Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununun 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Somut olayda; davacılar vekili, dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mah. ... Sk. 119 pafta ve 6188 ada, parsel no:5'de kayıtlı 314 m2 arsada inşa edilmiş olan binada davalı müteahhit tarafında müvekkilleri adına tescili gerekirken diğer davalı....'...
Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici şirket ile davalı arsa sahibi S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye (davacıya) temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın; temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
- KARAR - Davacı vekili, davalı yüklenicinin, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile sözleşmeye dayalı olarak davalıya devredilen arsa payının tapu kaydının iptali ve müvekkili adına tescilini, bunun mümkün olmaması halinde rayiç değerinin davalıdan tahsilini ve ayrıca, sözleşmede kararlaştırılan gecikme tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, taşınmazın tapuda bedeli karşılığında devralındığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davalıya yapılan devrin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olmadığı, tapuda gerçek bir satış işlemi yapıldığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Ve Katılma Alacağı K A R A R 1.Birleşen dava konusu (6674 ada 4 ve 5 parsellerin tevhidiyle oluşan) 6674 ada 13 parselde kayıtlı taşınmazın 05.10.2004 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinden itibaren (arsa üzerine yapılan binadaki tüm bağımsız bölümlerin oluşumu, kat irtifakı tesisi, kat mülkiyetine geçiş ve bağımsız bölümlerin devir bilgilerini de gösterecek şekilde) tedavüllü tapu kayıtları, tedavüllere esas akit tabloları ve varsa dayanağı belgelerin okunaklı bir şekilde ilgili Tapu Müdürlüğünden, 2.Birleşen dava konusu 36438 ada 5 parselde kayıtlı taşınmazın 13.07.2005 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinden itibaren (arsa üzerine yapılan binadaki tüm bağımsız bölümlerin oluşumu, kat irtifakı tesisi, kat mülkiyetine geçiş ve bağımsız bölümlerin devir bilgilerini de gösterecek şekilde) tedavüllü tapu kayıtları, tedavüllere esas akit tabloları ve...
Davacılar da onaylı mimari projesine ve dolayısıyla inşaat ruhsatına uygun şekilde yapılan ve az yukarıda açıklandığı gibi, davacılara yapılan temlikten önce bağımsız bölümlerin arsa payları belirlenerek kat irtifakı kurulmuş olan inşaattaki bağımsız bölümleri satın almışlardır. Görüldüğü üzere, davacılara yükleniciyle dava dışı arsa sahibi ... arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan bir kısım hakları değil, arsa sahibi tarafından arsa payı belirli dükkanlar satılmıştır. O halde, varsa sözleşmeden doğan haklarını yükleniciye karşı arsa sahibi kullanabilir. Çünkü, davacıların arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğmuş hakları bulunmamaktadır. Diğer yandan, halefiyet yoluyla davalı yükleniciye karşı hakları bulunmadığı davalı yanca savunulduğu gibi; davalının bu yöndeki savunmasını aynı zamanda 11.08.2006 tarihli belge de doğrulamaktadır. Kırıkkale (3.)...
Dan. işletmesi sahibi ...arasında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunmadığı gibi, bu davanın tarafları arasında imzalanan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kefil, garanti ya da başkasının fiilini üstlenme taahhüdüde yer almadığından bu davalı hakkındaki davanın taraf sıfatı (pasif husumet) yokluğundan reddi gerekmektedir. Davacı yüklenici ... Oto. Oto Yedek Parça Kiralama... Tarım Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. ile ilgili olarak da; davacının da taraf olduğu bu davalı ile ... 8. Noterliği'nde imzalanan 21.07.2014 gün ve ve 11660 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, davacı arsa (kat maliki) sahibine ayrıca 50.000,00 TL nakit bedel ödeneceğine dair bir hüküm yer almaktadır....
Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin yüklenicisi olan taraf, BK'nın 162. maddesi hükmünden yararlanarak arsa sahibinin rızası da gerekmeden üçüncü kişilere yazılı olmak koşuluyla (BK. m.163) devir ve temlik edebilir. Temlik işlemi; inşaatın başında yapılabileceği gibi inşaat tamamlanmış iken dahi yapılabilir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Bu nedenlerle somut olayın arsa payı devri karşılğı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekir. Davalı arsa sahipleri tarafından yüklenici aleyhine...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/27 Esası üzerinden sözleşmenin feshi, tapuların iptali ve tescil davası açıldığı, yine eksik inşaat bedelinin tahsiline ilişkin açılan davanın da 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ALACAK -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2016 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 23.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Yargıtay 23.Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE,27.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ALACAK -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2016 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 23.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Yargıtay 23.Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 9.1.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davalı kooperatifçe verilen taahhütnameyi imzalayanlardan İsmail'in kooperatifi temsil ve ilzam yetkisi bulunmadığı, paranın davacı şirket tarafından en son 11.01.2005 tarihinde ödendiği, davacının kamulaştırma alacağından mahsubu yapılan çevre vergisi bedelinin 13.03.2007 tarihinde mahsup edildiği anlaşılmakla, TBK 82. maddesi uyarınca 2 yılın ve eski BK 66. maddesi uyarınca 1 yılın ve her halde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yılın geçmesi halinde alacak zaman aşımına uğrayacağından sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davanın zaman aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava konusu uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, zamanaşımı süresi, TBK 147/6. (BK. md. 126/IV) maddesi gereğince 5 yıldır....
