Şti. arasında düzenlenen 10.11.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kararlaştırılan sürede müvekkiline isabet eden dairelerin teslim edilmediğini, yüklenicinin inşaatı yarım bırakarak terk ettiğini, bunun üzerine müvekkilinin sözleşmeyi feshettiğine dair ihtarname gönderdiğini, davalı yüklenicinin diğer davalılara bağımsız bölüm satışları yaptığını ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 25.000,00 TL eksik iş bedeli ve 10.000,00 TL kira bedelinin tahsilini talep ve dava etmiştir. Bir kısım davalılar, davanın reddini istemiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu taşınmaz üzerinde hafriyat çalışması yapıldığı, ancak arsa üzerinde herhangi bir inşai faaliyetin olmadığı, taşınmazın halen aynı vaziyette beklediği, davalı yüklenicinin kendi hisse payını hakkı olmadığı halde edimini yerine getirmeden arsa hissesi şeklinde diğer davalılara sattığı, bu nedenle BK'nın 358. maddesi gereği arsa sahibinin tapunun iptalini isteme hakkının doğduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iptali ile diğer davalılar adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Davalı ...'in arsa sahibinden devir aldığı tüm payları devrettiği diğer davalılar kararı temyiz etmemiş olup; dava, davalı ... bakımından, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir....
O halde, davalılarca yapılan giderlerin kendi üzerlerinde bırakılmasına ve avukatlık ücreti dahil, davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı ...’dan tahsiline karar verilmesi gerekir. Kararın bu sebeple davacılar yararına bozulması gerekmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kararlaştırılan (50.000,00 TL) ceza koşulu, Borçlar Kanunu’nun 158/1. maddesi uyarınca, “seçimlik ceza” niteliğindedir. Sözleşmede aksine hüküm bulunmadığından ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin aynen ifası istendiğinden davacılar, davalı yükleniciden “seçimlik cezanın” tahsilini isteyemezler. Mahkemenin yanlarca kararlaştırılan ceza koşulunu yanlış nitelendirmesi doğru olmamış ise de; ceza koşulunun tahsili davasının reddine ilişkin hüküm, yukarıda açıklanan gerekçe ile ve sonucu itibari ile doğru olmuştur. Açıklanan sebeplerle karar bozulmalıdır....
Mahkemece, 1828 parselde inşaat yapılmak üzere taraflar arasında ........2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin imzalandığı, davalının, taşınmazın tapu ve imar işlemleri sebebiyle inşaat ruhsatını almak için çaba gösterdiği, davacının BK'nun 358. maddesi uyarınca işe başlamakta geciken yükleniciye uygun bir mehil vererek sözleşmenin ifasını talep etmesi ve yükleniciyi temerrüde düşürerek akdi feshetmesi gerektiği, oysa davalının parselizasyon işlemi, imar çapı müracaatları gibi işlemleri makul sürelerde yaptığı, ancak taraflar arasındaki ceza davaları bulunduğu, bu haliyle MK'nın .... ve .......
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Mahkemece, uyulan bozma ilamı ve dosya kapsamına göre; tapu kaydına göre paydaş olan ...'in sözleşmede yer almadığı, sözleşmeye muvafakat etmediği, bu nedenle sözleşmenin geçerli ve bağlayıcı olmadığı gerekçesiyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespitine, tazminat istemlerinin reddine dair verilen karar davacılar vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin 02.....2012 tarih 2012/3381 Esas 2012/5631 Karar sayılı ilamıyla onanmıştır. Bu kez, davacılar vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve sözleşmenin .... maddesi uyarınca 675 gram ... ayar altının aynen verilmesi veya bedelinin tahsili ve tazminat istemi ile açılmış davanın kabulüne dair verilen kararın davalı kooperatif vekili tarafından temyizi üzerine karar ... ....Hukuk Dairesince iki kez bozulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil, terditli olarak bedelin tahsili talebine ilişkindir. Mahkemece davanın sözleşmenin feshi ve tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tazminat talebinin kabulüne karar verilmiş, kararı davacılar vekili istinaf etmiştir. Dava, davacı ve dava dışı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında imzalanan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve devredilen bağımsız bölümlerin tapu iptali davacılar adına tescil istemlerine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/162 Esas sayılı davada davacı vekili, ....06.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini ve davacıya ait iken davalı yüklenici ...'e devredilen 50/210 hissenin bu davalı ve davalının devrettiği diğer davalılar ..., ..., ... ve ... adlarına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini, taşınmazın davacıya aynen teslimini, tapu iptali ve tescil talebi kabul olunmadığı takdirde ....000,00 TL olan hisse bedelinin tüm davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir. Asıl ve birleşen davalarda davalı ... ile birleşen 2011/162 Esas sayılı davada davalılar, davaya cevap vermemiştir....
İnşaat Taahhüt A.Ş. müteahhit sıfatı ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıklarını, sözleşmeye göre arsa sahibinin yapılacak inşaat ve bu inşaattan kendisine teslim edilecek olan bağımsız bölümler karşılığında yükleniciye verilmesi gereken arsa payının peşinen tapuda ferağını verdiklerini, kat irtifakının kurulduğunu, inşaatın iskan alınmış hali ile ikmal ve teslim tarihinin 01/06/1997 olduğu, tapu kayıtlarına inşaat teminat ipoteğinin işlendiği, yüklenicinin inşaatı natamam bıraktığı, 1997 yılında işten el çektiği acze düştüğünü, yüklenicinin inşaatı ikmal etmediği gibi peşinen devir ve temlik aldığı arsa payı üzerinde davalı TMSF ye geçen bankalar lehine ipotek tesis ettirdiğini ve kat irtifakına bağlanmış tüm tapuları 3. kişilere devir ve temlik ettiğini, sözleşmenin geriye etkili feshi koşullarının mevcut olduğunu ileri sürerek sözleşmenin geriye etkili feshine, taşınmazda davalılar adına kat irtifakına bağlanmış tapu kayıtlarının iptali ile davalı adına tesciline, davalı...
in arsa maliki davacı ile yapmış olduğu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince dava konusu taşınmaz üzerinde diğer davalıların oturdukları dairelerin bulunduğu binaları yaptığı, Mahkemenin 2006/10 E., 2008/409 K. sayılı kesinleşmiş ilamdan da anlaşılacağı üzere arsa sahibi ve davalı yüklenici ... arasında yapılan 19.08.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verildiği, dolayısı ile davalı ...'in dava konusu taşınmazlarda hukuken korunan bir hakkının bulunmadığı, diğer davalıların kullanmış oldukları daireleri yüklenici ...'den haricen satın aldıkları ve bu sebeple dava konusu taşınmazı işgal ettikleri, dava konusu taşınmazın tapu kaydının davacı adına olduğu, yüklenici dışındaki diğer davalıların sözleşmenin tarafı olmadığı, ...'...
