İnşaat A.Ş. ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptırdığını, müvekkilinin daire farkı nedeniyle arsa payı devri yanında 33.000,00 TL ödemeyi kabul ederek bono verdiğini, sözleşme öncesi görüşmelerin yüklenici adına davalılar ... ve ... ile yapıldığını, davalıların kendilerini dava dışı yüklenicinin yetkilileri olarak tanıttıklarını ve sözleşmenin yüklenici adına vekaletten davalı ... tarafından imzalandığını, anılan kişilerin aynı zamanda davalı şirketin temsilcisi ve ortakları olduklarını, daha sonra müvekkilinin borçlu olduğu 33.000,00 TL den mahsup edilmek üzere ....plakalı aracın ....500,00 TL bedel ile davalı şirkete devredildiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa maliki ile yükleniciler arasında yapılan sözleşmeyle feshedilerek tarafların birbirini ibra ettiğini, verilen bonoların geri alındığını, diğer şirketlere verilen araçların iadesinin kararlaştırıldığını, ihtara rağmen araç bedelinin iade edilmediğini ileri sürerek, araç bedeli olan ....500,00 TL'nin faiziyle...
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkili ... ile davalının eşi ...... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığı, diğer davacıların inşaa edilen ana bine ve arsa payından daha sonra hisse satın alan kişiler olduğunu, davalının eşi olan yüklenicinin sözleşme ile kazandığı %65 hissesini eşi olan davalıya devrettiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde ileride imar durumunda değişiklik yapılarak arsa payı çıkılmasına olanak tanınacağı düşüncesi ile tapuda bir kısım arsa payının davalı üzerinde bıraktığını ileri sürerek davalının üzerinde kalan 24/355 oranındaki hissenin iptali ile adlarına tescilini talep ve dava etmişlerdir....
Dava konusu olayda sözleşmeye konu taşınmaz üzerinde herhangi bir inşaat bulunmadığı gibi bununla ilgili belediye veya başka bir kurumda bir kayıtta bulunmamaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi sonrasında arsa payının devredilmesi, aradan uzun bir zaman geçtikten sonra da diğer davalıya tapu devri yapılması söz konusudur. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibinin borcu, inşaat yapılacak arsayı yükleniciye devretmek, yüklenicinin borcu ise, inşaatı yaparak kararlaştırılan taşınmazların arsa sahibine devretmek şeklinde karşılıklı iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme söz konusudur. Sözleşmenin feshi halinde, iki taraf da aldıklarını iade edeceklerdir. Yükleniciden taşınmaz satın alan kişilerin de devir yükümlülüğü doğmaktadır....
Davalılar Adem Karaca ve İlkay Karaca, yüklenici ile aralarında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ek sözleşme ile değiştirildiğini ve dava konusu 10 numaralı bağımsız bölümün arsa sahibine düşeceğinin kararlaştırıldığını beyan ederek davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davacının talep hakkının ayni nitelik taşımadığı gerekçesiyle davalılar Adem Karaca ve İlkay Karacaya yönelik açılmış olan tapu iptali ve tescil davasının reddine; denkleştirici adalet ilkesi kapsamında davalı yüklenici Yaşar Kemal Göğüş'e yönelik açılmış olan davanın kabulü ile 187.110,00TL alacağın bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemektedir....
Bu sözleşmeyle üzerine inşaat yapılması kararlaştırılan taşınmazın 55/100 payı eser bedeli olarak peşinen davalı yükleniciye devredilmiş, 26.4.1996 günlü satış vaadi sözleşmesiyle kişisel hak kazanan davacı buna karşılık gelen yapıdaki (13) numaralı bağımsız bölüm arsa payının adına tescilini istemiştir. Görüldüğü gibi, 26.5.1993 günlü inşaat yapım sözleşmesinin karşı tarafı olan arsa sahipleri Hüseyin v.s. davada taraf durumunu almamıştır. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde eser bedeli kural olarak taşınmazdaki bir bölüm arsa payının yükleniciye devri suretiyle ödenir. Eser bedeli olarak yükleniciye peşin devir yapılmış olunsa bile, yüklenici bu bedele eserin tesliminde hak kazanır. Zira, peşin yapılan devir bir bakıma yükleniciye yapılmış avans ödemesidir....
