Kısaca, 14.09.2004 tarihli satış vaadi sözleşmesi aslında yüklenicinin davacıya yaptığı bir temlik işlemidir. Gerçekten, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri yükleniciye kişisel hak sağlar. Yüklenici, kazanacağı kişisel hakkını doğrudan sözleşmenin diğer tarafı olan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi, Borçlar Kanununun 162.maddesinden yararlanarak bu hakkını üçüncü kişilere de temlik edebilir. Ne var ki, yapılan temlik işleminin tarafı olmayan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı arsa sahibi, bu temlike vakıf olduğu zaman Borçlar Kanununun 167.maddesine dayanarak temlik işleminde bulunan yükleniciye karşı ne gibi hakları varsa, onun temlik ettiği kişilere (davacıya) karşı da ileri sürebilir. Dolayısıyla bu gibi davalarda, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahibi olan tarafına husumet düşer. Zira, alacağa hak kazanıldığının ispatı ifanın talep edildiği arsa sahibinden istenecektir....
Şti. ile 7.2.2002 tarihinde yaptıkları satış vaadi sözleşmesi ile arsa sahipleri olan diğer davalılara ait arsa üzerine yapılmakta olan binadan 13 numaralı bağımsız bölümü satın aldıklarını belirterek, bağımsız bölüme ait tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. ./.. 2009/12450-13358 -2- Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, arsa karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatına ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen Sivas 1. Noterliği'nin 02.02.2016 tarih 2156 yevmiyeli Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığuı İnşaat Sözleşmesine göre; Sivas İli, Merkez İlçesi, Kılavuz Mahallesi, 5921 ada 2 parsel sayılı taşınmazda 3 bloklu inşaat yapılmasının kararlaştırıldığı, A blokta; 1. Kattan 1 ve 2 nolu, 1. Katta 2 bağımsız bağımsız bölüm, 11. Kattan 2 bağımsız bölümün, olmak üzere 6 dairenin, B blokta 24 dairenin tamamının arsa sahibine verileceği, inşaatın bitim tarihinin Mayıs 2016 yılından başlamak üzere 24 ay olacağı, süresinde tamamlanmadığında her daire için emsal kira bedeli üzerinden arsa sahiplerine ücret ödeneceği kararlaştırılmıştır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir. Bu durumda davaya bakmakla görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu gözetilerek, tüketici mahkemesince, HMK'nın 114/......
Noterliğince 04/06/2018 tarih 05297 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı Sözleşmesi yapıldığı, bu sözleşmeye göre davalı T3'nin davacıya ait Çanakkale ili, Merkez ilçesi, Barbaros Mahallesi, Sabuncu Mevkiinde bulunan 12 Pafta, 942 Ada, 106 Parsel sayılı taşınmaz üzerinde 7 bağımsız bölümden oluşan inşaatı ruhsat ve projelerine uygun olarak yapma ve 3 bağımsız bölümü davacıya teslim etme işini yüklendiğini, taraflarca akdedilmiş 04/06/2018 tarihli Düzenlenme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi hükümlerine göre inşaat ruhsatının alınmasından itibaren 12 aylık süre içerisinde bağımsız bölümlerin davacıya tesliminin kararlaştırıldığı, söz konusu inşaat ruhsatının 18/12/2018 tarihinde alındığı ve 12 ay sonra 18/12/2019 tarihine gelinmesine rağmen davacıya teslim edilmesi gereken bağımsız bölümlerin sözleşmeye, projeye, inşaat ruhsatına uygun ve iskanı alınmış olarak bitirilip tam ve eksiksiz teslim edilmediği, davalıya...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununun 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Hukuk Dairesinin 09.03.2017 gün ve 2016/4729-2017/747 sayılı ilamı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, Gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi niteliğindeki eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesince incelenerek bozulmasına karar verilmiş, bozma ilamına karşı davacı tarafça karar düzeltme isteminde bulunulmuştur....
Bilge Meriç tarafından verilen 12.03.2019 tarihli istinaf başvuru dilekçesinde; ''...Sayın Mahkeme , tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonucunda tapu iptali isteminin reddi ile alacak talebinin kısmen kabulüne, 278.960,00 TL'nin bir kısım davalılardan tahsiline karar vermiştir. Mahkemece hüküm altına alınan karar aşağıda açıklanan nedenlerden dolayı usul ve yasaya aykırı olup, kararın kaldırılması gerekmektedir. Satış vaadi sözleşmesinin değerlendirilmemesi yönünden; Sayın Mahkemede görülen davanın dayanağı, davacı ile arsa sahipleri arasında imzalanmış bulunan Dikili Noterliği'nin 26.08.2011 tarihli 07791 yevmiye nolu gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali aksi taktirde tazminat talebidir. Satış vaadi özleşmesinde davalı arsa sahiplerinin satış bedelini almadıkları, dava dışı yüklenici şirket Sisdağı İnşaat Şirketi'ne kalacak dairenin karşılığında bu dava konusu taşınmazın satış vaadi ile satıldığı yazılıdır....
Noterliği'nin 27/08/2015 tarih 18267 yevmiye numaralı taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile müteahhit tarafından davacıya satışının vaad edildiği, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi resmi yazılı şekilde yapılmış olduğundan geçerli bir sözleşme olup açıklanan yüklenici ediminin ifası halinde tescile hak kazanılacağı, davacıya yapılan satış vaadi sözleşmesinin iptal edilmediği ve ayakta bir sözleşme olduğu, tescilin ifa imkanının ortadan kalkmadığı, ifanın imkansız olması halinde rayiç bedel istenebileceği, davalıların arsa maliki olduğu ve müteahhidin satış vaadi nedeniyle davalı arsa maliklerinin tazminattan sorumlu olamayacakları, tazminat talebinin koşulları oluşması halinde müteahhitten istenebileceği, bu nedenle davacının tazminat talebinde davalıların pasif husumetinin bulunmadığı, yine ödenen bedelin iadesinin, sözleşmenin geçersiz olması veya iptal edilmesi halinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılarak zenginleşen kişiden istenebileceği, davacı tarafın, davalıların murisi Kemal...
Yapı Kooperatifi ile "Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" yaptıklarını, sözleşemeye göre ................üzerine kooperatifçe inşaatın yapılacağını, sözleşmenin 2.maddesinde belirtildiği gibi müvekkillerin varisi ........ daire verileceğini, sözleşmenin ........ nolu "İşin Süresi" bölümünde "inşaat ruhsatı alındığı tarihten itibaren 30 (otuz) ay sonra işbu sözleşmeye uygun olarak inşaatlar tamamlanmış ve oturma raporları ile birlikte anahtar teslim olarak arsa sahiplerine teslim edilecektir." maddesinin bulunduğunu, sözleşmenin ........ nolu bendinde de " daireleri teslim edemeyen yüklenici bitiremediği her bağımsız bölüm için ayrı ayrı aylık...........
