Simsarlık sözleşmesinden doğan alacaklar, TBK'nın 147. maddesinin 5 nolu bendi uyarınca, beş yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Taraflar arasında imzalanan 22.08.2012 tarihli "Gayrimenkulün satın alınması hakkında alıcı ile emlak komisyoncusu arasında komisyon akdi"nde dava konusu edilen taşınmazların satış bedeli olan 230.000,00- 150.000,00 TL üzerinden %3 simsarlık ücretinin sözleşmenin imzalanması ile ödeneceği öngörülmüştür. Buna göre simsarlık ücret alacağı sözleşmenin imzalandığı anda muaccel hale geldiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafça, aynı alacak iddiasına dair Büyükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/10 Esas sayılı dosyasında dava açılmış ise de söz konusu davanın takip edilmemesi neticesinde 04.03.2015 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Ve bu karar kesinleşmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava, kira sözleşmesinden kaynaklı alacak davasıdır. Tarafların sıfatına ve uyuşmazlığın niteliğine göre, dava konusu uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklı alacak davası olup dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yüksek 6. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 08.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Hukuk Dairelerinin görevi ise "6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda yer alan ticari işletme, ticaret sicili ve unvanı, haksız rekabet, ticari defterler, acente, şirketler (anonim, limited, kollektif ve komandit), kıymetli evrak (poliçe, bono, çek ve diğerleri), yolcu ve eşya taşıma, deniz ticareti (gemi, donatma iştiraki, deniz kazaları, deniz taşımaları), sigorta (hayat, mal, sorumluluk ve deniz sigortaları) ve ilişkilerinden ve sigorta sözleşmesinden kaynaklanan prim alacaklarına ilişkin davalar ile 6098 sayılı TBK'nın 520 vd. maddelerinde düzenlenen simsarlık (tellallık) sözleşmesinden kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar,"dır. Dolayısıyla istinaf konusu yapılan ilk derece mahkemesi kararının incelenmesinde Dairemiz görevli değildir.Açıklanan nedenlerle, Dairemizin iş bölümü yönünden görevsizliğine, dosyanın görevli ve iş bölümü bakımından yetkili İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. 13. 14. ve 43. Hukuk Dairelerine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir....
Davacı bankanın alacağı, kredi kartı üyelik sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda tüketici işlemi niteliğindeki kredi kartı üyelik sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemiyle ilgili olarak dava tarihi itibariyle Tüketici Mahkemesi'nin görevli olduğu gözetilerek Tüketici Mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 23.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Tellalık (simsarlık) sözleşmesinden doğan hukuk davaları ise TTK'nın 4. maddesi anlamında ticari dava sayılmamıştır.6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1 maddesinde her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ".. Komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ile 554, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş ... hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır" düzenlemesi yapılmıştır....
Simsarlık sözleşmesinin geçerliliği bir şekle bağlı değildir; ne var ki 6098 sayılı TBK’nın 520/3. maddesi (mülga 818 sayılı BK m. 404/3) taşınmazlar konusundaki simsarlık sözleşmesi için bir geçerlilik şekli kabul etmiştir. Buna göre, taşınmazlar konusundaki simsarlık sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli değildir. Simsarlık sözleşmesi vekâlet sözleşmesinin, konusu belirli (akit yapma hususunda aracılık faaliyetinde bulunma) ve simsarın her zaman ücrete hak kazandığı özel bir çeşididir. Bu sebeple TBK’nın 520/2. maddesinde (BK m. 404/2) "simsarlık sözleşmesine, kural olarak vekâlete ilişkin hükümler uygulanır" denilmiştir. Simsarlığın önem ve yararı şu şekilde açıklanmaktadır: Bir akdin yapılması için tarafların birbirleriyle buluşmaları lazımdır. Fakat bu buluşma her zaman kolay bir şekilde olmaz; hatta çoğu zaman bazı zorluklarla karşılaşılabilir....
Tellallık (simsarlık) sözleşmesi mülga 818 sayılı Borçlar Kanununun 404-409 maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 520-525 maddeleri arasında düzenlenmiştir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 520/1. maddesinde simsarlık sözleşmesinin tanımı "...simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkanının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir" şeklinde tanımlanmıştır. Bu hüküm, mehaza uygun olarak, "Simsarlık, simsarın bir ücret karşılığında, ya diğer tarafa bir sözleşmenin kurulması fırsatını göstermeyi ya da ona bir sözleşme görüşmesi için aracılık etmeyi borçlandığı bir sözleşmedir" şeklinde anlaşılmalıdır. Simsarlık sözleşmesinin unsurları şu şekildedir: a) Simsarlık ilişkisinin tarafları simsar ile iş sahibidir ve simsar, iş sahibi için, konusu özel olarak belirlenmiş bir vekalet edimi üstlenmiştir....
Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, simsarlık sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesince, "...Dosya kapsamından, talep dayanağı senedin kambiyosenedi olduğu, senet üzerinde açıkça teminat senedi olduğuna dair ibare bulunmadığına göre ticari dava niteliğinde olan uyuşmazlığın ticaret mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği ..." gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, "...Eldeki davada uyuşmazlık konusu, tüketici işlemi olup, davacı tarafından alınan emlak komisyonculuğu hizmeti karşılığı bono alındığını ve borçlu olmadığının tespiti ileri sürülmüştür. Davalı taraf duruşmada; temel ilişki olan emlak komisyonculuğu sözleşmesini ve imzayı kabul etmiş olup buna göre temel ilişki kapsamında değerlendirme yapılması gerekmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/189 KARAR NO : 2022/589 DAVA : Alacak (Simsarlık Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 02/03/2022 KARAR TARİHİ : 29/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Simsarlık Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, 05/05/2016 tarihli simsarlık sözleşmesine dayalı olarak 1.000.000,00 TL tutarındaki komisyon alacağı için, İzmir ... Asliye Hukuk Mahkemesinde 5.000,00 TL'lik kısmi alacak davası açtığını, yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen kararın, BAM ... Hukuk Dairesi tarafından ortadan kaldırılarak yeniden ve kesin olarak tesis edilen hükümle 08/02/2019 tarihli .../... E, .../......
Sayılı davası ikame edildiğini, bahsi geçen şirketlerin iki kez simsarlık ücreti ödemesi gündeme geleceğini, bu durumun temel borçlar hukuku ve ticaret hukuk mantığına aykırı olduğunu, Dolayısıyla yerel mahkemenin ... şirketlerine değil de şirket oraklarına husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak işin esasına girişilerek davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir. UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık; davalılara husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği hususuna ilişkindir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, tellallık sözleşmesinden kaynaklı davacının davalılardan alacak isteminden ibarettir. Mahkememizce öncelikle çözülmesi gerekli husus davalıların husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı noktasındadır. Davacı ile dava dışı... A.Ş. ve ......