Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nce düzenlenen yapı kullanma izin belgesi ve arsa sahibi ... tarafından ibraz edilen makbuz asıllarından, yapı kullanma izin belgesinin asıl ve birleşen davanın açıldığı tarihlerden sonra 24.03.2014 tarihinde alındığı anlaşılmakta olup yapı kullanma izin masraflarının makbuz asıllarının arsa sahibi elinde olması nedeniyle ödemelerin onun tarafından yapıldığının karine olarak kabulü gerekmektedir. Birleşen davadaki taleple ilgili olarak ise; taraflar arasındaki sözleşmede “...Verilen sürede inşaat bitirilemez ise, günün rayiç kira değeri üzerinden 5 daire 1 dükkan için gecikme cezası mal sahibine ödenecektir....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan arsa malikine verilmesi gereken bağımsız bölümün tespiti ve teslimi ile sözleşmede ödenmesi kararlaştırılan kira yardığı ve teslimde gecikme nedeniyle sözleşmede ödenmesi kararlaştırılan gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Kat (arsa payı) karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser sözleşmesinin bir türü olup TBK'nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde kural olarak yüklenici yapacağı inşaattan bir kısım bağımsız bölümü arsa sahibine vermeyi, arsa sahibi de arsanın bir miktar hissesinin tapusunu yükleniciye devretmeyi üstlenir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinde yükleniciye devredilecek arsa payının arsa sahibine yapılan inşaatın bulunduğu parsel içinde olması gerekmez. Arsa sahibi yüklenicinin yapacağı inşaat dışında başka bir arsasını yapılan inşaat karşılığında yükleniciye devredebilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı-k.davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince tapu iptâl ve tescil, birleşen dava ise aynı sözleşmeye göre eksik ve kusurlu işler ile gecikme cezası alacaklarının tahsili istemine ilişkindir....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklı gecikme tazminatı istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. Mahkemece dava ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, hükme karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur. Davacı ve birleşen davacıların murisi Münire Yavuz arsa sahibi, davalı yüklenicidir....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri karşılıklı taahhütleri ihtiva eden, iki tarafa da borç yükleyen eser yapımı ile satış vaadinden oluşan karma bir sözleşmedir. Bu sözleşmelerde yüklenicinin asli edimi finansmanı kendisi tarafından sağlanarak arsa sahibinin arsası üzerinde sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, ruhsatı ve imara uygun olmak üzere inşaat yapıp teslim etmek, arsa sahibinin borcu da bedel olarak kararlaştırılan bağımsız bölüm-bölümler ya da arsa payının mülkiyetini yükleniciye devretmektir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin edimini süresinde yerine getirmemesi halinde arsa sahibinin gecikmeden doğan tazminatı talep hakkı Kanundan doğan bir haktır. Sözleşmede gecikme tazminatı belirlenmemiş olsa dahi en az aylık rayiç kira seviyesinde gecikme tazminatının istenmesi mümkündür....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 21.04.2015 gün ve 2012/495-2015/207 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa sahibi tarafından yükleniciden bağımsız bölüm satın alan 3. kişi aleyhine açılmıştır. Arsa yapı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi nedeniyle, tapu iptâl ve tescil istemine ilişkindir. Karar 21.04.2015 tarihli olup, temyizen dosyanın Yargıtay'a geldiği 24.07.2015 tarihi itibariyle, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ihtilâflarda verilen kararların temyizen incelenmesi görevi, Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesine aittir. Yargıtay Genel Kurulu'nun 09.02.2018 tarih, 2018/1 sayılı kararıyla arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ihtilâflar sonucu verilen ve 01.07.2016 tarihinden sonra Yargıtay'a gelen dosyalarla ilgili temyiz incelemesi görevi, Yargıtay 15....
Noterliği'nin 7425 yevmiye numaralı "İnşaat Yapım Sözleşmesi' akdedildiğini, dosyaya dayanak teşkil edilen "Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" 'nin tarihi bulunmadığını, aynı gayrimenkule ilişkin aynı taraflar arasında davaya dayanak teşkil edilen "Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" nde sonra taraflar arasında aynı gayrimenkule ilişkin 30/03/2018 tarihinde Balıkesir 2. Noterliği'nin 7425 yevmiye numaralı yeni "İnşaat Yapım Sözleşmesi"nin akdedilmesi ile tarihsiz olan ve davaya dayanak teşkil edilen "Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nin feshedildiğini ve hükümsüz hale geldiğini, zira dava konusu gayrimenkule ilişkin son sözleşmenin Balıkesir 2....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ve ek sözleşme gereğince tapu iptâli ve tescil, olmadığı takdirde tazminat ve yüklenicinin temerrüdü nedeniyle gecikme tazminatı ile ecrimisil alacağının tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı adına vekili davalı ... ile diğer davalı yüklenici arasında...1. Noterliği'nde imzalanan 06.06.1998 gün 7364 yevmiye nolu düzenleme şeklinde daire karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı ile dava dışı arsa sahiplerine ait tevhit sonucu oluşan 176 ada 10 parsel sayılı taşınmaza inşaat yapımını üstlenmiştir. Bu sözleşmede A Blokta yapılacak daire ve dükkanların arsa sahiplerine B Blokta yapılacak daire ve dükkanların yükleniciye ait olacağı kararlaştırılmıştır....
Sözleşmede aksine hüküm bulunmadığından ve cezai şartı aşan zarar da kanıtlanmadığından arsa sahibinin kira isteminin reddine ilişkin karar doğrudur. Nevar ki dokuz dairenin %99 seviyede tamamlandığı gerekçesiyle bunlara ilişkin cezai şart isteminin de reddine karar verilmiştir. Oysa asıl sözleşmenin D maddesinin 10. bendinde dairelerin yapı kullanımları alındıktan sonra arsa sahiplerine teslim edilmesi kararlaştırılmıştır. Dosyaya sunulan 30.09.2003 ve 13.11.2003 tarihli yapı kullanma izin belgelerinin arsa sahibi dairelerine ait olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Yüklenici 04.03.2003 tarihli ihtarla arsa sahibini dairelerini alması konusunda uyarmış ise de iskân raporları alınmadan teslime zorlanamayacağından arsa sahibinin alacaklı temerrüdüne düştüğü kabul edilemez. Öte yandan birleşen davada yüklenicilerin fazla imalât gerçekleştirdiği saptanmış, ancak bu fazlalığın inşaat yapım süresine etkisi gözetilmeden gecikme tazminatı hesaplanmıştır....
Arsa sahibinin talebi uyuşmazlık tarihinde yürürlükte olan 818 sayılı BK'nın 81'inci maddesi gereğince "ödemezlik def'i" niteliğindedir. Kendi edimini yerine getirmeyen yüklenici karşı edimin ifasını isteyemez. Bir başka deyişle, arsa sahibinin ediminin ifa zamanı gelmemiştir. Açıklanan nedenlerle birleşen davada davalı yüklenicinin zamanaşımı def'i yerinde değildir. (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/988 E., 2021/609 K.) Ayrıca Birleşen davada davacı arsa sahibinin hangi bağımsız bölümler yönünden eksik iş ve gecikme tazminatı istediği belirlenmemiş, aldırılan bilirkişi raporunda davacı arsa sahibinin arsa payı oranında değerlendirme yapılmış, taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacı arsa sahibine verilen bağımsız bölümlerin iskandan önce teslim edilip edilmediği araştırılmamıştır. Bu nedenle öncelikle arsa sahibine hangi bağımsız bölümler için eksik iş bedeli ve gecikme tazminatı alacağı istediği konusundan HMK 31....
