adına tescil yapılanların, gerçek mülkiyet haklını kananmayacağını, yüklenicinin sözleşme ve ekleri, tasdikli ruhsat ve projesi ile imar mevzuatına uygun olarak edimini yerine getirmiş olması halinde kararlaştırılan bağımsız bölüm y ada tapu paylarına hak kazandığını ve avans niteliğinde yapılan tapu devirlerinde de gerçek mülkiyetin devri niteliğine dönüştüğünü, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi alinde arsa sahibinin yükleniciye bırakıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptali ve tescilini talep edebileceğini, arsa sahibinin kendisine ait tapu payı ya da bağımsız bölümleri üçüncü kişiye satın devretmesi halinde yaptığı muamelenin kendi mülkiyetinde bulunan pay veya bağımsız bölümle ilgili feshedilen sözleşme dışında satış suretiyle yapılan tasarruf işlemi niteliğinde olduğundan sadece kat karşılığı inşaat yapım...
Dava ve birleştirilen dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılan bağımsız bölümün ondan temlik alındığı iddiası ile açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğunun arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
Dan. işletmesi sahibi ...arasında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunmadığı gibi, bu davanın tarafları arasında imzalanan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kefil, garanti ya da başkasının fiilini üstlenme taahhüdüde yer almadığından bu davalı hakkındaki davanın taraf sıfatı (pasif husumet) yokluğundan reddi gerekmektedir. Davacı yüklenici ... Oto. Oto Yedek Parça Kiralama... Tarım Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. ile ilgili olarak da; davacının da taraf olduğu bu davalı ile ... 8. Noterliği'nde imzalanan 21.07.2014 gün ve ve 11660 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, davacı arsa (kat maliki) sahibine ayrıca 50.000,00 TL nakit bedel ödeneceğine dair bir hüküm yer almaktadır....
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince incelenmesi gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 2018/1 sayılı iş bölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ve 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtay'a gelen dosyalardaki temyiz ya da karar düzeltme taleplerini incelemek görevi Yargıtay 15....
İddianın ileri sürülüş biçimine göre dava; davacı arsa sahibi ile davalı inşaat firması arasında düzenlenen Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi kapsamında davacı arsa sahibine kalan dairenin davalı inşaat firması tarafından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ayıplı ifası sonucu tesis edilen ipoteğin fekki istemine ilişkindir. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2022 tarihinden itibaren uygulanacak kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01/09/2022 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "Arsa, arsa payı ya da kat karşılığı inşaat sözleşmelerinden kaynaklanan davalar nedeniyle verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15.-53. Hukuk Dairesinin görev alanındadır. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri arasındaki iş bölümünü düzenleyen 01/09/2022 tarihli kararı ve davanın açıklanan niteliği gereğince istinaf başvurusunu inceleme görevi İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15.-53....
Taraflar arasındaki arsa payı ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın mutlak ticari dava veya nispi ticari dava olmadığı, davalılar tacir ise de, taraflar arasında kurulan sözleşmeye göre davacının gerçek kişi olduğu, buna göre davanın ve tarafların belirtilen niteliğine göre uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. " denildiği görülmüştür....
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinden kaynaklanan davalara bakma görevi Asliye Mahkemelerine aittir. Somut olayda uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince kurulan kat irtifakından kaynaklandığından uyuşmazlığın çözüm yeri de Asliye Hukuk Mahkemesidir. Bu durumda, mahkemece işin esasına girilerek, yargılama sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli oluduğundan bahisle davanın görev yönünden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. 2- Kabule göre de, karar tarihinde yürürlükte olan HMK'nın 115/2. maddesi uyarınca, mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir....
Davalı arsa maliki, yüklenici hakkında Aliağa Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2005/353 esasında kayıtlı arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan alacağa ilişkin dava bulunduğunu ve hükme bağlandığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davalılardan ..., ... .... ve ..... Ltd. Şti. hakkında açılan davanın feragat nedeniyle reddine, 3746 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki (A) blok 3. kat 8 numaralı bağımsız bölümün davacı adına tesciline karar verilmiştir. Hükmü, davalı arsa maliki temyiz etmiştir. Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı mülkiyet aktarımı, ikinci kademedeki istem ise, bağımsız bölümün rayiç bedelinin tahsiline ilişkindir....
Karar düzeltme talebi neticesinde; ----ilamı ile; Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı alacağının tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptâli, takibin devamı ve %40 icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, takibin ---- üzerinden devamına dair verilen kararın taraflarca temyizi üzerine ---- ilamına karşı davacı vekilince süresi içerisinde karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan --- incelenmesi gerekmekte ise de; ---- kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ve --- tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak ---- gelen dosyalardaki temyiz ya da karar düzeltme taleplerini incelemek ----verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir....
Bu durumda mahkemece az yukarıda açıklandığı üzere devralan yüklenici davacıdan devreden birinci yüklenici ...’nin ... ile imzaladığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince edimini sözleşme ve ekleri tasdikli yapı ruhsat ve projesine uygun tamamlayıp arsa sahibi ...’e kalan bağımsız bölümleri teslim etmek ve yapı kullanma izin belgesini de almak suretiyle bedel olarak kararlaştırılan tapu payı ya da bağımsız bölümlere hak kazanıp kazanmadığı değerlendirilip, hak kazanmışsa alınacak bilirkişi raporu ile kat irtifakına esas arsa payları hesaplattırılıp bağımsız bölüm numaraları ile de irtibatlandırılarak arsa payı ya da payları üzerinden ... adına olan tapu kaydının iptâl ve tesciline karar verilmelidir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu davanın yazılı şekilde kabulü doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur....
