır. Bunun dışındaki bir sebepten dolayı, yargılamanın iadesi yoluna gidilemez. Bir başka deyişle, maddede sayılan yargılamanın iadesi sebepleri kıyas yolu ile genişletilemez (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. V. 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 5171; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 10/03/2020 tarih 2019/22-81E. 2020/275K. sayılı kararı aynı mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 10/03/2020 tarih 2019/22-80E. 2020/274K. sayılı kararı). Yargılamanın iadesi talebi üzerine mahkeme, ilk önce yargılamanın iadesinin mesmu olup olmadığını araştırır. Mahkeme burada genel dava şartlarından başka, yargılamanın iadesi davacısının davayı süresi içinde açıp açmadığını, teminat gösterip göstermediğini ve kanunda yazılı bir yargılamanın iadesi nedenine dayanıp dayanmadığını kendiliğinden inceler....
Tebliğ belgesinin eklenmesi, yok ise kayıtlara dayanılarak tebliğ gününün açıklanması, tebliğ edilmemiş ise edildikten sonra dosyanın iadesi gerekir. 2-Dairemizin 5.2.2009 tarih ve 2008/10760 esas ve 2009/1263 karar sayılı Dairemiz onama ilamının davacıya hangi tarihte tebliğ edildiğini PTT müdürlüğünden sorularak tespitinden sonra iadesi için dosyanın mahalline iadesi gerekir. SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte belirtilen eksikliklerin ikmalinden sonra iadesi için dosyanın mahalline gERİ ÇEVRİLMESİNE, 4.2.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 03/03/2015 NUMARASI : 2014/486-2015/146 Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere ve özellikle istem H.M.K.’nun 375. maddesinin 1. fıkrasının (ç) ve (h) bentlerinde sayılan yargılamanın iadesi sebeplerine uyduğundan, yargılamanın iadesi isteminin kabulü ile K.. M..'ne karşı açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
Uyuşmazlık, ortaklığın giderilmesi davasında yargılamanın iadesi ve tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece yargılamanın iadesi isteminin kabulüne ve tazminat istemi hakkında görevsizlik kararı verilmesi üzerine hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere ve hükümde yazılı gerekçelere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davalıların yargılamanın iadesine ilişkin temyiz itirazlarına gelince; davacı ortaklığın giderilmesi dosyasında adına çıkarılan tebligatların usulsüz olduğunu bildirerek yargılamanın iadesi talebinde bulunmuş ise de davacının temyize konu yapabileceği bu hususu yargılamanın iadesi yoluyla istemesi mümkün değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır. SONUÇ: Yukarıda 2 no'lu bentte yazılı nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 09.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
un 6706 sayılı Kanun gereğince Azerbaycan Cumhuriyeti'ne iadesinin kabul edilebilir olduğuna ilişkin karar iadesi talep edilenin müdafii tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü. İadesi talep edilen ... müdafii tarafından duruşmalı inceleme talebinde bulunulmuş ise de; hükmün mahiyeti itibariyle yasal şartları taşımayan duruşmalı inceleme isteminin, CMUK'nun 318. maddesi uyarınca reddine karar verilerek yapılan incelemede; İadesi talep edilen ... hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından yapılan iade başvurusuna ilişkin mahkûmiyet hükmü ve talep yazısı ile ...'un savunması kapsamına göre 6706 sayılı Kanun'da aranan iade şartlarının gerçekleştiği ve iade talebinin kabul edilebilir olduğuna yönelik kararda bir isabetsizlik görülmemiştir....
Yargılamanın iadesi talebi kim tarafından istenirse istensin, aslında yeni bir dava niteliğindedir. Yargılamanın iadesini isteyen bu talep açısından davacı, kesin hükmün diğer tarafı ise davalı davalıdır. Yargılamanın iadesi HMK.nın 374. maddesine göre kesin olarak verilen veya kesinleşmiş olan hükümlere karşı istenebilir. Yargılamanın iadesi olağanüstü yasa yollarından biridir. Yargılamanın iadesi sebepleri HMK.nın 375. maddesinde sınırlı olarak sayılmıştır....
