Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından ise davaya konu alacak harici gayrımenkul satış vadi sözleşmesi dolayısıyla ödenen sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davası olduğu, bu davaların mutlak ticari dava niteliğinde olmadığı, tarafların ticari işletmesinden kaynaklı bir alacak olmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda davacı, davalıya ait olduğunu düşündüğü arazinin alınması için davalının muvafakatine istinaden 500.000,00.- TL ödeme yaptığını ancak, taşınmazı satın alamadığını, zilyedi dahi olmadığını, davalının sebepsiz zenginleştiğini, ... 1. İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyasında davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalının .... 1. İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın haksız olduğunu ve itirazın iptaline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır....
Kambiyo senetlerinde sebepsiz zenginleşmeye ilişkin özel düzenleme poliçe hükümleri arasındaki TTK. m.732'de yer almaktadır. Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü (TTK. m.730) veya zamanaşımına uğradığı (TTK. m.749) hallerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle malvarlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hâmile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hâmilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
Burada geçerli bir sözleşmeye dayalı alacak hakkı mevcut olduğundan, sebepsiz zenginleşmeye dayalı bir nitelendirme yapılamamıştır. Nitekim, söz konusu sözleşmesel alacak tahsil edilmiş olsaydı, davalının sebepsiz olarak zenginleştiği ihtimâlinden bahsedilemeyecekti. Ayrıca kiracı, kiralananın hukuki ve fiziki durumunu bilerek kiralamıştır. Kira sözleşmesinin 5/4 maddesi; dekorasyon işleri ile projelere aykırılık teşkil etmeyecek şekilde yapılacak ilave işler ve özel imalatların yapım ve işletme sorumluluğu ve yapım bedellerinin tamamının karşılanması kiracının sorumluluğundadır, şeklinde düzenlenmiştir. Sözleşmenin ücret kısmında da 6 ay süreyle kira alınmayacağı belirtilmiştir. Açıklanan nedenlerle; sebepsiz zenginleşme şartları oluşmadığı kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir. Mahkemenin nitelendirmesi de sebepsiz zenginleşme olup davanın BK'nun 66. maddesi hükmü uyarınca zamanaşımından reddine karar verilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay .... Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay .... Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 04.07.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Md gereğince tebliğ olunan haciz ihbarnameleri nedeniyle ve haciz baskısı altında icra dosyasına ödeme yapmak zorunda kaldığını, gerçekte böyle bir borcu olmadığını, yapılan ödeme ile davalının sebepsiz şekilde zenginleştiğini beyanla alacak talep etmektedir. Yerleşik Yargıtay kararlarında açıkça vurgulandığı üzere; icra müdürlüğüne sehven yatırılan paranın istirdat veya sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talep edilebilecektir. Eldeki davada, davacı yaptığı ödeme oranında, takip borçusu durumundaki davalı ... ... Ltd. Şti'nin takip borcu sone ermekle sebepsiz zenginleştiğinden bahisle davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davanın KABULÜ İLE; 29.810,00TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsil ile davacıya ödenmesine, 2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 2.036,32.-TL harçtan peşin olarak alınan 509,09....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, süresinde bankaya ibraz edilmemiş olan çek nedeniyle sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir. Somut olayda davacı taraf, dava dışı ... Şti.'...
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır. Zararın varlığının kabulü için, hamile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olması yeterlidir (Bozgeyik, H.: Kambiyo Senetlerinde Sebepsiz Zenginleşme, Cilt:VII, Atatürk Üniv....
Dolayısıyla, davacının aralarında temel ilişki bulunmayan davalıya karşı, kıymetli evrak vasfını yitirmiş belgeye dayalı olarak TTK’nun 732 maddesine istinaden keşideci hakkında sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak davası açamaz. Ancak temel ilişkiye dayalı olarak kendi cirantası aleyhine alacak davası açabilir. '' ibarelerine yer verilmiştir. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 2019/14 Esas 2020/941 Karar sayılı ilamında aynen; ''Aralarında temel borç ilişkisi bulunmayan borçlu yönünden ise çekin zamanaşımına uğraması ile birlikte alacaklı kambiyo senedinden kaynaklanan müracaat hakkını yitirir. Ayrıca alacaklının Türk Ticaret Kanunu'nun 732. Maddesinde belirtilen bir yıllık süre içerisinde keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak talebinde bulunması mümkündür. TTK 732....
Eğer alacak iflastan önce doğmamışsa bu durumda alacak, müflisin genel hükümlere göre sorumlu olduğu ve iflas masasının dağıttığı iflas (garame) hissesi oranında değil, tasfiyede bakiye kalırsa alacaklıya ödenecek olan bir alacak niteliğinde olacaktır. Ticaret mahkemelerinin görevli olması için davanın İİK'nın 235. maddesine dayalı kayıt kabul istemine konu olabilecek bir alacak olması gerekmektedir. Şayet alacak iflastan önce doğmamışsa bu durumda alacak, müflisin genel hükümlere göre sorumlu olduğu bir alacak olacağından görevli mahkeme ticaret mahkemeleri olmayacaktır. Dosyanın incelenmesinde davacının davaya konu ettiği alacak müflisin iflasından önce doğan bir alacak olmayıp, müflisin iflasından sonra doğmuştur. Davacı taraf ile müflis arasında imzalanan sözleşme ön ödemeli konut satış sözleşmesi niteliğindedir....
Eğer alacak iflastan önce doğmamışsa bu durumda alacak, müflisin genel hükümlere göre sorumlu olduğu ve iflas masasının dağıttığı iflas (garame) hissesi oranında değil, tasfiyede bakiye kalırsa alacaklıya ödenecek olan bir alacak niteliğinde olacaktır. Ticaret mahkemelerinin görevli olması için davanın İİK'nın 235. maddesine dayalı kayıt kabul istemine konu olabilecek bir alacak olması gerekmektedir. Şayet alacak iflastan önce doğmamışsa bu durumda alacak, müflisin genel hükümlere göre sorumlu olduğu bir alacak olacağından görevli mahkeme ticaret mahkemeleri olmayacaktır. Dosyanın incelenmesinde davacının davaya konu ettiği alacak müflisin iflasından önce doğan bir alacak olmayıp, müflisin iflasından sonra doğmuştur. Davacı taraf ile müflis arasında imzalanan sözleşme ön ödemeli konut satış sözleşmesi niteliğindedir....
