İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 17/01/2022 NUMARASI : 2021/534 ESAS - 2022/2 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının alacağının bulunmadığını, müvekkili şirketi zarara uğrattığını ancak zararı ödemediğini, davanın haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2019/1706 KARAR NO : 2021/1938 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : AFŞİN İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 18/06/2019 NUMARASI : 2018/57 ESAS - 2019/114 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı EÜAŞ'ın Afşin Elbistan Termik Santralindeki işyerinde farklı dönemlerde farklı alt işverenlere bağlı olarak ilk olarak 02.03.2005 tarihinde çalışmaya başladığını, bildirimsiz olarak 31.05.2015 tarihinde işine son verildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı şirket vekili istinaf dilekçesinde özetle; diğer davalı ile müvekkili şirket arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını, taleplerin zaman aşımına uğradığını, belirsiz alacak davası açılamayacağını ileri sürmüştür. Dairemizce istinaf incelemesi HMK'nun 355. ve 357. maddeleri gereğince istinaf sebepleri ile bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları da gözetilerek yapılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, husumet, zaman aşımı, davanın belirsiz alacak davası olup olmadığına ilişkindir....
Somut olayda taraflar arasında işçi-işveren ilişkisinin olduğu ve davanın yukarıda belirtilen arabuluculuğa başvurunun zorunlu olan dava türlerinden olduğu anlaşılmaktadır. Davacı vekilince dava dilekçesinde, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, maddi tazminat ve manevi tazminat talep edilmiştir....
GEREKÇE: Taraflar arasında davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacakları bulunup bulunmadığı uyuşmazlık konusudur. 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinde, işveren bir iş sözleşmesine dayanarak işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar olarak açıklanmıştır. O halde asıl işveren alt işveren ilişkisinden söz edilebilmesi için öncelikle mal veya hizmetin üretildiği işyeri bulunan bir işverenin ve aynı işyerinde iş alan ikinci bir işverenin varlığı gerekir ki asıl işveren alt işveren ilişkisinden söz edilebilsin. Alt işverenin başlangıçta bir işyerinin olması şart değildir. Alt işveren, işveren sıfatını ilk defa asıl işverenden aldığı iş ve bu işin görüldüğü işyeri nedeniyle kazanmış olabilir. Asıl işverene ait işyerinde yürütülmekte olan mal veya hizmet üretimine ait yardımcı bir işin alt işverene bırakılması nedeniyle, alt işveren açısından bağımsız bir işyerinden söz edilip edilemeyeceği sorunu öncelikle çözümlenmelidir....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçi ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak - tazminat iddialarının / taleplerinin sübut bulup bulmadığı noktasında toplanmaktadır. Genel olarak ispat külfeti, H.M.K.'nın 190/1. maddesi gereğince, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Davalı vekilinin itirazları değerlendirildiğinde; Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle, ilk derece mahkemesi kararının dayandığı -özellikle, yargılama sırasında dinlenen tüm tanıkların beyanları, SGK kayıtları, emsal ücret yazısı ve özlük dosya içeriği ile hesap bilirkişisinin, 05.10.2017 Uyap giriş tarihli, tarafların iddialarını karşılayacak şekilde, objektif kriterlere göre düzenlenen raporundaki, hukuken, dosya içeriğine uygun olan, feshe, ücrete, çalışmaya ve fazla çalışmaya yönelik, tespitleri / hesaplamaları ile- kanuni gerektirici sebeplere göre; 7251 Sayılı Kanun'un 38. maddesi ile H.M.K.'...
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davadaHukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, vekaletsiz iş görmeye ilişkin alacak ve tazminat istemine ilişkindir. Asliye Hukuk mahkemesince, taraflar arsında işçi-işveren ilişkisi bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İş Mahkemesi ise, davalının davacının yanında çalışan işçi olmasının ötesinde, davacının %25 kar ortağı olduğu ve genel mahkemelerin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı vermiştir. 4857 Sayılı İş Kanununun 1/II maddesinde “Bu Kanun, 4 üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir....
Davalı Belediye vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının alacaklarını belirsiz alacak davası yoluyla talep edemeyeceğinden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı taraf ile yapılan iş sözleşmesinin belirli süreli iş sözleşmesi olduğunu bu nedenle talep edilen kıdem tazminatı ve diğer alacaklar yönünden davanın reddi gerektiğini, müvekkili idare bünyesinde çalıştırılan işçilerin sosyal haklarının ödendiğini, hafta tatillerinin ve yıllık izinlerinin de düzenli olarak kullandırıldığını, davacının talep ettiği tazminat ve alacaklar konusunda müvekkili idarenin hiçbir sorumluluğu bulunmadığını beyanla kararı istinaf etmiştir. Dava, işçi ve işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir. Mahkemece talebin kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davalı Belediye tarafından istinaf edilmiştir....
Husumete, muvazaaya ve toplu iş sözleşmesine dair istinaf yönünden; Teoride ve Yargıtay kararlarında, alt işveren, asıl işverenden sözleşme ile üstlendiği mal veya hizmet üretimi için belirli bir organizasyona, uzmanlığa ve hukuksal bağımsızlığa sahip değilse, kısaca üretim ya da hizmet sunumuna ilişkin ekonomik faaliyetin bağımsız yönetimini üstlenmemişse asıl işveren alt işveren ilişkisinden çok olayda, asıl işverene işçi temini söz konusu olacağı, kamu kurumlarınca hizmet alımına dair yapılan ihalelerde ve ihale sonucunda işi üstlenen kişilerle imzalanan sözleşmelerde, ihale yapan kurum tarafından, yüklenici firmaya araç temini sağlanır, asıl işte ihale yapan kurum işçileri ile yüklenici firmaların işçileri birlikte çalışıyorlar, yönetim hakkı ihale yapan kuruma ait ise, kısaca ihale işçi teminine yönelik ise, ihale yapan kurum ile yüklenici firma arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinden söz edilemeyeceği, hizmet alımı yapma ile bu hizmetin yürütülmesi için personel (işçi) temininin...
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki tazminat davasında ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince; davacının davalı sendikanın üyesi olduğu, davacı işçi ile üyesi bulunduğu davalı sendika aracılığı ile vekalet ilişkisi kurulan diğer davalı arasında 2821 sayılı Yasanın 32/3-33/1. maddeleri uyarınca vekalet ilişkisinden kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunduğu ve İş Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İş Mahkemesi ise, davanın vekalet ilişkisine dayalı maddi ve manevi tazminat talebi olduğu, iş sözleşmesinden kaynaklanmadığı, taraflar arasında işçi işveren ilişkisi bulunmadığından bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
