-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında iptal, tescil olmadığı taktirde tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece, tapu iptal ve tescil isteminin kanıtlanamadığı, tenkis talebinde ise hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Toplanan deliller, tüm dosya içeriği ve özellikle de davanın kabulü halinde mirasçı sıfatıyla hak sahibi olacak ...ve ...'un beyanlarından temlikin gerçek satış olduğu, mal kaçırma amacıyla muvazaalı şekilde yapılmadığı saptanmak suretiyle tapu iptal ve tescil isteğinin reddine karar verilmesi doğrudur. Her ne kadar terditli istek olan tenkis hakkında mahkemece hak düşürücü sürenin geçtiği kabul edilmişse de mirasbırakanın ölüm ve dava tarihleri dikkate alındığında hak düşürücü sürenin geçmediğinin kabulü gerekir. Ne var ki, temlikin gerçek satış olduğu saptandığına göre tenkis isteğinin de bu nedenle reddedilmesi yerindedir. Mahkeme kararı açıklanan gerekçeyle ve sonucu itibariyle doğrudur....
Şöyle ki; sabit tenkis oranı 17.05.2002 tarihli bilirkişi raporundaki değerlere göre hesaplanmış olup davalılar tercih haklarını sabit tenkis oranı belirlenmeden önce 3.4.1997 tarihinde kullanmışlar, mirasbırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı tespit edilirken dosyada mübrez 13.1.2005 tarihli müzekkere cevabına göre 1984 yılında aylık iaşe bedeli 250.000-TL olarak bildirilmiş olmasına rağmen iaşe bedeli bilirkişi tarafından tahmini ve 3 aylık 600TL olarak hesaba katılmış, belirlenen sabit tenkis oranına göre bölünmezlik hususunda araştırma yapılmamış, hükme esas alınan bilirkişi raporunda tenkis alacağı keşif tarihindeki değerlere göre hesaplanmıştır....
TMK' nın 1023.maddesi gereğince; tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka ayni hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımının korunacağı belirtildiğinden ve dosya kapsamı ile davalı Osman' ın kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil istemli davasının reddine karar vermek gerekmiştir. Terditli talep olan tenkis yönünden ise mirasbırakan 17/05/2016 tarihinde vefat ettiği, eldeki davanın 06/02/2017 tarihinde açıldığı ve tenkis davasının süresinde olduğu görülmüştür. Tenkis davası miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmalarının (tebberru) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul, miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır....
Davalı tercih hakkını kullanmadığından tercih hakkı davacılara geçmiş davacılarda taşınmazın tümünü alacak maddi güçleri olmadığını saklı payları oranında davaya konu taşınmaz üzerinde tescil kararı verilmesini istemişlerdir. Mahkemece yapılan tenkis araştırması yetersizdir. Alınan tenkis raporunda da murisin pasif mal araştırması yapılmadığından net tereke hesabı hatalı olup sabit tenkis oranı belirlenmediğinden bilirkişi raporuna itibar edilemez. Yine vasiyete konu taşınmazın sabit tenkis oranında bölünüp bölünemeyeceği araştırılmadan davalının tercih hakkı doğmayacağından davalıya tercih hakkı sorulamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan annesi ...′ın 362 nolu parseldeki davaya konu 14 nolu bağımsız bölümünü ikinci eşinden olma çocuklarının kurduğu davalı Şirkete muvazaalı biçimde temlik ettiğini ileri sürerek saklı payına yapılan tecavüzün aynen veya nakden giderilmesini istemiş, taşınmazın dava açıldıktan sonra üçüncü kişiye devredilmesi nedeniyle isteğini davalı Şirkete karşı tazminat davası olarak devam ettirdiğini bildirmiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur....
Öte yandan, yargılama sırasında davalılar Nurettin Korkusuz ile Mehmet Zeki Korkusuz tarafından tenkis definde bulunulmuş olup mahkemece dava konusu bağımsız bölümlerin bölünemez olup olmadığı tartışılmadan tenkis definde bulunanlar için saklı payları kadar tescile karar verilmesi doğru değildir. Mahkemece usulüne uygun olarak tenkis hesabı yapılmak suretiyle araştırma yapılarak sabit tenkis oranı belirlenmelidir. Sabit tenkis oranı belirlenmeden, vasiyet alacaklısı davacının tercih hakkının doğmayacağı da düşünülerek tercih hakkının bu suretle hatırlatılması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gereklidir. 4. Yine, hüküm yeterli gerekçe içermemektedir. Gerekçede davalıların davayı kabul ettikleri yazılı ise de, davalılardan kimlerin davayı kabul ettikleri anlaşılamamaktadır. 5....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali-tenkis davası sonunda, yerel mahkemece vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, tenkis isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı ...'in ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ - TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece tapu kaydının iptali talebinin reddine, tenkis isteminin kabulüne ilişkin olarak verilen karar ve ek karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan ...'nun, 408 parsel sayılı taşınmazını ve 1291 ada 3 parsel sayılı taşınmazda yer alan 7 nolu bağımsız bölümünü davalı ......
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde, tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (SABİT TENKİS ORANI) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK. 564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse, bu kısımlar bağımsız bölüm halinde taraflar adına tescil edilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde, sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir....
Bilindiği üzere; tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik) dışı terekenin tümüyle bilinmesiyle mümkündür. Tereke mirasbırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. ./.. Bunlar terekenin aktifini oluşturur....
