İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Davacı vekili dava dilekçesi ile, ayıplı 2. el araç satışından kaynaklı araç bedeli, tamir masrafı ve satım için yapılan tüm masrafların karşılanmasını talep etmiştir.Davacı vekili 27.07.2020 tarihli ıslah dilekçe ile; Konu ve bedel hususunda davasını ıslah ederek Aracın satış bedelinden ayıp nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 30.000,00-TL. İndirim yapılması, tamir masrafı olarak toplam 31.034,49-TL' nin ödenmesine ve satım için yapılan tüm masrafların ödenmesi için şimdilik 1.000,00 TL. Nin ödenmesini talep etmiştir.Dava , ayıplı 2.el araç satışı nedeniyle bedel indirimi, onarım gideri ve maddi(masraf) tazminat istemine ilişkindir....
Atkan'ın (Aşağıçay) sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın, park halinde bulunan müvekkili firmaya ait ... plakalı araca 04/10/2013 tarihinde çarpması sonucunda maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, müvekkili şirkete ait ... plakalı araçta meydana gelen hasar durumu ile tamir bedeli, tamir süresi, değer kaybı ve kazanç ile ilgili olarak ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/123 D.İş sayılı dosyası ile tespit yapıldığını, tespit sonucunda verilen raporda 1.203,00-TL hasar bedeli, 1.000,00-TL değer kaybı ve aracın 3 günde tamir edileceği ve aracın rent a car aracı olması nedeni ile günlük 90,00-TL kiralama bedelinden 270,00-TL kazanç kaybının olacağının tespit edildiğini, Davalı ... adına kayıtlı ... plakalı araç diğer davalı ...'ye zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigortalandığını, araçta oluşan hasar, değer ve kazanç kaybının ödenmesi hususunda İzmir 25....
, aracı satmasına rağmen hasar nedeniyle geri almak zorunda kaldığından tekrar noter masrafı ödediğini iddia ederek; fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, araç değer kaybı ve noter masrafı olmak üzere şimdilik 500 TL’nin tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında talebini toplam 8.590,90 TL’ye artırmıştır....
O halde mahkemece bilirkişi kurulundan ek rapor alınmak suretiyle, satış tarihi itibariyle dairenin bulunduğu sitede reklam ve ilanlarda taahhüt edilen sosyal ve sportif tesislerin yapılmış olması durumundaki rayiç değeri ile (ayıpsız değer), dairenin halihazırdaki durumundaki hiç yapılmayan ya da eksik, farklı veya siteye ait mülkiyet alanı içinde yapılması gerekirken, site dışında yapılan işler nedeniyle rayiç değeri (ayıplı değer), ayrı ayrı belirlenmeli, belirlenecek bu miktarlar birbirine oranlanmalı, tespit edilecek bu oran da satış bedeline uygulanarak, satış bedelinden indirilmesi gereken miktar bu şekilde belirlenmeli ve davacı talebi ile kazanılmış hak da gözetilerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir....
Ayrıca değer kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp, onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki farka ilişkin olup, araçtaki değer kaybı belirlenirken, aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınarak aracın kaza tarihinden önceki 2. el satış değerinin tespiti ile aracın tamir edildikten sonra ikinci el satış değerinin tespiti ve arasındaki fark göz önüne alınmaktadır. Somut olayda hükme esas alınan bilirkişi raporunda araçtaki değer kaybı denetime olanak vermeyecek şekilde belirlenmiştir. Bilirkişi raporu hüküm vermeye yeterli değildir....
Bu konuda, Yargıtay'ın müstakar hale gelmiş içtihatları bulunmakta olup, yüksek yargı kararlarında değer kaybı, aracın trafik kazası sonucu hasarlanıp onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki fark olarak tanımlanmış ve araçtaki değer kaybı belirlenirken, aracın markası, yaşı, modeli ve hasar gördüğü kısımları dikkate alınarak aracın kaza tarihinden önceki 2. el satış değerinin tespiti ile aracın tamir edildikten sonra ikinci el satış değerinin tespiti ve arasındaki farkın göz önüne alınması gerektiği yerleşik hale gelmiştir. 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren ve yürürlük tarihinden sonra akdedilen sözleşmelere uygulanacağı öngörülen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları'nın "kapsama giren teminat türleri" başlıklı A.5 maddesinde "değer kaybı", maddi zararlar teminatı içerisinde düzenlenmiş, sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybının, ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından...
