Alıcı ayıbı ihbar etmek suretiyle satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarına sahiptir. Somut olayda, davacı, 27.12.2010 tarihinde satın aldığı aracının kilometresi ile oynanmış ve hasarlı olması nedeniyle ayıplı olduğunu iddia ederek satış bedelinin iadesi ya da ayıplı araç satılması nedeniyle 4.000,00 TL. nin davalıdan tahsili için eldeki davayı açmıştır. Davalı bedel iadesi şartlarının oluşmadığını savunmuştur....
Bilirkişi raporunda; davacının satın almış olduğu fırın ve çamaşır makinesi için ücretsiz onarım hakkını kullandığı, bu eşyalardaki arızaların ... kapsamında servis tarafından giderildiği, buzdolabının ise “sol yan yüzünde arkasından yaklaşık 20 cm mesafede ve tabanından yaklaşık 50 cm mesafede bir darbe izinin olduğu”, bu nedenle buzdolabının ayıplı mal kapsamına girdiği ve davacının bedel iadesi talebinin uygun olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi raporunda açıklanan şekline göre buzdolabında bulunan darbe izi, açık ayıptır. 4077 sayılı Kanunun 4. maddesinin 2. fıkrası hükmüne göre; tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde açık ayıpları satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
söylemelerine rağmen bir sonuç alamadığını, saatin arızaları nedeniyle özetle 27.12.2018 , 15.01.2019 , 22.02.2019 , 04.02.2019 tarihlerinde ilgili garantiye götürdüğünü, arızaların davacı sebebiyle kaynaklanmadığı söylenerek ücretsiz onarım yapıldığını, gittiği son iki seferde saatin arızası nedeniyle sözleşmeden döndüğünü ve ücret iadesi istediğini talep ettiğini ancak iade alınamayacağı söylenerek onarılan saatin tekrar kullanması için Davacı'ya verildiğini, saatin halen kullanılamaz halde olduğunu ve kullanamadığını, saatten beklenen menfaati sağlayamadığı için mağdur olduğunu, bu nedenlerle Gebze 1.Noterliği 17.07.2019 Tarihli , 09203 Yevmiye Numaralı ihtarname ile de yazılı olarak davalılara ayıp nedeniyle sözleşmeden döndüğünü ve bedel iadesi talep ettiğini bildirdiğini ancak taleplerinin saatin kullanıcı kaynaklı olarak problemler çıkardığı iddiasıyla kabul edilmediği, Davalının ihtarnameye cevabındaki iddiaları kabul etmediği, tüm bu garanti ve tamir işlemlerine rağmen saatin...
Araçtaki ayıbın, lokal bir bölgede yer alan boya kalınlığının giderilebilecek olması da nazara alındığında, davacının seçimlik haklarından bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının TMK'nın 2. ve TBK'nın 227/3. maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağı açıktır. Araçtaki ayıp nedeniyle seçimlik hakkından bedel indirim uygulanmasının uygun olacağı değerlendirilerek sonucuna göre hüküm tesisinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı yanın aksi yöne değinen istinaf başvuru nedeni yerinde görülmemiştir. Ne var ki, hüküm altına alınan miktarın hesaplanmasına dayanak Genel Şartların amacı, 2918 sayılı Yasa uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için, ilgililerin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi olup somut olayda uygulanma yeri bulunmamaktadır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; "davacı 20.07.2017 tarihinde almış olduğu aracın öncelikle misli ile değişimini aksi halde ise sözleşmeden dönme ve bedel iadesini talep etmiş olmakla;bilirkişi marifetiyle yapılan keşif ve bilirkişi raporları incelendiğinde sıfır olarak alınan bir araçta bulunması beklenmeyecek ayıpların araçta bulunduğu ve kullanıcıdan kaynaklı olmadığı anlaşılmış, her ne kadar davalı tarafından bu arızaların giderilebileceği belirtilmiş ise de sıfır olarak aldığı araca yapılacak tamir işlemlerini kabul etmesi davacıdan beklenilemez bu durumda davacını sıfır araç almakla kazanacağı gönül rahatlığı, güvenlik ,iç huzurdan mahrum kalacağı açıktır....
