Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki davanın ticari dava olmadığı, senedin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapım vaadi sözleşmesi karşılığında düzenlendiği, bu nedenle eser sözleşmesi niteliğinde olduğu, TTK'nın 4. maddesinde davanın Ticaret Mahkemesinde görüleceğine dair bir hüküm bulunmadığı gerekçesiyle, mahkemenin görevsiz olduğundan dava dilekçesinin usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dava dosyasının görevli ve yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapım vaadi sözleşmesi nedeniyle düzenlenen ve icra takibine konu edilen senetten dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve kötüniyet tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davanın taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklandığını, mahkemece sulh hukuk mahkemesine görevsizlik kararı verilmesinin hatalı olduğunu, görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Davacı ile davalı ... Anonim Şirketi arasında düzenlenen 24/05/2017 tarih ve ... yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile, davacıya ait İstanbul ili, Maltepe ilçesi, ... Mahallesi eski ... yeni ... ada, ... parsel üzerinde bina yapılması kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin "Mali Yükümlülükler" başlıklı 6....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca tapu iptali, tescil ve tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece tapu iptal tescil talebinin kabulüne tazminat isteminin reddine dair verilen karar, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Davacı yüklenici davalılar arsa sahibidir. Davacı yüklenici davalılardan ... ile ... 1. Noterliği'nde imzaladığı 11.09.2006 gün 2308 yevmiye nolu, diğer arsa sahipleri ile ... 33. Noterliği'nde imzaladığı 16.06.2006 gün 32242 yevmiye nolu düzenleme şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmeleri ile davalılara ait ... mevkii 16 pafta 7294 ve 7281 parsel sayılı taşınmazları tevhid ederek üzerinde sözleşme ve eklerine göre inşaat yapımını üstlenmiştir....
Başka bir deyişle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde ücret (bedel) arsa sahibi tarafından nakit olarak değil, ayın olarak ödenmektedir. Yine belirtilmelidir ki, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi iki tarafa hak ve borçlar yükler. Burada, biri diğerinden farklı iki ayrı hukuki müessese vardır. Bunlardan ilki, geçerliliği bir şekle bağlı olmayan inşaat sözleşmesi (eser sözleşmesi) “yüklenicinin borcu”, diğeri ise kamu düzeni bakımından resmi şekilde yapılmadıkça hüküm doğurmayan taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri “arsa sahibinin borcu”dur. Aksine sözleşme hükmü bulunmadıkça yüklenici, Borçlar Kanununun 364. maddesi gereğince bedele (arsa payı devrini talebe) eserin teslimi halinde hak kazanır. Ancak uygulamada, yükleniciye finans sağlamak amacıyla ve yine uygulamadaki deyimiyle “kademeli ferağ” şeklinde teslimden önce de bir kısım arsa payı avans biçiminde devredilmektedir. Hiç kuşkusuz, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar....
Başka bir deyişle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde ücret (bedel) arsa sahibi tarafından nakit olarak değil, ayin olarak ödenmektedir. Yine belirtilmelidir ki, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi iki tarafa hak ve borçlar yükler. Burada, biri diğerinden farklı iki ayrı hukuki müessese vardır. Bunlardan ilki, geçerliliği bir şekle bağlı olmayan inşaat sözleşmesi (eser sözleşmesi) “yüklenicinin borcu”, diğeri ise kamu düzeni bakımından resmi şekilde yapılmadıkça hüküm doğurmayan taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri “arsa sahibinin borcu”dur. Aksine sözleşme hükmü bulunmadıkça yüklenici, Borçlar Kanununun 364. maddesi gereğince bedele (arsa payı devrini talebe) eserin teslimi halinde hak kazanır. Ancak uygulamada, yükleniciye finans sağlamak amacıyla ve yine uygulamadaki deyimiyle “kademeli ferağ” şeklinde teslimden önce de bir kısım arsa payı avans biçiminde devredilmektedir. Hiç kuşkusuz, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar....
O halde ilk derece mahkemesince yapılması gereken iş; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ve varsa diğer yapım sözleşmelerinin dosyaya getirilerek dava konusu 5 nolu bağımsız bölümün yükleniciye bırakılıp bırakılmadığı hususunun araştırılmalı, yükleniciye özgülendiğinin anlaşılması halinde, TBK’nın 470. maddesinde de belirtildiği üzere davalı yüklenicinin arsa maliklerine karşı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca edimlerini yerine getirip getirmediği tespit edilmeli, inşaat yüklenici tarafından arsa sahibinin reddedemeyeceği fiziki seviyede imal edilmemişse davalı yüklenicinin temerrüde düştüğü tarih tespit edilerek ikinci kademede alacak istemine dair bir karar verilmelidir. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan araştırma ve incelemeler yapılmadan eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru bulunmamıştır....
Dava, taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkeme, yüklenici ile arsa sahibi arasında yapılan sözleşmenin adi yazılı şekilde yapıldığı, resmi şekilde yapılmadığı, resmi şekilde yapılmayan sözleşmenin davalıyı tapunun devri konusunda yükümlülük altına soktuğunun kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri; yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak arsa malikinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise, bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Burada iki sözleşme iç içedir....
Şti. vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, 07.05.1198 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tazminat ve cezai şart alacağının davalılardan tahsili istemlerine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne aittir. Bu nedenle, dosyanın Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz itirazlarını incelemekle görevli Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 01.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 26.01.2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (6). Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY (6). HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 19.01.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (6.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
