HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Dava; davacı ve davalı arasında Noterde yapılmış daire karşılığı arsa payı satış sözleşmesine dayalı gecikme tazminatı talebine ilişkindir. Yapılan inceleme sonunda davanın,davacı ile davalı arasında Kayseri 8. Noterliğinde yapılmış düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden (Eser sözleşmesi) kaynaklı geç teslim nedeniyle gecikme tazminatı talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı ve eksik işlerin giderilme bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece benimsenen ve karara esas alınan bilirkişi raporunda, davacı tarafın dava açılmadan önce yaptırdığı tespit sonucu belirtilen eksikliklerin daha sonra davalı yüklenici tarafından tamamen giderildiği ve dairenin eksiksiz ve projeye uygun olarak teslim edildiği, davacının davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı belirtilmiştir. Oysa taraflar arasında akdedilen 16.11.2007 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, işin teslimi gereken tarih 16.02.2009'dur. Davalı yüklenici, bu tarihe kadar inşaatı yapıp teslim etmek zorunda olduğundan, bu tarihten başlamak suretiyle eseri teslim ettiği tarihe kadar veya dava konusu bağımsız bölüm davacı tarafından kiraya verilmişse kira akdi tarihine kadar olan süre için arsa sahibine, talep halinde gecikme tazminatı ödemek zorundadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmış olup gecikme tazminatı ve eksik işler bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece sözleşme feshedilmediği gibi ihtirazi kayıt konulmaksızın dairelerin teslim alınmış olması nedeniyle cezai şart talebi sözkonusu olmayacağından davanın, ... ve ... yönünden feragat, diğer davalılar açısından esastan reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi satış vaadi ve inşaat yapım sözleşmelerinden oluşan iki tarafa borç yükleyen iki taraflı karma bir sözleşmedir....
Mahkemece, davalı kooperatifin arsa sahipleri ile yaptığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, tapu talep etme koşullarının bulunup bulunmadığı hususunda herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmamıştır. Öte yandan, dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nın 97., (818 sayılı BK'nın 81.) maddesine göre, karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifasını talep eden kimse sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kural olarak kendi borcunu ifa etmedikçe karşı taraftan edimin ifasını isteyemez. İmar mevzuatına uygun imalat, inşaatın iskân alınabilecek duruma getirilerek fiili ve hukuki yönden eksiksiz olarak arsa sahibine teslim edilmesi anlamını taşır ve sözleşmeye göre iskân alması gereken yüklenici iskânı alınca kendisine düşen bağımsız bölümlerin arsa payının devrini isteyebilir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, ücret, devri kararlaştırılan arsa payıdır (TBK. m. 479)....
Bu tazminat, dava tarihinde yürürlükte olan 818 Sayılı BK’nın 106/II. maddesinde (TBK 125/1.) ifadesini bulan gecikme tazminatı olup maktu olarak kararlaştırılmıştır. Davacı taraf, sözleşme ile belirlenen DM cinsinden maktu gecikme tazminatı yanında, gecikme nedeniyle sözleşmede belirlenen bedel ile karşılanmayan zararları için de rayiç kira bedelleri üzerinden gecikme tazminatı talep etmektedir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri karşılıklı taahhütleri ihtiva eden, iki tarafa da borç yükleyen eser yapımı ile satış vaadinden oluşan karma bir sözleşmedir. Bu sözleşmelerde yüklenicinin asli edimi finansmanı kendisi tarafından sağlanarak arsa sahibinin arsası üzerinde sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, ruhsatı ve imara uygun olmak üzere inşaat yapıp teslim etmek, arsa sahibinin borcu da bedel olarak kararlaştırılan bağımsız bölüm-bölümler ya da arsa payının mülkiyetini yükleniciye devretmektir....
Hukuk Dairesi'nin 07.03.2018 gün ve 2016/704-2018/2079 sayılı ilamı aleyhinde taraf vekillerince karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava eksik ve kusurlu işlerin gederim bedeli, gecikme tazminatı ve tespit masraflarının tahsili, birleşen ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/91 Esas sayılı dosyasındaki dava gecikme tazminatı ile yükleniciye ait olup ödenmeyen emlak vergisi, elektrik tüketim bedeli ve malzeme ile trafo bedellerinin tahsili, birleşen ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2009/165 Esas sayılı dosyasındaki dava ise yüklenici tarafından açılmış olup, sözleşme dışı fazla imalât bedelinin tahsili istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile 02.07.2003 tarihli sözleşmeye dayalı olarak açılmış olup, gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Arsa sahipleri ...ve ... ile davalı kooperatif arasında ... Noterliği'nce doğrudan düzenlenen 22.12.2000 tarihli 7561 yevmiye numaralı ve “Düzenleme Şeklinde Gayrımenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi” başlıklı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmıştır....
Belediyesi'nin 16.03.2010 tarihli yazısında inşaat ile ilgili yapı kullanım izin belgesinin bahçede yapılacak sığınağın tamamlanması halinde değerlendirileceğinin bildirdiği, buna göre davalının sözleşme ve ek protokole uygun davranmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile 36.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Davalı yüklenici ile davacının da aralarında bulunduğu arsa sahipleri arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve buna bağlı ek protokol düzenlenmiştir....
DAVANIN KONUSU : Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden ve Vekilin Özen Yükümlüğünden Kaynaklanan Gecikme Tazminatı İSTİNAF KARAR TARİHİ : 28/12/2022 G. KARAR YAZIM TARİHİ : 29/12/2022 İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....
Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı talebi müspet zarar niteliğindedir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmede gecikme tazminatı kararlaştırılmasa bile arsa sahibi geç teslim nedeniyle kira tazminatı talep edebilir. Ancak arsa sahibinin kendisine düşen bağımsız bölümleri teslim alması, satması veya kiraya vermesi durumunda bu işlemlerin gerçekleşmiş olduğu tarihten sonraki dönemler için gecikme tazminatı talep edilemez. Davacılar vekili dava dilekçesinde, arsa sahiplerine bağımsız bölümlerin ... ay gecikmeli teslim edildiğine dair açıklaması ve davalı vekilinin arsa sahiplerine ...-... ay gecikmeli teslim edildiğine dair açıklaması birlikte düşünüldüğünde, davacılar ile davalı arasında teslim tarihi konusunda mutabakat oluştuğu görülmüştür. Bu nedenle bu mutabakat dikkate alınarak belirlenecek teslim tarihinden sonraki dönemler için gecikme tazminatı talep edilemez....