Madde Gerekçesi) Kanun koyucu, ihtiyati tedbir hakkında karar verecek olan hakime geniş bir takdir alanı bırakmışsa da hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararını verdiğini kararda belirtmelidir. Ayrıca verilecek ihtiyati tedbir kararının da uyuşmazlığın esasını çözümler nitelikte olmaması gerekir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Yasa’nın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir....
Geçici hukuki koruma kararlarından olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim, asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte, ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesini ve ihtiyati tedbirin amacını hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. Kanun koyucu, ihtiyati tedbir hakkında karar verecek olan hakime geniş bir takdir alanı bırakmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemeli ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararı verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Kanun'un öngördüğü ölçüde ispat edilememişse veya yaklaşık da olsa ispatı yargılamayı gerektiriyorsa ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. HMK'nın 389. maddesindeki şartların mevcut olması ve talep halinde ise hakim, ihtiyati tedbire davanın her aşamasında karar verebilir....
Kanun koyucu, ihtiyati tedbir hakkında karar verecek olan hakime geniş bir takdir alanı bırakmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemeli ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararı verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Kanun'un öngördüğü ölçüde ispat edilememişse veya yaklaşık da olsa ispatı yargılamayı gerektiriyorsa ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. HMK'nın 389. maddesindeki şartların mevcut olması ve talep halinde ise hakim, ihtiyati tedbire davanın her aşamasında karar verebilir....
Davalı vekili ihtiyati tedbir kararına karşı 18/11/2022 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; müvekkilinin bir devlet kurumu olduğunu, yok olması ya da haksız hareket etmesinin bu manada mümkün olmadığını, tedbir kararı verilebilmesindeki asli unsurun, "hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi" durumu olduğunu, bu durumun da müvekkilinin bir devlet kurumu olması sebebiyle mümkün olmadığını, HMK 389 ve devamı maddelerinde sayılan ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığını belirterek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin 12/01/2023 tarih ve 2023/31 Esas sayılı dosyasında verdiği ara kararı ile taşınmazların bizatihi dava konusu olmadığı, HMK'nın 389. maddesi uyarınca ancak uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceği açıkça uyuşmazlık konusu olmayan mal ve haklar üzerine ihtiyati tedbir konulamayacağının belirtildiği, davanın alacak davası olduğu dikkate alınarak tedbir taleplerinin reddine karar verilmiştir....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Maddi ve manevi tazminat istemli davada İİK'nın 257. vd. maddeleri gereğince ihtiyati haciz mahiyetinde ihtiyati tedbir kararı ve geçici ödeme kararı verilebilmesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkindir. DELİLLERİN TARTIŞILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, haksız fiil nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın giderimi istemi ile açılan davada ihtiyati haciz mahiyetinde ihtiyatı tedbir kararı ve geçici ödeme kararı verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, ihtiyati haciz mahiyetinde tedbir talebi ile geçici ödeme talebinin reddine karar verilmiş, davacılar vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen gözetilerek inceleme yapılmıştır....
İSTİNAF NEDENLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: İhtiyatı tedbirin şartları 6100 Sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 389/1. maddesinde genel olarak düzenlenmiştir. Bu yasa hükmüne göre, mevcut durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İhtiyati tedbirde asıl olan, ihtiyati tedbire esas bir hakkın varlığı ve bir ihtiyati tedbir sebebinin bulunmasıdır. HMK'nın 390/3. maddesine göre, tedbir talep eden taraf, öncelikle tedbir istemine ilişkin dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak, yasal delillerle ispat etmek zorundadır. Burada sözü edilen ispatın ölçüsü ise, “yaklaşık ispat” kuralına göre belirlenir....
tedbir talebinin reddine ilişkin verilen kararının kaldırılarak ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; İİK m. 72/3 gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini, emsal yargıtay kararlarını da bu yönde olduğunu beyan ederek verilen tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir Dava; İİK 72/3.maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Dava dilekçesindeki tedbir talebine istinaden mahkemece %15 teminat mukabilinde takibin durdurulmasına dair kararın tebliğinden itibaren bir hafta içinde itiraz yolu açık olmak üzere tedbir ara kararı verilmiş olup, davalı tarafça itiraz yoluna başvurulmaksızın istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 6100 Sayılı HMK'nun ''İhtiyati Tedbir Kararına Karşı İtiraz'' başlıklı 394.maddesi şu şekildedir: ''(1) Karşı taraf dinlenmeden verilmiş olan ihtiyati tedbir kararlarına itiraz edilebilir....
Geçici hukuki koruma kapsamında olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesinin ve ihtiyati tedbirin amacının hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. Kanun koyucu ihtiyati tedbir hakkında karar verecek olan hakime geniş bir takdir alanı bırakmışsa da hakim her somut olayda ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir. Hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararı verdiğini kararda belirtmelidir.İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse yasanın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir.Mahkeme ihtiyadi tedbir isteminin kabulü ile ihtiyatı tedbir kararı verilmesi halinde istemin reddine karar verdiğinde de kararda hukuksal gerekçe göstermek durumundadır....
