İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerektiği, zararın mevcudiyetinin, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartı olduğu, zararın varlığının kabulü için, hamile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olmasının yeterli olduğu, davada ispat yükünün sebepsiz zenginleşmediğini veya senet bedelini cirantalardan birine veya hamile ödediğini savunan keşideciye ait olduğu, diğer bir deyişle keşidecinin ancak bu ispat yükümlülüğünü yerine getirdiği takdirde sorumluluktan kurtulabileceği, bu nedenle keşidecinin sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığını ispat etmesi gerektiği, davacı tarafından ibraz edilen davalının keşidecisi olduğu çeke soruşturma dosyasında konulan ödeme yasağı nedeniyle...
Dava, sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayandırılan alacak istemine ilişkindir. Davacı vekilince alacak istemi, sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayandırılmakla birlikte, alacak isteminin temelde, tarafların geçmişte %50 ortak oldukları----- davalının, şirket hesabından kendi nam ve hesabına, çeşitli açıklamalar ile para transferleri gerçekleştirdiğinin tespit edildiği, davalının, %50'si davacıya ait olması gereken pay, hak ve alacağı haksız ve hukuka aykırı olarak kendisine aktardığı, bu suretle davacı aleyhine sebepsiz zenginleştiği iddiasına dayandırılmıştır. Mahkememizce taraf delilleri ----- üzerinde inceleme yapılmasına dair karar verilmiş, bilirkişi raporu alınmıştır....
Dava konusu uyuşmazlık; tapulu taşınmaza ilişkin adi yazılı taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, iadesi talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nın 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, taraflar arasında yapılan su kullanımına ilişkin sözleşmenin yerine getirilmemesinden kaynaklı yapılan masrafların iadesine yönelik alacak istemine ilişkin olup, mahkemece taraflar arasındaki sözleşme hükümleri doğrultusunda inceleme yapılması ve sebepsiz zenginleşme hukuki nitelendirmenin yapılmamış olmasına ilişkindir. 14.02.2011 gün ve 27846 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 09.02.2011 gün ve 6110 sayılı bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair Kanunun 8.maddesiyle Yargıtay Yasasının 14.maddesinde yapılan değişiklik uyarınca 01.03.2014 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan iş bölümü kararının Yüksek 13.Hukuk Dairesi için Borçlar Kanunun ikinci kısmında yer alan sözleşmelerden (istisna akdi hariç akdin muhtelif nevilerinden) kaynaklanan davalar bakımından Sulh ve Asliye ayrımının yapılmadığı ve incelemenin bu nedenlerle Yüksek 13.Hukuk Dairesince yapılacağından uyuşmazlık konusu dosyanın temyiz...
Davalı------- Vekili, ödenmeyen fatura borcu için takip yapıldığını, bu durumun sebepsiz zenginleşme teşkil ettiğini, belirterek davanın reddini talep etmiştir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık: Davacının davalılara ------ sayılı dosyadaki takibe konu elektrik borcundan kaynaklı borçlu olup olmadığının tespitine ilişkindir....
Maddesine göre; sebepsiz zenginleşme alacağının öğrenme tarihinden itibaren iki yıl içinde zamanaşımına uğrayacağı düzenlendiğinden davada iki yıllık sürenin geçmediği anlaşılmıştır. Sebepsiz zenginleşme; TBK’nın 77 vd. maddelerinde düzenlenmiş olup; maddeye göre; “Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur.” Buna göre sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) malvarlığında meydana gelen eksilmedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/725 Esas KARAR NO : 2023/537 DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 30/12/2020 KARAR TARİHİ : 13/09/2023 Mahkememizin ... Karar sayılı kararı Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin ... Karar sayılı kararı ile kaldırılarak dosya Mahkememize gelmiş olmakla 2022/725 Esasına kaydı yapılan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı ölü ...'a borç para verdiğini karşılığında ... bono aldığını, Antalya Genel İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyasından takip başlattığını, davalılardan ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını, oradan bir kaç daire alacağını öğrendiğini ve alacağına karşılık olarak ... ve ...'e Antalya ......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, süresinde bankaya ibraz edilmemiş olan çek nedeniyle sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak istemine ilişkindir. Somut olayda davacı taraf, dava dışı ... Şti.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, harici araç satış sözleşmesine dayalı sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca ödenen bedelin iadesinden kaynaklı olup, kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesine verilmiştir. SONUÇ: Açıklanan nedenle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 18.4.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İcra takip tarihi olan 08/11/2016 tarihinden itibaren işleyen 2 yıllık zamanaşımı süresi 07/11/2018 tarihinde dolmuştur ve dava tarihi itibariyle davacı vekilinin sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı olan dava konusu alacağının zamanaşımına uğradığı anlaşıldığından davanın reddine" karar verilmiştir....
