Taraflar arasındaki uyuşmazlığın zapta karşı tekeffül hükümlerinden kaynaklandığı, Yargıtay 13.Hukuk Dairesi'nin 07/02/2019 tarih 2016/18254 esas 2019/1399 karar sayılı ilamında "...Satım sözleşmesinde satıcının zapta karşı tekeffül borcunu düzenleyen 6098 sayılı Borçlar Kanununun 214. maddesinde, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hak dolayısıyla satılanın tamamı veya bir kısmı bir 3.kişi tarafından alıcının elinden alınırsa satıcı, bundan dolayı alıcıya karşı sorumlu olur....
a karşı müvekkilinin müracaat imkanı bulunmadığını, müvekkilinin .... isimli şahsın sahte çek karşılığında iş makinesini satmış olduğunu bilmesinin de mümkün olmadığını, usul ve esas yönüyle hatalı olarak verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın zapta karşı tekeffül hükümlerinden kaynaklandığı, Yargıtay 13.Hukuk Dairesi'nin 07/02/2019 tarih 2016/18254 esas 2019/1399 karar sayılı ilamında "...Satım sözleşmesinde satıcının zapta karşı tekeffül borcunu düzenleyen 6098 sayılı Borçlar Kanununun 214. maddesinde, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hak dolayısıyla satılanın tamamı veya bir kısmı bir 3.kişi tarafından alıcının elinden alınırsa satıcı, bundan dolayı alıcıya karşı sorumlu olur....
nin dava konusu aracın satılmasında sadece aracılık hizmeti gördüğü anlaşılmış olup, zapta karşı tekeffül nedeniyle sorumluluğu bulunmadığı, davalı ... AŞ.'nin dava konusu aracın haricen satışını gerçekleştirdiği, satışın Işık Alparslan'a yapıldığı ve sigorta şirketi hesabına alıcı tarafından para aktarıldığı sabit olduğundan, BK'nun 189 ve devamı maddeleri gereğince satıcının zapta karşı tekeffül sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle davalı... Oto Bilgi İşlem Ltd.Şti. aleyhine açılmış olan davanın husumet yönünden reddine, davalı ... AŞ aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı ... AŞ. vekili tarafından temyiz edilmişitir....
Mahkemece, davanın kabulüne, 9.341,02 TL'nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Borçlar Kanununun 214. ve devamı maddelerinde düzenlenen, zapta karşı tekeffül hükümlerinden kaynaklanmaktadır. Satım sözleşmesinde satıcının zapta karşı tekeffül borcunu düzenleyen 6098 sayılı Borçlar Kanununun 214. maddesinde, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada varolan bir hak dolayısıyla satılanın tamamı veya bir kısmı bir 3.kişi tarafından alıcının elinden alınırsa satıcı, bundan dolayı alıcıya karşı sorumlu olur....
KARAR Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle "satışa konu taşınmazla ilgili dava henüz devam etmekte olup, davalının zapta karşı tekeffül sorumluluğundan doğmamış olmasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 4.00 TL kalan harcın temyiz edenden alınmasına, 7.3.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Dosya içeriğine göre dava, araç satış sözleşmesinden kaynaklanan zapta karşı tekeffül nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Dosyada Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin bozma ilamına uyularak karar verildiğine göre, hükmü temyizen inceleme görevi Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’ne ait olup, 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21/2. maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanun’un 60/3. maddesi gereğince dosyanın anılan Daireye gönderilmesi gerekmektedir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 13. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 26/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : FİNİKE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/12/2014 NUMARASI : 2012/334-2014/564 Taraflar arasında araç satışına ilişkin geçerli sözleşme bulunmakta olup; yerel mahkemenin nitelendirmesine göre uyuşmazlık; zapta karşı tekeffül hükümleri (TBK. Madde 217) uyarınca satım bedeli ile noter ve sigorta giderlerinin tahsili istemine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görev Yargıtay 13.Hukuk Dairesinindir. 11.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6644 sayılı Yasanın 2.maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60.maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İş Bölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 20.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu nedenle satım hukukunda zapta karşı tekeffül sorumluluğunun varlığı zorunludur. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 27/01/2021 tarih, 2020/7928 Esas, 2021/540 Karar sayılı ilamı) Somut olayda; davalı satıcının zabta karşı tekeffül hükümlerine göre davaya konu aracın gümrük vergilerinin eksik ödenmesi nedeniyle 5607 sayılı kanunun Geçici 11. Maddesi ve Yönetmeliğin 5. Maddesinin 3. Fıkrasına göre ödenmesi gereken ÖTV tutarının %25'ine isabet eden 8.542,00.-TL tutardan sorumlu olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar davalı vekili zamanaşımı itirazında bulunmuş ise de emsal Yargıtay içtihatlarında da belirtildiği üzere zabta karşı tekeffül hukuksal nedenine dayalı açılan davalarda mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 125. Maddesi (Türk Borçlar Kanununun 146. Maddesi) gereğince zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğu ve zamanaşımı süresinin zaptın vaki olduğu tarihte başlayacağı (Yargıtay 1....
Davacı aracın elinden alındığını ileri 2009/8519-9778 sürdüğüne göre, burada satıcının borçları kapsamındaki zapta karşı sağlama (tekeffül) borcunu düzene koyan B.K. md. 189/193 uygulama alanı bulur.Zapta karşı sağlama borcu ise, borcun yerine getirilmesinden sonra satılanın üçüncü bir kişi tarafından üstün bir hak nedeniyle elinden alınmasından (zapdedilmesinden) ya da satılan üzerindeki yararlanma hakkının sınırlanmasından, satıcının sorumlu olmasıdır.Zapta karşı sağlama (tekeffül) borcunun doğumu için; satılanın alıcıya teslim edilmiş olması, satılanın teslim edilmesinden sonra üçüncü kişinin dava açması, sözleşmenin kurulması sırasında satılanın üzerinde üçüncü kişinin hakkı olması ve de sözlesmenin kurulması anında alıcının zapt tehlikesini bilmemesinin gerekli olması koşullarının bir arada gerçekleşmesi zorunludur. Şu da var ki,zapta karşı sağlama borcu nedeniyle satıcının sorumluluğu için yukarıda sayılan koşulların birlikte gerçekleşmesi yetmez....
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun ge-rektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, Borçlar Kanunu'nun 189. ve devamı maddelerinde düzenlenen, zapta karşı tekeffül hükümlerinden kaynaklanmaktadır. Satım sözleşmesinde satıcının zapta karşı tekeffül borcunu düzenleyen Borçlar Kanunu'nun 189. maddesinde, satıcının, satılan şeyin bir üçüncü şahıs tarafından satım akdi zamanında mevcut bir hak sebebi ile tamamen veya kısmen zapt edilmesinden, alıcıya karşı mesul ve zamin olduğu açıklandıktan sonra, devamındaki maddelerde de, (BK 189-193 mad.) bu yükümlülüğün koşulları ve zararın kapsamı konusunda açıklamalar getirilmiştir....
