Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; davanın davalı tarafından kabul edilmesi gerekçesiyle davanın kabulü ile sözleşmenin ileriye etkili olmak üzere feshine ve dava konusu 4643 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile davacılar adına hisseleri gözetilerek tesciline karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili ile feri müdahil .... vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi, tapu iptali ve tescil, aksi takdirde tazminat isteğine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen ...1. Noterliği'nin 01.10.2009 tarih ve 7050 yevmiye nolu düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde arsa sahibi olarak dava dışı ...'ın da imzası bulunmasına rağmen, adı geçen arsa sahibinin davada davacı ya da davalı olarak yer almadığı anlaşılmaktadır. TMK’nın 692. maddesine göre, sözleşmeyi imzalayan tüm arsa sahiplerinin bu davada taraf olması zorunludur....
Karar, davalılar tarafından temyiz edilmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Davada, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi de talep edilmiş olmasına, kararın gerekçe kısmında inşaatın seviyesinin %23 olduğu ve davacı arsa sahibinin sözleşmenin feshini isteyebileceği belirtilmesine rağmen, hüküm kısmında sözleşmenin geriye etkili feshine dair hüküm kurulmaması hatalı olmuştur.Bununla birlikte, gecikme tazminatı (BK. md 106/ II, TBK. md. 125/1), müspet (olumlu) zarar niteliğinde olup, sözleşmenin feshi ile birlikte istenemez....
sinin davalı yüklenici hissesinde % ...,51'inin ise arsa sahibi hissesinde oluştuğu, davalı yüklenicinin sözleşmede öngörülen ve arsa sahibince tanınan süreler içinde inşaatı tamamlayamadığı ve sözleşme konusu tüm ... için belirlenen % ...,71'lik seviye itibariyle, sözleşmenin geriye etkili biçimde feshi koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, taraflar arasında yapılan 02.....2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verilmiştir. Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir. ...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. ...-Davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince; Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir. (492 Sayılı Kanun m....,...)....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili feshedildiğinden ve taşınmaz için harcanan giderlerden de davalı arsa sahipleri sorumlu olmayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dosya arasında yer alan bilgi ve belgelerden, 09.10.1995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri tarafından açılan dava sonunda geriye etkili olarak feshedildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Geriye etkili feshedilen sözleşmeye dayanarak davacı davalılardan ifa talebinde bulunamayacağından tescil isteminin reddi doğrudur. Ancak; Yüklenici ile yapıldığı iddia edilen 23.03.1996 tarihli adi yazılı sözleşme sebebiyle davacı tarafından yapılan giderlerden sözleşmenin ademi ifasından ötürü sorumlu olması gereken 23.03.1996 tarihli temlik sözleşmesinin diğer tarafı, yani yüklenicidir....
Açıklanan bu sebeplerle arsa sahibi Borçlar Kanunu'nun 106/I. maddesi gereğince yanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshini dava etmesinde haklıdır. 25.01.1984 tarih ve 84/3-1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince, olayın özelliği ve niteliğinin haklı gösterdiği durumlarda Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesi hükmü gözetilerek sözleşmenin ileriye etkili sonuç doğuracak şekilde mahkemece feshine karar verilebilir. Ancak, Dairemizin yerleşen uygulanmasına göre mahkemece arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili sonuç doğuracak şekilde feshine karar verilebilmesi için inşaatın, yasal olması ve tamamlanma oranının da %90 oranının üzerinde gerçekleşmesi gerekmektedir....
Mahkemece saptanan bu olgular nedeniyle sabit olan yüklenici temerrüdünden dolayı ihtarın da yarar sağlamayacağından,sözleşmenin geriye etkili feshine, feshedilmiş sözleşme hükümlerine göre olumlu zarar istenemeyeceğinden, gecikme tazminatı istemlerinin reddine karar verilmesinde yasaya aykırı bir yön görülmemiştir. Sözleşme tarihinde yürülükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. maddesi ve devamı hükümlerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, arsa sahibi ya da sahiplerince yükleniciye kayden temlik olunan tapulu taşınmaz ya da tapulu taşınmaz payları, "avans" niteliğinde olup; bu yolla yapılan temlik sonucu oluşturulan tapu kayıtları, gerçek mülkiyet durumunu oluşturmaz....
Burada sözleşmenin feshinin ileriye veya geriye etkili olması ayırımı önem kazanmaktadır, bu ayrım yüklenicinin yapımını üstlendiği inşaatı kısmen tamamlaması, fakat temerrüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı sorunu ile ilgilidir. Eğer feshin sonuçları geriye etkili olacaksa, sözleşme yokmuşçasına tasfiye edileceğinden yüklenici inşaatın yaptığı kısmına orantılı arsa payı değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre imal ettiği inşaat bedelini alır. Fesih ileriye etkili kabul edilirse, yükleniciye imalat oranına paralel arsa payı bırakılır. ......
Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden davacının arsa sahibi olarak hareket ettiği ve dava dışı yüklenici ile düzenlenen 9.10.1997 günlü sözleşmenin mahkeme hükmü ile feshedildiği ve yüklenicide mevcut peşinen devredilen tapu kayıtlarının da iptal edilerek davacı adına geri döndürüldüğü anlaşılmaktadır. Gerçekten, yükleniciye arsa payı karşılığı sözleşme ile peşinen geçirilen tapu kayıtları bir bakıma avans ödemesidir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin ifa ile sonuçlanmaması yani fesih durumunda ve feshin geriye etkili yapılması halinde sözleşmenin tasfiyesi gerekeceğinden yükleniciye peşinen geçirilen tapu kayıtlarının da feshin tasfiyesinde arsa sahibine iadesi gerekir. Davacı yapılan bu saptamalara uygun olarak Bakırköy 10.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/2162 esasında kayıtlı davada yüklenici ve ondan tapuda pay temlik alan kişilere karşı açtığı davada lehine hüküm almış, hüküm Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmiştir....
Noterliğinin 08/11/2017 tarih ve 12975 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı yüklenici ... arasında 09.01.1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşmede kararlaştırılan teslim süresi sona ermiş olmasına rağmen henüz teslimin gerçekleşmediğini, kendisine pay devri yapılan davalı yüklenicinin, diğer davalı ...’ya da hisse satışı yaptığını ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkilleri adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekilleri davanın reddini istemişlerdir....
