DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE: Dava, dava konusu aracın gizli ayıplı olduğu gerekçesiyle misli ile değişimi talebine ilişkindir. İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. Uyuşmazlık; davacının satın aldığı aracın boyası dolayısıyla ayıplı olup olmadığı, davacının ayıpsız misli ile değişim hakkını kullanmasının TMK'nın 2. ve TBK'nın 227/3. maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır....
firmalarının, tüketici tarafından ayıpsız misli ile değişim hakkının kullanılması durumunda bir kaçış yolu haline gelmiş durumda olduğunu, somut olayı ve uyuşmazlığın çözme süresi düşünüldüğünde davalı bayiden satın aldıkları aracın işbu davanın sonuçlandığı tarihte aynısının bulunmasının imkansız olduğunu, dava dilekçesinde de sundukları gibi mahkemeden tek taleplerinin müvekkiline satılan ayıplı aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi olduğunu, açılan bu davayı kazanmaları durumunda bile aynı marka model ayıpsız bir arabanın tedbiren saklanılması kararı verilmediği için ayıplı aracın ayıpsız misliyle değişiminin mümkün olmayacağını, somut olayda HMK 389. maddenin 1....
Davacı vekili tarafından, dava dilekçesi ile davaya konu aracın gizli ayıplı olması nedeniyle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, olmadığı takdirde sözleşmesinin feshi ve bedel iadesine, olmadığı takdirde bedelden indirim tutarının davalılardan tahsiline karar verilmesi talep edilmiş ise de; davacı vekili tarafından 02/03/2020 tarihli duruşmada aracın ayıpsız misli değiştirilmesi talep edilmiş olup davacı vekili tarafından sunulan istinaf dilekçesi ile de aracın ayıpsız misli ile değişimine karar verilmesi talep edildiğinden, davacının talebini ayıpsız misli ile değişim olarak açıklamış olduğu kabul edilmiştir. 6502 sayılı Yasa 11/3. maddesinde “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, malın ayıplı olmasından kaynaklanan misli ile değişim talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6502 sayılı yasanın 11. Maddesi " ürünün ayıplı olması halinde tüketicinin kullanabileceği seçimlik haklar düzenlenmiş olup ''Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; (1) a)Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir....
MAHKEME KARARI Mahkemenin 11.03.2016 tarihli ve 2014/842 E., 2016/1424 K. sayılı kararı ile; davacı tüketiciye satılan aracın ayıplı olduğu, garanti süresi içerisinde davalı yanca onarımının gerçekleştirilemediği, araçtaki ayıp durumunun devam ettiğinin teknik bilirkişi incelemesi ile tespit edildiği, tüketicinin yasadan kaynaklanan seçimlik haklarından olan misli ile değişim talep hakkının bulunduğu gerekçesiyle dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiştir. IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ A. Birinci Bozma Kararı 1. Mahkeme kararına karşı davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur. 2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 21.12.2017 tarihli ve 2016/16501 E., 2017/12987 K. sayılı ilamıyla; "1-.... itirazlar karşılanmaksızın eksik inceleme ve yetersiz rapora dayalı olarak hüküm kurulması doğru değildir....
Mahkemece araçtaki ayıbın niteliği, süreklilik arz ettiği dikkate alınarak davacının tercih ettiği seçimlik hak olan aracın ayıpsız misli ile değişimine karar verilmesi gerekirken, bedelde indirim yoluna gitmesi doğru görülmemiştir. Öte yandan dosya kapsamında aracın kaza geçirdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda misli ile değişim kararı verildiği takdirde kaza sebebiyle araçta meydana gelen değer kaybının da davalılara ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda mahkemece, araçta meydana gelen değer kaybını bilirkişi marifetiyle tespit ettirip, aracın misli ile değişim koşulları oluştuğu dikkate alınarak, aracın misli ile değişimine ve değer kaybının davalıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken, hatalı ve eksik inceleme ile karar vermesi doğru görülmemiş, davacının istinaf sebepleri yerinde görülmüştür....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık, misli ile değişime dair ilk derece mahkemesi kararının yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE Dava, ayıplı araç nedeni ile aracın misli ile değişimi, olmadığı taktirde boyanma ücreti ile onarım nedeni ile oluşacak değer kaybının tahsili istemini konu almaktadır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davacının misli ile değişim talebinin kabulüne karar verilmiş, anılan karara karşı davalı tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuş olmakla, 6100 sayılı Yasanın 355.maddesi uyarınca ileri sürülen istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere ve fakat kamu düzenine ilişkin hususlarda re'sen tekmil dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle, 492 sayılı Yasanın 16.maddesi uyarınca eldeki dava nispi harca tabi olup, Yasanın 28.maddesi uyarınca karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır....
GEREKÇE : Dava, davacı tarafından satın alınan aracın ayıplı olması nedeniyle satıcı ve ithalatçı firma tarafından ayıpsız misli ile değişimi ve maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş, karar, davalılarca istinaf edilmiştir. Davacı tarafın talebinin, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi ve uğranılan maddi zararlar için tazminat verilmesi olduğu dikkate alındığında; dava yığılması söz konusu olup (HMK md. 110), her bir bağımsız talebin ayrı ayrı incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Mahkemece, davacının, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebine yönelik hüküm tesis edilmiş ise de; aracın ayıplı olması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan maddi zararlarının ne olduğu hususu açıklattırılmadığı gibi maddi tazminat istemi konusunda bir karar da verilmemiştir. HMK'nın 26/1 maddesinde “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez....
konusu aracın son servis kaydında da görüleceği üzere onarıma kesinlikle onay verilmediği; Davacının aracın onarımına onay vermediğinin ve ayıpsız misli ile değiştirilmesinin talep edildiğinin ---- tarihinde davalı şirkete ve dava dışı üretici firmaya ---- yevmiye numarası ile ihtarnamesi ile bildirilmesine rağmen aracın onarıldığı açıklanarak; Dava konusu --- plakalı aracın ayıplı olması nedeniyle ayıpsız misli ile değiştirilmesi talep ve dava edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan.......A.Ş. tarafından ithal edilen ve diğer davalı tarafından satışı yapılan aracı 44.800,00.-TL'ye satın aldığını, araçta boya dökülmesi meydana geldiğini, tüm müdahalelere rağmen boya dökülmesinin önüne geçilemediğini ileri sürerek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini, bu olmaz ise ayıplı aracın davalılara iadesi ile araç için ödediği bedel ve yaptırdırdığı ek işler için toplam 46.600,00.- TL, iş ve güçten kaldığı dönemde elde edemediği gelirler için 1.000,00.-TL ve uğradığı manevi zararların karşılanması için de 2.000,00....