Bu nedenle arsa sahibi davacı taraflar, dava dışı Yorulmazer İnşaat'tan taşınmaz almak isteyen ve güvence olarak arsadan pay alan davalıdan avans olarak verdikleri payları geri alma hakkına sahiptir. İleri sürdüğü iddiaları ispatlamak için yemin deliline dayanan davalı taraf Mahkememize yemin metni sunmuş ve 22.06.2021 tarihli celsede hazır bulunan davacılar yemini eda etmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden yapılan satışlarda, avans nitelendirilmesi yapılarak tapu kaydının geriye döndürülebileceği de dikkate alınarak davacıların tapu iptali ve tescile yönelik talebinin kabulüne yönelik karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı Tapu İptali ve Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2022 tarihinden itibaren geçerli 1047 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 6....
Davalı kooperatif, taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre sözlemeye konu edilen arsa payının bir kısmının davacıdan satın alındığını, bedelinin çek ile ödendiğini daha sonra genel kurul kararı ile de diğer davalı ... adına tescil edilerek hak ediş borçlarına mahsup edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir. Davalı ..., davaya konu edilen gayrimenkulün diğer davalı kooperatiften alacağı olan hak edişleri karşılığı olarak kendisine satıldığını, taşınmazın değerinin 106.800,00 TL olarak belirlenip borçtan mahsup edildiğini, taşınmazın kooperatife ait olduğu tespit edildikten sonra taşınmazın devrini aldığını, kendisinin kötü niyetli olarak bu işlemi yapmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Birleşen davada davacı vekili, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kira tazminatı kararlaştırıldığını, sözleşmenin ifa edilmemesinden dolayı zararın meydana geldiğini ileri sürerek 10.000,00 TL tazminat talep ve etmiştir....
Davalı arsa maliki Vakıflar Genel Müdürlüğü, yüklenicinin edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle tapu devri yapılamadığını; davalı yüklenici ise, davalının bağımsız bölümün bedelini ödediğini ancak davalı Vakıflar Genel Müdürlüğünün kat karşılığı inşaat sözleşmesinin gereklerini yerine getirmediğini belirterek, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, taşınmazların davacı adına tesciline ve yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalılardan alınmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre, davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Noterliği’nce doğrudan düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklendiği edimini davalı yerine getirmediğinden “borçlu temerrüdüne” düştüğünü ileri sürerek; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili olarak feshine karar verilmesini istemiştir. 02.09.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu, 20, 2 ve 10 numaralı parsellerdir. 01.11.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu ise, sadece 20 numaralı parseldir. Bu sözleşmede 02.09.2004 tarihli sözleşmedeki şartların geçerli olacağı açıklanmış ise de; 2 ve 10 numaralı parseller hakkındaki 02.09.2004 tarihli ilk sözleşme arsa sahibi ... ile yüklenici ... tarafından fesih olunmuştur. Davacılar, arsa sahibi ...’in mirasçıları olup; tüm mirasçılar ile yüklenici ... arasında ... 4. Noterliği’nce doğrudan düzenlenen 18.07.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sadece 20 numaralı parsel üzerine sözleşmedeki koşullarla inşaat yapılması için imzalanmıştır....
Şti vekilleri temyiz etmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılardan ..., ... ve... İnşaat Ltd. Şti vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile tescili istemine ilişkindir. Mahkemece verilen tescil kararı infaz edilebilir nitelikte değildir. Şöyle ki, davaya konu edilen taşınmaz üzerinde kat irtifakı tesis edilerek davalılardan yüklenici adına isabet edecek bağımsız bölümler, arsa sahibi olan davalı ... dışındaki diğer davalılara satılarak adlarına tescil edilmiştir....
