Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifâ talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli BK'nın 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez....
Davacı ile davalı gerçek kişiler ve davalı şirket arasında eser sözleşmesi ya da arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisi bulunmayıp, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, davalı gerçek kişiler ile davalı şirket arasında mevcuttur. Davada talep edilen davacı ve gerçek kişi davalılar arasında görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davasında, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin davanın sonucuna etkili olmayacağının tespitine ilişkin olup, ihtilâfın ortaklığın giderilmesi hükümlerine göre değerlendirilip çözümlenmesi gerektiğinden kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesi'ne aittir. Ne var ki uyuşmazlıkla ilgili Yargıtay Yüksek 3....
Şti. arasında 26.09.2007 tarihinde imzalanan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi ile, ... şirket tarafından diğer davalılara devir suretiyle oluşturulan tapu kayıtlarının iptâl ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda arsa sahibi ve yüklenicinin birbirlerine karşı tazminat talepleri baki kalmak üzere davanın reddine, kapatılan ... Belediye Başkanı ile davalı ... şirket arasında akdedilen 26.09.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin şekil ve yetki yönünden geçersiz olduğunun tespitine dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı ... Belediyesi’ne devredilen ......
Davalılar ... ile yüklenici ... arasındaki 02.02.1996 günlü arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar. Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep ... edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa ... etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
Temlikin temlik edenle, borçlu (arsa sahibi) arasında bazı ilişkilerin doğmasına neden olacağı çok açıktır. Zira temlik alan evvelki alacaklının yerine geçmiş, borçludan (arsa sahibinden) ifayı istemek, gerektiğinde de borçluyu ifaya zorlamak onun hakkı olmuştur. Arsa sahibi ile arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi olan yükleniciden sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin, arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için öncelikle temlik işlemini ve işlemin sıhhatini kanıtlaması gerekir. Temlikin konusu da yüklenicinin arsa payı devri karşılığı arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden hak kazanmadığını üçüncü kişiye temlik etmesi arsa sahibi bakımından önemsizdir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu durumda, davacı, 6502 sayılı Kanunun 3/1-(k) maddesi uyarınca tüketici sayılamayacağından, eldeki davada uyuşmazlığın, HMK'nın 2. maddesi uyarınca genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 1....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinden kaynaklanan bu tür uyuşmazlıklarda yükleniciden şahsi hakkını temlik alan üçüncü kişinin satışa ilişkin iddiasını yükleniciye karşı, temellük edilen şahsi hakkın kazanıldığı iddiasını ise arsa sahiplerine karşı ispat etmesi gereklir Çünkü, tescile ancak yüklenicinin arsa sahiplerine karşı edimlerini bütünüyle yerine getirmesi halinde karar verilebilir. Nihayetinde temliken tescil olarak adlandırılan bu davalarda, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca edimlerini yerine getirerek bağımsız bölümleri talep etmeye hak kazandığının tespiti gerektiğinden tüm arsa sahiplerinin davada yer alması zorunludur....
Bir kısım davalılar 5 numaralı bağımsız bölüm üzerindeki ipoteğin terkin edilebileceğini ancak arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesindeki yüklenici edimleri bütünüyle yerine getirilmediğinden 8 numaralı bağımsız bölüme ilişkin talebin reddi gerekeceğini savunmuştur. Mahkemece, 01.08.1994 günlü ipotek akit tablosunda yazılı bedel davacılara depo ettirilerek ipoteğin terkinine karar verilmiştir. Hükmü, davalılar temyiz etmiştir. 01.08.1994 günlü ipotek akit tablosunun incelenmesinden; dava dışı yükleniciye 08.04.1993 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ile yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümlerin tapu kaydı üzerine inşaat teminat ipoteği tesis edildiği görülmektedir. Dava dışı yüklenici ......
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince incelemesi gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 09.02.2018 gün 1 sayılı Kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanıp 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtaya gelen dava dosyalarını inceleme görevi Yargıtay 15....
Kooperatifle diğer davalı şirket arasındaki 15.05.2004 günlü arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan şahsi hakkın yüklenici tarafından davacılara temlik edilmesi de, davacılar ile kooperatif arasındaki uyuşmazlığa 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun uygulanmasını gerektirmez. Diğer taraftan; davacıların dayandığı taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri gerçekte bir temlik işlemidir. Çünkü, yüklenici 15.05.2004 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesiyle kazandığı bir bakıma eserin bedeli olan bağımsız bölüm mülkiyet aktarımını doğrudan arsa sahibinden isteyebileceği gibi bu hakkını temlik işlemiyle üçüncü kişilere de devir ve temlik edebilir. Bir tanımlama yapmak gerekirse; alacağın temliki, alacaklı ile onu devralan üçüncü şahıs arasında borçlunun rızasına ihtiyaç olmaksızın yapılabilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliğini taşıyan şekle bağlı bir akittir....
