ten bağımsız bölüm satın alan kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesine göre üçüncü kişi, davalı ..., davacı ile hukuki ilişkisinde satıcı, diğer davalı kooperatif ile hukuki ilişkisinde arsa sahibi, davalı kooperatif ise arsa sahibi ile olan hukuki ilişkide yüklenici sıfatlarına haiz olup, davacı ... ile davalı kooperatif arasında imzalanan 14.11.2006 tarihli sözleşmenin başlığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi olarak yazılmış ise de, içeriğine göre yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapmayı, bunun karşılığında da ...'ın arsa payı vermeyi taahhüt etmesi sözkonusu olmadığından, anılan sözleşme kat karşılığı inşaat sözleşmesi olmayıp, bu sözleşme ile davalı yüklenici davacının satın aldığı arsa payı ve bağımsız bölümle ilgili arsa sahibi ile yaptığı sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyi satın alan Abdullah'a karşı da taahhüt etmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Dava dışı arsa sahipleri ile davalı yükleniciler arasında düzenlenen 25.07.2005 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, sözleşme konusu arsanın dava dışı ....... Kooperatifine satışının yapılabilmesi için arsa sahiplerinin vekalet vereceği belirtilmiş ve arsa anılan kooperatife tapuda devredilmiştir. 10.07.2006 günlü noterde düzenlenen “Üyelik Devir Sözleşmesi” içeriğinde ise, sözleşmeyi imzalayan arsa sahiplerinden...... davalılar ile yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği almaları gereken daire nedeniyle olan üyeliklerini ve sözleşmeden doğacak her türlü haklarını davacıya devretmişlerdir. Bu durumda, davacının haklarını devreden arsa sahipleri yönünden aktif husumetinin bulunduğu kabul edilmelidir. O halde, mahkemece, davacının, arsa sahiplerinden .....'...
Noterliğinde 06.01.2010 tarih 00415 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi inşaat yapılacak arsanın tapu kaydına göre başka arsa sahipleri olmasına rağmen yükleniciler ... ... ile arsa sahiplerinden Nesime Tural arasında imzalanmış olup, Türk Medeni Kanunu'nun 692. maddesine göre tüm arsa sahipleri sözleşmede yer almadığı gibi, yüklenicilerle başka bir sözleşme de imzalamadıklarından geçersizdir. Geçersiz sözleşmeye dayalı olarak taraflar birbirlerine verdiklerini geri isteyebilir iseler de, yüklenicinin bu sözleşmeye göre arsa sahibinden talepte bulunması mümkün değildir. Geçersiz olduğu kabul edilen sözleşmenin 2. sayfa ikinci paragrafında arsa sahibinin, arsayı 21.000,00 TL bedel karşılığında ve arsa payı karşılığı yüklenicilere satmayı vaad ve taahhüt ettiğine dair beyanı mevcuttur....
Mahkemece, kayıt malikleri olan davalılar yönünden davanın kabulü ile dava konusu 30 numaralı bağımsız bölümün tapu kaydının iptaliyle davacı adına tesciline; kayıt maliki olmayan davalı yüklenici şirket ve diğer arsa maliki davalı ... yönünden ise davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir. Hükmü, davalı arsa sahipleri vekili ve katılma yoluyla davacı vekili temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile davalı arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın temliki” (alacağın devri) sözleşmesidir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden, sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin (davacının) arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir....
Davalı temsilcisi, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca 24 adet bağımsız bölümün 2000 yılında davacıya teslim edilerek bu yerlerin davacı tarafından tasarruf edildiğini, dava dilekçesinde belirtilen bir kısım eksikliklerin arsa malikince giderildiğini, yapılan harcama karşılığı ortaklardan alınan 80.000 Mark tutarındaki senetlerin kooperatifçe davacıya verildiğini, bir kısım senetlerin ortaklarca ödendiğini, ödenmeyenlerin ise davacı tarafından başlatılan takipler sonucu tahsil edildiğini, dava dilekçesinde belirtilen bir kısım eksikliklerin müvekkilince giderilmesine rağmen bedelinin davacı tarafından yeniden istendiğini, iki adet kalorifer peteği dışında eksiklik bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasında görülen alacak davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 26.11.2015 tarih, 2014/7986 Esas ve 2015/7588 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalılar vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Davacı vekili, müvekkili yüklenici ile davalı arsa sahipleri arasında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi düzenlendiğini, arsa sahiplerine bırakılan dükkanlar için ödenecek KDV'nin arsa sahiplerince ödenmesi gerektiğini, davalılara ait dükkanlara isabet eden KDV'nin müvekkili kooperatif tarafından vergi dairesine mahsuplaşmak suretiyle ödediğini ileri sürerek, 89.072,12 TL'nin tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, müvekkillerinin bir grup arsa sahibinin temsilciliğini üstlendiklerini, dükkan sahipleri hakkında dava açılması ve bu dosya ile birleştirilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
gözetilip eser sözleşmesinde yapılan imalatların arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında yapılıp yapılmadığı da yukarıda açıklanan çerçevede değerlendirilerek asıl ve birleşen davalarda karar vermek ve birleşen 2019/354 esas sayılı dosyada eser sözleşmesi kapsamında iş bedeli alacağı çıkar ise ödeme miktarının ödeme yapan malikler açısından dikkate alınması, birleşen 2011/361 esas sayılı dosyada ise 2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersizliğinin tespitine karar verilmesinden ibarettir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında ... 4. Noterliği'nin 14.07.2010 tarih ve 4488 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Davalı arsa sahibi tarafından yaptırılan ve ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/95 D.İş sayılı tespit dosyasında inşaat mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen 29.07.2013 tarihli tespit bilirkişi raporunda, ....ı'nın 16.07.1985 tarihli ve 85/9707 sayılı kararı ile yürürlüğe giren Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi gereğince mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin hesabında kullanılacak 2013 yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri esas alınarak ve inşaatın birim alanı için 650,00 TL/m² bedel üzerinden birim fiyat ile yapılan hesaplamada yüklenicinin yaptığı inşaat imalat bedeli 1.396.001,80 TL olarak hesaplanmıştır....
Bir kısım davalılar vekili dava konusu taşınmazla ilgili arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dosyaya sunulan dava konusu taşınmazla ilgili arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca ortaklığın giderilmesinin uygun olmayan bir zamanda istendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili paydaşlardan ...’in arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olmadığı ve bir kısım paydaşların ise anılan sözleşmeyi feshetmiş olmaları sebebi ile sözleşmenin geçersiz olduğunu belirterek temyiz etmiştir. TMK’nın 698. maddesi uyarınca hukuki bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması halinde veyahut uygun olmayan zamanda paylaşma istenemez ise de dosyaya sunulan ve hükme esas alınan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi TMK’nın 692. maddesi uyarınca tüm paydaşların katılımıyla düzenlenmediğinden geçerli değildir....
