Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında düzenlenen 03.08.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, işin teslim süresinin inşaat ruhsatından itibaren 36 ay olarak kararlaştırıldığı, aradan 5,5 yıl geçmesine rağmen henüz herhangi bir inşaat faaliyetinde bulunulmadığı, davacı arsa sahiplerinin fesih isteminde haklı oldukları gerekçesiyle, davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve tapudaki sözleşme şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kaydındaki sözleşme şerhinin terkini istemine ilişkindir....
Mahkemece sözleşmenin feshine karar verilmiş ise de, dava dilekçesinde bu konuda bir açıklık bulunmadığı gibi mahkemenin gerekçeli kararında feshin ileriye etkili mi yoksa geriye etkili mi olduğu hususunda bir açıklık bulunmamaktadır. Taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye doğru feshi ile ileriye doğru feshi hallerinin sonuçları farklıdır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
a hisse devrinin dayanağının davacı arsa sahibi ile aralarında imzalanmış olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olduğu, ancak anılan sözleşmenin geçmişe etkili olarak feshedilmesi karşısında, yükleniciden hisse satın alan davalılar ... ile ... yönünden tescilin yolsuz olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalılar ... ile ... adına kayıtlı 1/24'er payın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, diğer davalılara yönelik davanın ise reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshedilmesi sonucu tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, davalılar ... ve ... hakkındaki davanın kabulüne, diğer davalılara ilişkin satışların arsa sahibi davacı tarafından yapıldığından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye elverişli değildir....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili feshedildiğinden ve taşınmaz için harcanan giderlerden de davalı arsa sahipleri sorumlu olmayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dosya arasında yer alan bilgi ve belgelerden, 09.10.1995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri tarafından açılan dava sonunda geriye etkili olarak feshedildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Geriye etkili feshedilen sözleşmeye dayanarak davacı davalılardan ifa talebinde bulunamayacağından tescil isteminin reddi doğrudur. Ancak; Yüklenici ile yapıldığı iddia edilen 23.03.1996 tarihli adi yazılı sözleşme sebebiyle davacı tarafından yapılan giderlerden sözleşmenin ademi ifasından ötürü sorumlu olması gereken 23.03.1996 tarihli temlik sözleşmesinin diğer tarafı, yani yüklenicidir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı sözleşmenin feshi ve alacak istemine ilişkindir. Somut olayda, taraflar arasında imzalanan 21.11.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin akabinde davalı yüklenici tarafından taşınmaz üzerinde sadece temel çalışması yapılmış ve inşaat bu hali ile terk edilmiştir. Davacı arsa sahibinin davalı yükleniciye tapu devri yapmadığı kayıtlarla sabit olup, tanzim edilen sözleşme içeriğinde de avans niteliğinde tapu devri yapılacağına ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifası için tapuda taşınmaz devri yapılması şart olmayıp fiilen inşaat faaliyetlerine hazır şekilde yer tesliminin yapılması yeterlidir. Kaldı ki davalı yüklenicinin sözleşmeyi, belirlenen süre geçmesine rağmen, ifa edeceğine dair beyanı da bulunmamaktadır....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava, taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geri etkili feshi ve tapu iptali tescil talebine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi eser sözleşmelerinin bir türü olduğu için uyuşmazlığın çözümünde TBK'nın 470. ve devamı maddelerinin uygulanması gerekmektedir. Konya 9. Noterliğinde düzenlenen 03/07/2017 tarih ve 17339 yevmiye nolu Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi uyarınca davacının maliki bulunduğu dava konusu taşınmazın yapılacak yapıdan 6 adet bağımsız bölüm verilmesi karşılığında davalı yüklenici T21 devrinin kararlaştırıldığı görülmektedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, arsa sahibince yapılan pay devirlerinin kural olarak sözleşme gereği yapıldığı kabul edilir. Bunun aksi ispatlanamadığına göre arsa sahibince yükleniciye yapılan taşınmaz devrinin sözleşme gereği yapıldığının kabulü zorunludur....
İnşaat A.Ş. ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptırdığını, müvekkilinin daire farkı nedeniyle arsa payı devri yanında 33.000,00 TL ödemeyi kabul ederek bono verdiğini, sözleşme öncesi görüşmelerin yüklenici adına davalılar ... ve ... ile yapıldığını, davalıların kendilerini dava dışı yüklenicinin yetkilileri olarak tanıttıklarını ve sözleşmenin yüklenici adına vekaletten davalı ... tarafından imzalandığını, anılan kişilerin aynı zamanda davalı şirketin temsilcisi ve ortakları olduklarını, daha sonra müvekkilinin borçlu olduğu 33.000,00 TL den mahsup edilmek üzere ....plakalı aracın ....500,00 TL bedel ile davalı şirkete devredildiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa maliki ile yükleniciler arasında yapılan sözleşmeyle feshedilerek tarafların birbirini ibra ettiğini, verilen bonoların geri alındığını, diğer şirketlere verilen araçların iadesinin kararlaştırıldığını, ihtara rağmen araç bedelinin iade edilmediğini ileri sürerek, araç bedeli olan ....500,00 TL'nin faiziyle...
-Birleşen davada davacı arsa sahibi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili şekilde feshi ile tazminat isteminde bulunmuştur. Dosya kapsamındaki tespitlere göre inşaatın tamamlanarak iskan edilir hale geldiği anlaşılmaktadır. Mahkemece birleşen davada davalılar tarafından açılan karşı davada arsa sahibine ödenen bedelin geri istendiği ve dönme cezası talep edildiği, bu itibarla taraf iradelerinin sözleşmenin feshi hususunda birleştiğinden bahisle fesih talebinin kabulüne karar verilmiştir....
Mahallesi, 1296 ada, 3 ve 33 parsel sayılı taşınmazlarda bina yaparak, 33 parsel sayılı taşınmazda yapılacak binayı sözleşme tarihinden itibaren 24 ay içinde müvekkillerine teslim etmesi gerektiğini, fakat bu parselde inşaata hiç başlanmadığını, yükleniciye kalacak olan binanın ise tamamlandığını ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müvekkilinin iki parselde bina yapmayı üstelendiğini, ancak 24.1.2005 tarihli Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı nedeniyle 33 parselde inşaata başlayamadıklarını, yeni bir sözleşme yapma teklifinin de davacılar tarafından kabul edilmediğini, sözleşmenin geriye doğru feshi halinde müvekkilinin haksız zarar ve yaptırımlara muhatap olacağını, davacıların ise haksız olarak zenginleşeceğini, sözleşmenin feshi yerine inşaata başlamak üzere ek süre verilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
