Davalı ... davaya cevap vermemiş, diğer davalı ... ..., takibe konu bonoyu teminat amacıyla kefil olarak imzaladığını, davacının diğer davalı ile ortak olmak üzere dosya borcunu ödediğini, kendisinin sebepsiz zenginleşmesinin bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, 13.000.000.000 TL asıl alacak ve 5.797.222.659 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 18.797.222.659 TL’nin davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, BK’nun 104/son maddesi gereğince 15.12.2003 dava tarihinden sonraki süreç için ve ödeme tarihine kadar asıl alacak üzerinden işleyecek yasal faiz konusunda dava açmakta davacı tarafın muhtariyetine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davalı ... ...’in temyiz itirazlarının incelenmesinde; Davacı davasını sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayandırmıştır....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalmasıdır. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı; "Aynen Geri Verme İlkesi"ne göre düzenlenmiştir....
------Davacı tarafça sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak keşideci hakkında alacak talebinde bulunması durumunda ispat külfeti keşidecinin olup keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür....
------Davacı tarafça sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak keşideci hakkında alacak talebinde bulunması durumunda ispat külfeti keşidecinin olup keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1.Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir. 2. 02.02.1991 tarihli ve 1990/1 E., 1991/1 K. sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararında da vurgulandığı üzere, iade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade isteminde bulunabilmek için, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir....
Davalı vekili, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkili şirketin ikatemgahı Ankara Mahkemeleri' nin yetkili olduğunu, 21.11.2002 keşide tarihli çekin 21.05.2003 tarihinde zamanaşımına uğrayarak çek vasfını kaybettiğini, sebepsiz zenginleşmeye dayalı bu davanın 1 yıl içinde açılması gerektiğini, davanın bu bakımdan da reddi gerektiğini, söz konusu çekin hatır çeki olarak aradaki ciranta dava dışı ... ...' e verildiğini, davanın haksız olduğunu belirtmiştir. Mahkemece yetki itirazı B.K.' nun 73. ve İİK.' nun 50/1-2. maddeleri uyarınca yerinde görülmemiş, davalı taraf sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlayamadığı için davanın kabulüne 10.000.00 YTL çek bedelinin takip tarihi olan 12.12.2002 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, TTK.' nun 644. maddesine dayalı sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir....
BK.nun 66.maddesine göre, sebepsiz zenginleşmeden ... alacak haklarının, iade alacaklısının talep ... olduğunu öğrenmesinden itibaren 1 yıl ve herhalde bu hakkın doğduğu tarihten itibaren 10 yıl geçmekle iadeyi isteme ... zamanaşımına uğrar. Kurumlarda, dava açılması hususunda emir vermeye yetkili makamın, verdiğini geri istemeye ... olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıllık zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Davada, 16.01.2009 tarihli teftiş kurulu raporu ile fazla ödenen miktar belirlenmiştir. Bu tarihe göre de dava zamanaşımı süresi dolmadan açılmıştır. O halde mahkemece, BK.nun 61-66 maddeleri gereğince sebepsiz zenginleşme koşullarına göre davacı idarenin almaya hak kazandığı alacak miktarının uzman bilirkişi aracılığı ile belirlendikten sonra oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Zararın varlığının kabulü için, hamile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olması yeterlidir (Bozgeyik, H.: Kambiyo Senetlerinde Sebepsiz Zenginleşme, Cilt: VII, Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Haziran 2003, s. 589 vd.). Davacı tarafça sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak keşideci hakkında alacak talebinde bulunması durumunda ispat külfeti keşidecinin olup keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür. Davalı keşideci keşide ettiği çekin ödendiğini veya bedelsiz olarak düzenlendiğini usule uygun delillerle kanıtlamalıdır (Yargıtay 19. HD'nin 2014/7009 E., 2014/10412 K.,2015/9503 E.-2016/1489 K. sayılı kararları)....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davası hakkında caret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı alacak istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın konusunun bonoya dayalı sebepsiz zenginleşme davası olduğu, TTK.nin 4. ve 5. maddeleri gereğince davanın ticari dava olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Asliye Ticaret Mahkemesi ise, davanın sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı alacak davası niteliğinde olduğu, taraflar arasında hiçbir ticari ilişki bulunmayıp davalının kendisini borçlu zannederek bonoya dayalı ödeme yaptığı, kambiyo hukukuna dayalı bir uyuşmazlık bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir....
Davacı dava dilekçesinde özetle; davacının arsasına yapmış olduğu yapının tespiti ile tapun beyanlar hanesine tesciline karar verilmesini talep etmiş iken; 24/06/2020 tarihli dilekçesiyle tam ıslah talebinde bulunarak davalının taşınmazına yapmış olduğu yapı nedeniyle davalının sebepsiz zenginleştiğini beyanla alacak isteminde bulunmuştur. Davacı davasını tümden ıslah etmiş olmakla asıl talebi sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi’nin 02.06.2021 tarihli ve 431 sayılı kararı gereğince sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davaları sonucu verilen hüküm ve kararlara yönelik istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi'ne verilmiştir. Açıklanan nedenlerle, Dairemizin iş bölümü yönünden görevsizliğine, dosyanın görevli ve iş bölümü bakımından yetkili Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir....
