Davacı tarafçada Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin geriye dönelik feshinden kaynaklı olarak fesih tarihine kadar olan ve davalı arsa sahibi lehine olan kazandırımların sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde tahsili amacı ile iş bu dava açılmıştır. Bilindiği üzere Feshin geriye etkili olmasının en önemli sonucunun, tarafların sözleşmenin kurulması anındaki malvarlığı durumlarına geri getirilmesidir. İleriye etkili fesihten farklı olarak, geriye etkili fesih halinde sözleşme hiç yapılmamış, mevcut olmamış gibi kabul edilir ve taraflarca fesih anına kadar ifa edilmiş olan edimler de sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınabilir....

(S.Reisoğlu, Sebebsiz İktisap Davasının Genel Şartları, Ankara 1961, Sh. 146-165 ve dip notlarda gösterilen kaynaklar ).Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....

DAVACI VEKİLİNİN İSTİNAFA CEVAP DİLEKÇESİNDEN ÖZETLE: Davalının istinaf başvuru dilekçesiyle davanın vekaletsiz iş görme hükümlerine göre değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre sonuca bağlanması gerektiğini bildirdiğini, eğer yerel mahkemece verilen hükmün hukuki sebebi vekaletsiz iş görme değil de sebepsiz zenginleşme olarak kabul edilse dahi davalının tüm itirazlarının yersiz olduğunu, davalının zaman aşımı itirazına ilişkin olarak davanın süresi içinde açıldığını, tüm bu nedenlerle davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini, eğer hukuki sebep vekaletsiz iş görme değil de sebepsiz zenginleşme sayılacaksa HMK 353/b-2 uyarınca düzeltilerek yerel mahkeme kararı doğrultusunda yeniden esas hakkında karar verilmesini talep etmiştir. HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ : Dava, üçüncü kişinin (davacının kredi sözleşmesine kefil olan kızının) kredi borcunun ödenmesinden kaynaklı alacak davasıdır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacı vekilinin bütün, davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, dava konusu, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağın tahsili talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre borçludan faiz talep edilebilmesi için zenginleşenin iyiniyetli ya da kötüniyetli olduğuna bakılmadan temerrüde düşürülmesi gerekir....

İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle; geçersiz sözleşmelere göre verilenlerin iadesi sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteneceği, sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı (geçerli) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demek olduğu, sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) mal varlığında meydana gelen eksilme olduğu, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmadığı, somut olayımızda davacı ile davalı arasında yapılan taşınmaz devrine ilişkin yazılı sözleşmenin resmi şekilde yapılmaması sebebiyle bu sözleşmenin geçersiz olduğunun açık olduğunu, geçersiz sözleşmeye dayanılarak taraflar aldıklarını vermekle yükümlü olduğu, taraflar arsında yapılan yazılı...

Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için, borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. TBK'nın77/1 maddesine göre; zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır....

Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....

Davacılar vekilinin sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine gelince; mahkemece davacıların bu istemleri yönünden hak düşürücü sürenin sona ermesi ile birlikte tapu kaydı hukuki kıymet kazanacağı gibi davalıların zamanaşımı def'inde bulunduğu gerekçe gösterilerek karar verilmiştir. Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, mahkemeninde kabulünde olduğu gibi harıci oto satış sözleşmesinden kaynaklı sebepsiz zenginleşme hükümlerene dayalı menfi tesbit isteğinden kaynaklı olup, kararın temyizen incelenmesi görevi 3.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.3.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE: Dava, kıymetli evraktan kaynaklı alacak davasıdır. TTK'nın "Sebepsiz zenginleşme" başlıklı 732. Maddesi; " Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar."...