Bunlar eserin kullanılamayacak ve kabule zorlanamayacak ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aykırı olması halinde sözleşmeden dönme, ayıp oranında bedelden indirim isteme ve aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde onarımı isteme ya da onarım bedellerini talep etme hakkıdır. Mahkemece; davacının sözleşmeden dönme seçimlik hakkı kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Her ne kadar davalı vekili tarafından süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığı ileri sürülmekte ise de, ayıp ihbarı yapılması hukuki bir işlem değil "hukuki işlem benzeri bir fiil" olması nedeniyle süresi içerisinde ayıp ihbarının yapıldığının, tanık da dahil olmak üzere her türlü delille kanıtlanması mümkün olduğundan, mahkemece keşifte davacının göstermiş olduğu tanık ...'ın beyanı ve davacıya tebliğ edilen faturanın iadesine yönelik İzmir 15....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Açıklandığı şekilde tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki, tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. Satışa konu araç üzerinde yaptırılan hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre araçtaki hata ve arızalar nedeniyle araçta 2.500,00.-TL değer kaybı oluşacağı tespit edilmiştir....
Eldeki davada davacının sözleşmeden dönme hakkını kulandığı anlaşılmış olup Bilirkişi raporu doğrultusunda dava konusu üründe ayıbın tamiratla giderilebileceği tespit edilmiş, satış ve dava tarihi arasında geçen süre dikkate alındığında sözleşmeden dönme hakkının kullanılması halinde satıcı bakımından güçlük oluşacağı, adaletsiz olacağı anlaşıldığından mahkemece ayıp oranında satış bedelinden indirime hükmedilmiştir. Yargıtay'ın yerleşik uygulamaları uyarınca malın ayıplı olması durumunda tüketicinin ayıp oranında bedelde indirim talep etmesi halinde hesaplamada kullanılacak yöntem nispi metottur. Nispi metotta malın ayıpsız değeri ile ayıplı değerinin satış değerine oranlanması suretiyle çıkacak bedel, indirilecek bedel olarak tüketiciye ödenecektir....
O halde, gizli ayıpların, dava zamanaşımı süresi içinde ve ayıp ortaya çıktıktan sonra derhal (dürüstlük kuralına uygun olan en kısa sürede), ihbar edilmesi; ayıbın açık mı, yoksa gizli mi olduğunun tayininde ise, ortalama (vasat) bir tüketicinin bilgisinin dikkate alınması, gerekmektedir. 6098 sayılı TBK.’ nun 223. maddesinde öngörülen süre içinde ihbar edilmeyen ayıplar için dava açılamaz." (Yargıtay 13. HD. 19/04/2017 tarih, 2016/13927 E., 2017/4724 K.) Davacı vekili; müvekkilinin davalıdan satın almış olduğu mobilyalardaki ayıp nedeni ile sözleşmeden dönme ve bedel iadesi isteminde bulunmuştur. Davalı vekili ise; ayıp iddialarını kabul etmediklerini, kaldı ki basit müdahale ile ürünlerdeki eksikliklerin giderilebileceğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda gizli ayıpların ne kadar sürede satıcıya ihbar edileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır. Öyle olunca, 4077 sayılı TKHK’nun 30. maddesi gereğince, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, genel hükümlere göre uyuşmazlığın çözümü gerekli olduğundan, Borçlar Kanununun bu konudaki 198. maddesi uygulanacaktır. Borçlar Kanununun 198. maddesine göre, alıcı, teslim aldığı malı örf ve âdete göre, imkân hâsıl olur olmaz muayene etmek ve satıcının tekeffülü altında olan bir ayıp gördüğü zaman bunu satıcıya derhal ihbar etmekle yükümlüdür. Bunu ihmal ettiği takdirde, satılanı kabul etmiş sayılır....
