Noterliğinde düzenlenen 09.03.2021 tarih ve 4621 yevmiye nolu Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi akdedilmiş olup davalı kooperatife aynı taşınmazın hissedarlarınca tapuda satış adı altında yapılan temliklerin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifası için yapıldığı, dolayısıyla gerçek anlamda satış iradesinin bulunmadığı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği sözleşmenin taraflarından birinin edimini yerine getirmemesi halinde devredilen payın her zaman geri istenebileceği gözetilerek satış amacı bulunmayan bu temliklerde önalım hakkının kullanılamayacağı, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin önalım hakkını bertaraf etmek için muvazaalı yapıldığı da ispat edilemediğinden ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun olup davacı vekilinin istinaf istemi yerinde değildir....
Bünyesinde taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmesi olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasının değerlenmesini sağlayacak yapının arsa üzerine yapılması ve edinilecek daireleri satma veyahut kiraya verme sureti ile değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü işbu saikin, 6502 sayılı Yasa'da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
nın bu inşaatı bitirme süresinin henüz dolmamış olsada, inşaatın terk edildiğini, ve de sözleşmeye ve imar mevzuatına aykırı imalatlar yapıldığını ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshini, taşınmazın hukuka uygun eski haline getirilebilmesi amacıyla, imara aykırı yapıları yıkması için davalıya süre verilmesini, yıkmaması halinde masrafları davalıya ait olmak üzere müvekkiline yıkım için izin verilmesini, arsa payı karşılığı inşaat şerhinin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının kusurlu olduğunu, inşaat ruhsatının yenilenmesi ve diğer işlemler için gerekli vekaletnamelerin verilmediğini, kalan sürede inşaatın tamamlanabileceğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan ... ile ....03.2007 tarihinde yaptığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre yaptığı inşaatı ....05.2010 tarihinde üçüncü bir kişiye devrettiğini, kendisine iki adet daire kalan davalı ...'in arsa payını öncelikle diğer davalı ...'ya sattığını ve müvekkiline iade etmesi gereken bir adet daireyi de iade etmediğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ihlal edilmiş olması nedeniyle davalılar arasındaki taşınmaz satış sözleşmesinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan hak ve yükümlülüklerini üçüncü bir kişiye devreden davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığını, imara aykırı olması nedeniyle inşaatların belediye tarafından durdurulması üzerine, müvekkili ...'...
- KARAR - Asıl davada davacı vekili, taraflar arasında imzalanan 23.06.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, imar durumunun alınmasından itibaren 6 ay içerisinde inşaat ruhsatı alınacağının, inşaat ruhsatının alınmasından itibaren de 24 ay içerisinde işin teslim edileceğinin kararlaştırıldığını, ancak davalı arsa sahibinin mevcut imar durumunun iptali istemiyle idari yargıda dava açması nedeniyle imar durumunun ve inşaat ruhsatının alınamadığını, davalı arsa sahibinin, buna bağlı gecikmeden müvekkilini sorumlu tuttuğunu ve sözleşmeyi feshedeceğini bildirdiğini, davalının kötüniyetli olduğunu, 3. kişilerle yeni bir sözleşme yapma ihtimalinin bulunduğunu, müvekkilinin haklarının korunması açısından arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerh edilmesi gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasındaki 23.06.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerhini talep ve dava etmiştir....
Davacı arsa sahibi, davalılardan ... yüklenici, diğer davalılar yükleniciden pay alan üçüncü kişiler, dahili davalı ... ise aynı taşınmazdaki haciz alacaklısıdır. 2.2.Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahipleri tarafından tapuda yükleniciye devredilen arsa payları, sözleşme konusu inşaatın yapılabilmesi için yüklenicinin inşaata finans sağlaması amacıyla verilen avans niteliğindedir. Söz konusu arsa payları inşaatın tamamlanmasından sonra devredilebileceği gibi, inşaat sırasında veya inşaata başlanmadan önce de devredilmiş olabilir. Yüklenicinin sözleşmeye, imar mevzuatına ve projesine uygun olarak inşaatı tam ve eksiksiz biçimde tamamlayıp arsa sahiplerine teslim etmesi halinde üçüncü kişilerin satın aldıkları arsa payı ve dairelerin tapu devirleri geçerlilik kazanacaktır. Aksi halde, yüklenici ve ondan pay alan üçüncü kişi üzerine yazılan tapu kaydı illiyetten yoksun hale gelir ve yapılan işlem yolsuz tescil durumuna düşer....
Çünkü, yüklenici üçüncü kişiye, ancak arsa sahibinden neyi hak kazanmışsa onu temlik edebilir. Gerçekten, temlik sözleşmesinin konusu, bir borç ilişkisinden doğmuş olan alacak ne ise odur. Az yukarıda da sözü edildiği üzere davacıların istemlerinin dayanağı, alacağın temlikine ilişkin Borçlar Kanunu'nun 162 ve devamı maddeleridir. Temlik işlemi nedeniyle alacak ve ona bağlı olan bütün yan ve öncelikli haklar devralana geçer. Yine, temlik işleminin yapıldığı ana kadar temlik sözleşmesinin dışında olan ve işlemin tarafı olmayan (somut olayda arsa sahibi) arsa sahibi, işlemin yapıldığı andan itibaren temlik işleminin tarafı olur ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklarını ona karşı (üçüncü kişiye) ileri sürer hale gelir....
Mahkemece; 1-2006/180 Esas sayılı dosyada, arsa malikleri ile yüklenici arasındaki arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin hükmen fesih tarihi olan 12.08.2003 ile 12.05.2006 tarihleri arasında toplam 6.383,00YTL ecrimisil bedelinin 2.500YTL kısmı için 12.05.2006 tarihinden 3.883,00YTL kısmı için 20.10.2006 tarihinden işleyen faizi ile davalı ...’den alınmasına ve 24 numaralı bağımsız bölüme elatmasının önlenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, Davalı ...’dan, arsa malikleri ile yüklenici arasındaki arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin hükmen fesih tarihi olan 12.08.2003 ile 12.05.2006 tarihleri arasında toplam 9.514,00YTL ecrimisil bedelinin 2.500YTL kısmı için 12.05.2006 tarihinden 7.014,00YTL kısmı için 20.10.2006 tarihinden işleyen faizi ile alınmasına ve 28 ile 29 numaralı bağımsız bölümlere elatmasının önlenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine; 2-birleştirilen 2006/479 Esas sayılı dosyada, davacı ...’nin tapu iptal tescil isteminin reddine, dava...
Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Davacıların murisleri ile davalı T11 arasında Mudanya Noterliğinin 27/05/2005 tarih ve 05226 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, buna göre arsa maliklerine ait Mudanya Ömerbey Mahallesi 301 ada 58 parsel üzerinde yapılacak olan her biri ikişer bağımsız bölümlü A ve B bloktan oluşan inşaatta, A blokta bulunan 2 adet bağımsız bölümün arsa sahiplerine kalacağı B bloktaki bağımsız bölümlerin ise yükleniciye ait olacağı, ayrıca yine arsa maliklerine ait bitişik 301 ada 59 parsel numaralı arsanın da davalı yükleniciye verileceği kararlaştırılmıştır. Sözleşme taraflarınca artık parsel olarak nitelenen 301 ada 59 parsel üzerinde herhangi bir bina yapımı kararlaştırılmamış olup bu arsa 58 parsel üzerinde arsa sahipleri için yapılacak bağımsız bölümler karşılılığı davalı yükleniciye ücret olarak bırakılmıştır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 Sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanunu'nda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 Sayılı Yasa'da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
