ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 07/01/2019 NUMARASI : 2019/32 ESAS, (ARA KARAR) DAVA KONUSU : Kaynaklanan) KARAR : İlk derece mahkemesinin 07/01/2019 tarihli ara kararına karşı davacı vekili tarafından kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiş olmakla yapılan inceleme sonucunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı yüklenicinin davalı arsa malikleriyle Kestel Noterliğinin 11.01.2013 tarihli ve 00587 yevmiye sayılı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesini yaptıklarını ancak bu sözleşmeye rağmen davalıların kendi aralarında yine Kestel Noterliğinin 25.12.2017 tarihli ve 12889 yevmiye sayılı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesini yaparak inşaat şantiyesini zor kullanarak işgal ettiklerini bu nedenle davacı yüklenicinin taahhüdü altındaki inşaatlarda inşai faaliyetlerini sürdüremediğini bunun sonucu olarak süresinde ifa edememesi halinde, davalı arsa sahibi malikler...
Temlikin konusu, yüklenicinin arsa payı karşılığı arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden hak kazanmadığını üçüncü kişiye temlik etmesi arsa sahibi bakımından önemsizdir. Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı öncelikli edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye temlik etmişse, üçüncü kişi Borçlar Kanununun 81. Maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz. Bu genel bilgilerden sonra somut olaya gelince; Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temliki halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur....
Ve Tic. Ltd. Şti. ile arsa sahipleri Necati Talay ve Nebahat Özkuyumcu arasında, Dörtyol 2. Noterliği'nin 05.10.2016 tarih ve 10686 yev. numaralı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine dayanarak bu davayı davalı müvekkili şirket aleyine ikame etmiş ise de, Cam Yapı Müh. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile arsa sahipleri Necati Talay ve Nebahat Özkuyumcu arasında Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Dörtyol 2. Noterliği 'nin 09.09.2021 tarih ve 12585 yev. Numaralı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi Tadili yapılarak, sözleşmenin tadil edildiğini ve taraflar arasında bu tadil sözleşmesi ile yeni sözleşme imzalandığını, davacı tarafın, davalı müvekkili şirket ile arsa sahipleri Necati Talay ve Nebahat Özkuyumcu arasında akdedilen, Dörtyol 2. Noterliği 'nin 06.10.2016 tarih ve 10686 yev. Numaralı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin ve keza Dörtyol 2....
Noterliği'nin 12/10/2015 Tarih ve 4262 Yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'nin Özel Şartlar ve Teknik Şartname bölümünün 15. Maddesine göre ''Bina inşaatı ruhsat tarihinden itibaren 18 ay içerisinde tamamlanacak.'' tır. Karacabey Belediye Başkanlığı'ndan celp edilen Yapı Ruhsatı incelendiğinde ruhsat onay tarihinin 12/08/2016 olduğu görülmektedir. İşbu dava öncesi davacı tarafından Mahkememiz 2017/213 D.İŞ sayılı delil tespiti dosyasından icra edilen 11/09/2017 tarihli keşif sonucu hazırlanan 15/09/2017 tarihli bilirkişi raporunda inşaatın kararlaştırılan tarihe kadar tamamlanmasının mümkün olmadığı belirtilmiştir. Tespit dosyasından alınan bu rapor sonrası davacı taraf Karacabey 2. Noterliğinin 20/09/2017 tarih ve 4667 yevmiye numaralı fesih ihtarnamesi ile Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesini feshettiğini davalı T7'ne 25/09/2017 tarihi itibariyle bildirmiştir....
Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler. Öncelikle üzerine inşaat yapılacak arsayı yükleniciye teslim etmesi gereken arsa sahibi, yüklenicinin karşı edimini yerine getirmesinden sonra da yükleniciye sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu devretmekle yükümlüdür. Yüklenicinin temel borcu ise eseri (binayı) meydana getirmektir. Bir bina inşasından maksat, o yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir....
Şti. arasında Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşme kapsamında davacıya ait olacak 12 nolu bağımsız bölüm yerine sehven 11 nolu bağımsız bölümün tescil edildiğini, 12 nolu bağımsız bölüm davalı adına kayıtlı olduğu dönemde davalı inşaat şirketinin davalı bankaya olan kredi borcundan dolayı taşınmazın üzerine 08/03/2017 tarihinde ipotek tesis edildiğini, daha sonra yanlışlığın düzeltilerek 12 nolu bağımsız bölümün ipotekle yükümlü olarak davacı adına tescil edildiğini, davalı bankanın basit bir araştırma ile yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinden haberdar olabilecekken ve hangi dairelerin arsa sahiplerine düştüğünü tespit edebilecekken basiretli olarak hareket etmediğini belirterek davacı adına kayıtlı, davalı inşaat şirketinin borcundan dolayı davalı banka adına tesis edilen ipoteğin fekkine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edilnmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Şti. ile dava dışı arsa maliki ... arasında düzenlenen 22.05.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra arsa maliki 11.06.2009 tarihinde çekişmeli taşınmazdaki 11/20 payını tapudan davalı yükleniciye devretmiş ise de; yukarıda açıklandığı üzere arsa sahibinin eserin tesliminde vermesi gereken arsa payını inşaat aşamasında yükleniciye devretmesi, arsa sahibinin yükleniciye kredi kullandırması demek olduğundan avans niteliğindedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan arsa malikinin bu sözleşmeden kaynaklanan def’ilerinin savunma yoluyla ileri sürebilmesi için davada davalı olarak yer alması zorunludur. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan arsa malikinin usulünce davaya dahil edilmesini sağlamak ve yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda taraf delillerini değerlendirmek ve hasıl olacak sonuca göre bir karar vermek olmalıdır....
Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 4077 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 4077 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir. Somut olayda, davacı vekili, davalı ...'nin maliki olduğu arsa üzerine bina inşa etmek üzere diğer davalı yüklenici ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, sözleşme gereğince davalı yükleniciye kalan ... Mahallesi ... Cad ... 2 Apt altında bulunan 650 m2'lik dükkanda 450 m2'lik bodrumda ve önlerindeki bahçedeki %50 payı ... 4....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında, 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiğinin, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir. Somut olayda davacı vekili, müteahhit olan müvekkili ile davalıların murisi ... arasında 20/03/2007 tarihinde ......