Somut olayda da, dava konusu dairenin 23.11.2006 tarihinde satın alındığı gözetilerek, satış bedelinden indirilmesi gereken miktarın bu metoda göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gereklidir. O halde mahkemece bilirkişi kurulundan ek rapor alınmak suretiyle, satış tarihi olan 23.11.2006 tarihi itibariyle dairenin bulunduğu sitede reklam ve ilanlarda taahhüt edilen sosyal ve sportif tesislerin yapılmış olması durumundaki rayiç değeri ile (ayıpsız değer), dairenin halihazırdaki durumundaki hiç yapılmayan ya da eksik, farklı veya siteye ait mülkiyet alanı içinde yapılması gerekirken, site dışında yapılan işler nedeniyle rayiç değeri (ayıplı değer), ayrı ayrı belirlenmeli, belirlenecek bu miktarlar birbirine oranlanmalı, tespit edilecek bu oran da satış bedeline uygulanarak, satış bedelinden indirilmesi gereken miktar bu şekilde belirlenmeli ve davacı talebi ile kazanılmış hak da gözetilerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir....
GEREKÇE: Dava, tacirler arası satıma konu aracın ayıplı olduğu iddiasına dayalı olarak sözleşmeden dönme ile kira kaybı ve tamir masraflarının tahsili istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nun 23/1-c maddesi gereğince; malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı 2 gün içerisinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içerisinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda 6098 sayılı TBK'nın 223/2. maddesi uygulanır. TBK’nın 223. maddesine göre; alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır....
Noterliği'nin 02/03/2020 gün ve 05517 Yevmiye sayılı Araç Satış Sözleşmesi'nde tarafların kararlaştırdıkları Satış Bedeli 92.554,00- TL'dir) satış bedelinden indirilmesi gereken miktarın tespitinde, "nispi metod" uygulanarak dava konusu aracın tarafların kararlaştırdıkları (92.554,00- TL) satış bedeli gözetilmeksizin satış tarihi itibariyle gerçek ayıpsız ikinci el rayiç değeri ile mevcut ayıplı ikinci el rayiç değeri ayrı ayrı belirlenerek, belirlenecek bu miktarlar birbirine oranlanmalı (bu iki değer birbirine bölünmeli) ve tespit edilecek bu oran da satış bedeline uygulanarak, satış bedelinden indirilmesi gereken miktar bu şekilde belirlenerek, (nisbi yönteme göre ödenecek Bedel=Kararlaştırılan Bedel(satış bedeli) x Ayıplı Değer/(bölü) Ayıpsız Bedel şeklinde orantı kurularak bulunan rakamın, satış bedelinden mahsubu ile bulunan miktar olup) yukarıda açıklanan ilke ve esaslar doğrultusunda değerlendirme yapılarak, dava konusu aracın motorunun ayıplı olduğundan ıslah dilekçesiyle talep...
aracın daha az alıcıya çekmesi nedeniyle müvekkilinin aracı satarken çekeceği zorluk, araçtaki değer kaybı, tüketici konumundaki müvekkilin aracından beklediği fayda göz önünce alındığında, ari misliyle değişim taleplerinin reddine karar verilmesi hakkaniyet kurallarına aykırılık teşkil ettiğini, bununla birlikte yerel mahkeme, indirilmesi gereken bedelin nispi yönteme göre belirlenmesi gerektiğini belirtmiş ve 'satış tarihindeki ayıpsız araç bedeli (55658,00 TL)/aracın güncel ayıplı bedeli (130.000,00 TL) * satış bedeli /55.658,00 TL) = 23.829,00 TL olarak hesap ettiğini, araçta meydana gelen değer kaybı ve ayıp nedeniyle indirilmesi gereken bedel tespitinin çözümü teknik bilgi gerektirdiğini, araçtaki değer kaybının ve ayıbın onarım maliyetinin hukuki ve bilimsel yöntemler gözetilerek hesaplanması, şeffaf ve güvenilir biçimde ortaya konulması elzem olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte, bedelde indirime gidilmesine karar verilse dahi; yerel mahkeme ayıp nedeniyle indirilmesi...
