Taraflar arasında görülen sözleşmenin iptali, tapu iptali ve tescil davası sonucunda verilen hükmün düzeltilerek onanmasına ilişkin Dairemizin 21.06.2016 gün ve 2015/5902 Esas, 2016/3803 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Davacı vekili, davalı yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini taşınmazın paylı mülkiyete tabi olması sebebiyle tüm arsa sahipleriyle yapmadığını, sözleşme sonrası imar planının iptal edilmesi nedeniyle sözleşmenin ifasının mümkün olmadığını ileri sürerek, sözleşmenin feshine ve tapudaki şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Davalılardan yüklenici davayı kabul etmiş, arsa sahibi olan davalı ise eserin tamamlanmadığını, borcun ifa edilmemesi nedeniyle davacının da tescil talebinde bulunamayacağını, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, eser büyük ölçüde tamamlandığından bahisle dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalı arsa sahibi temyiz etmiştir. Davalılar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi tarihsiz ve adi yazılı olarak düzenlenmiştir. Bir tanımlama yapmak gerekirse; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi "yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak arsa malikinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği" sözleşmelerdir. Bu tür sözleşmelerde, ücret (bedel) arsa sahibi tarafından ayın olarak ödenmektedir. Burada, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde şekil sorunu üzerinde de durulması gerekmektedir....
Dosyada yer alan ve istemin dayanağını oluşturan 28.03.2006 günlü sözleşmede davalının 04.02.2005 günlü arsa payı devri karşılığı sözleşmeye gönderme yaparak yüklenici sıfatıyla hareket ettiği ve arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesiyle kazanacağı şahsi hakkını davacıya temlik ettiği görülmektedir. Temlik edilen şahsi hakka konu bağımsız bölüm ve konuttur. Gerçekten; arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri yüklenicisine şahsi hak sağlar. Yüklenici kazanacağı şahsi hakkı doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi Borçlar Kanununun 163. maddesi hükmünce yazılı olmak koşuluyla arsa sahibinin rızası gerekmeksizin üçüncü bir kişiye de temlik edebilir. Temlik sözleşmesi adi yazılı olabileceği gibi somut olayda olduğu gibi taşınmaz satış vaadi sözleşmesi biçiminde de düzenlenebilir....
Somut olayımıza dönüldüğünde, dava konusu bağımsız bölümlerin arsa payı karşlığı inşaat sözleşmesinde davacı yükleniciye bırakılan bağımsız bölümler olduğu, tapuları arsa sahibi üzerindeyken, arsa sahibi adına vekaletle hareket eden davacı kooperatif temsilcileri Mehmet Yayla ve Serap Üçdal tarafından 12.01.2012 tarihinde davalı şirket ve temsilcisi adına devredilmiş oldukları bellidir. Yukarıda da açıklandığı üzere bu tür devirler finansman temini için olup avans mahiyetinde devirlerdir. Davalı tarafın arsa sahibinden bedeli karşılığı aldığı savunması, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisi sebebiyle dosyasına uygun değildir. Davacılık sıfatı açısından arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisini benimseyen, avans niteliğindeki satış işlemi için arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisini görmeyen bilirkişi raporu ile bunu benimseyen mahkeme kabulü hatalıdır. Orta imal ve inşaası tamamlanmış kat irtifakına bağlanmış bağımsız bölüm tapu devri yoktur....
Noterliğinin 05477 yevmiye numaralı işlemle Finasyapı; Finas İnşaat, Emlak, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile arsa sahibi davalı Beyhan Arslan Gürbüz arasında Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Ve arsa Payı Karşılığı İnşaat sözleşmesi yapıldığını, düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile yüklenici-müteahhit firmaya kalacağı kararlaştırılan dairelerden satış sözleşmesi ile müvekkiline satılan Çanakkale ili, Merkez İlçesi, Arslanca Mahallesi, 1119 Ada 2 parsel C Blok 3....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı iddialarının soyut nitelikte olduğu zararın da ispat edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tazminat istemine ilişkindir. Davacı tarafından davalının mülkiyetinde bulunan taşınmazların tapu kaydının devredilmemesi nedeniyle uğranılan zarar talep edilmektedir. Mahkemece davalı adına kayıtlı 8 ve 10 nolu taşınmazların tapu kaydının iptal ve davacı adına tesciline karar verildiği, ayrıca davacı zarar iddialarının soyut olduğu gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş ise de tapu iptali ve tescil davası sonucu verilen kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece ........
Kararı, davacı vekili, asli müdahil vekili ve davalılar vekili ayrı ayrı temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 1-Davacı vekili ile davalılar vekilinin temyiz istemi yönünden; Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, yükleniciye isabet eden ve kat irtifakı tesisi sırasında arsa sahibi adına tescil edilen dairelerin, daha sonra sözleşmeye göre, yüklencinin talebi doğrultusunda, onun gösterdiği kişilere satışının yapılması halinde, bu satışın kendi hesabına olmadığı, yükenici hesbına yapıldığı hususunu ispat yükü arsa sahibindedir. Somut olayda, davalı arsa sahiplerince 4 no'lu dairenin, davacı yüklenicinin hesabına ve onun talebi üzerine dava dışı ...'e satıldığı hususunun, davalı arsa sahiplerince ipatlanması gerekmektedir. Mahkemece bu konuda araştırma yapılmaması doğru olmamıştır....
Somut olayda; uyuşmazlığın temeli, davacı yüklenici şirket ile davalı arsa sahipleri arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı şirket bu sözleşmeye göre kendisine isabet eden bağımsız bölümlerin, yine sözleşmeye aykırı olarak diğer davalı şirkete devredildiğini ileri sürerek, tapu iptal tescil, olmassa tazminat isteminde bulunmaktadır. Her ne kadar, dava konusu iş davacı şirket ile davalılardan ... Yapı Gayrimenkul İnş. Oto. San. Ltd. Şti.'nin ticari işletmeleri ile ilgili olsa da, diğer davalı arsa sahipleri tacir sıfatına sahip değildir ve uyuşmazlık temel olarak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Bu nevi davaların ticari dava olduğuna ya da asliye ticaret mahkemelerinde görüleceğine ilişkin bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Yapılan açıklamalara göre, eldeki davaya bakma görevi 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu'nun 2. maddesi uyarınca asliye hukuk mahkemesine aittir....
Asliye Hukuk ve...4. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu olan ...3.Noterliğinin 23/12/2013 tarih 29503 yevmiye sayılı Düzenlenme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine dayalı uyuşmazlıkta arsa sahibi olan davacıların yüklenici aleyhine eser sözleşmesine dayalı olarak açtıkları iş bu dava 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında kalmaktadır. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 73.maddesi bu kanunun uygulanmasıyla ilgili her türlü ihtilafa Tüketici Mahkemelerinde bakılacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 4....
ve diğer arsa sahibi dava dışı ... ile dava dışı yüklenici İmza Daşdemir arasında, 14.03.2003 tarihli biçimine uygun düzenlenmiş arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu bağımsız bölüm, yüklenici İmza Daşdemir tarafından davacıya 07.01.2004 tarihli satış vaadi sözleşmesiyle satımı vaad edilmiştir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahiplerinin temel borcu, üzerine bina yapılacak arsayı hukuki ayıptan ari olarak yükleniciye teslim etmek, yüklenicinin temel borcu ise arsa sahiplerine ait arazi üzerinde amaca, sözleşmeye, fenne ve imar mevzuatına uygun bina inşa etmektir. Yüklenici böyle bir yapı meydana getirmişse bir bakıma eserin bedeli olan bağımsız bölümün tescilini arsa sahibinden talebe hak kazanır....
