"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Önalım Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, önalım hakkı nedeniyle davalıya satılan payın iptali ve davacı adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde; Müvekkilinin... Ada ... Parsel sayılı taşınmazda 176/251 payın maliki olduğunu, aynı taşınmazda paydaş...'nun 75/251 payını 12/02/2010 tarihinde davalıya satış masrafları da dahil olmak üzere 87.490.-TL'ye sattığını, önalım hakkının engellenmesi için tapuda bedelin yüksek gösterildiğini, gerçek bedelin 15.000-20.000.TL civarında olduğunu belirterek bedelde muvazaa nedeniyle payın gerçek değeri üzerinden önalım hakkının tanınmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 21.12.2011 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptal tescil talebine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin paydaşı olduğu 316 ve 238 parsel sayılı taşınmazda, paydaşlardan ...’in payını davalıya sattığını, davalıya ait hissenin tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
Mahkemece; açılan davanın kabulüne, dava konusu Çankırı İli Merkez İlçesi Abdülhalik Renda Mahallesi 702 ada 4 parsel sayılı taşınmazda davalı T4'ın payına ilişkin tapu kaydının, önalım hakkının kullanılması nedeniyle iptali ile davacı Süheyla Ünürlü adına tapuya kayıt ve tesciline, dava konusu Çankırı Merkez İlçesi Abdülhalik Renda Mahallesi 702 ada 5 ve 8 parsel sayılı taşınmazlardaki davalı T4'ın tapu kaydının önalım hakkının kullanılması nedeniyle iptali ile davacı Halime Kayabaşı adına tapuya kayıt ve tesciline, dava konusu Çankırı İli Merkez İlçesi Abdülhalik Renda Mahallesi Mahallesi 702 ada 6 parsel sayılı taşınmazda davalı T4'ın tapu kaydının önalım hakkının kullanılması nedeniyle iptali ile davacı T1 adına tapuya kayıt ve tesciline, mahkeme veznesine depo edilen 107.304,00 TL önalım bedelinin karar kesinleştiğinde davalı T4'a ödenmesine karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE Dava, 6537 Sayılı Yasa ile değişik 5403 Sayılı Yasanın 8/i maddesi ile 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 733. maddesi gereğince açılmış önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasıdır. 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu'nun 731. maddesine göre; taşınmaz mülkiyetinin kanundan doğan kısıtlamaları, tapu siciline tescil edilmeksizin etkili olur. Mülkiyetin devri konusunda kısıtlama hükmü içeren, yasal önalım hakkını düzenleyen 732. maddesi uyarınca, paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler. Kanundan kaynaklanan önalım hakkının doğması ve kullanılması için, tapu siciline şerh edilmesi gerekli değildir. Önalım hakkının varlığı, kanuna dayandığı için bunun herkes tarafından bilindiği varsayılır....
Davacının kullandığı ve davalıya pay satan kişilerin kullandığı ayrı ayrı bölümler var ise satıcı zamanında kullanıma karşı çıkmayan, o yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda pay satışı nedeni ile önalım hakkını kullanması Türk Medeni Kanununun 2. maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmayacağı kabul edilmektedir. Somut olayda; dava konusu 125 ve 127 parsel sayılı taşınmazlarda 22.08.2012 tarihli, 05.08.2013 tarihli ve 17.09.2013 tarihli akitler ile davalının satın aldığı 121/630 paya karşı önalım hakkına dayanılmış, mahkemece, önalım talebinin fiili taksim nedeniyle reddine karar verilmiştir....
Bu ihtiyacın gereği olarak paydaşlar arasına yabancı bir kişinin girişini engellemek, taşınmazın daha küçük parçalara ayrılmasını önleyebilmek, hisselerin mümkün olduğu kadar hissedar elinde toplanmasını temin etmek amacıyla paylı taşınmazlarda hissedarın temlik hakkı sınırlandırılarak kanuni önalım hakkı tanınmıştır. Önalım hakkı taşınmaz mal mülkiyetinin kanundan doğan takyitlerinden olup 26.12.1951 gün ve 1/6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında yenilik doğuran bir hak olduğu belirtilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun Yasal Önalım Hakkı-Önalım Hakkı Sahibi başlıklı 732. maddesinde “paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler” hükmü öngörülmüştür....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/246 Esas KARAR NO : 2021/612 DAVA : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) DAVA TARİHİ : 17/03/2021 KARAR TARİHİ : 28/06/2021 KARARIN YAZILMA TARİHİ : 08/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili tarafından sunulan 17/03/2021 tarihli dava dilekçesinde ÖZETLE;Davalı ...'ın davacı ...'ın şirketinin davacı ...... A.Ş.'nin eski çalışanı olup taraflar arasında ayrıca yakın akrabalık ilişkisi bulunduğunu, davalı ...'ın davacı şirketten ayrıldıktan sonra ...... İplik ve ...... Grup ....... firmalarını işlettiğinin öğrenildiği, uzunca süre önce davacı ......'dan iş ilişkisi olarak ayrılmışsa da davalı ile 2015 yılından itibaren Konteyner Sözleşmesi adı altında bazı sözleşmelerin imzalandığını, bu kapsamda davalının bir kısım ticari karz sayılabilecek bedelleri ......'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazda, paydaşlardan birisinin payını üçüncü kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyetin oluşması ile doğar ve satışla kullanılabilir hale gelir. Yasadan doğan bu hak bazı istisnai hallerde kullanılamaz. Örneğin, taksim, bağışlama ve fiili taksim durumunun gerçekleşmesi halinde cereyan etmez. Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. TMK'nın 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir. Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. ( TMK 733/4. madde)....
DAVA KONUSU : Tazminat (Tapunun Haksız Ele Geçirilmesi Nedenli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle,dava konusu taşınmazların arsa veya arazi vasfında olup olmadığı, köy yerleşim alanı içerisinde yer alıp almadığı bilinemediğinden davalarının belirsiz alacak davası mahiyetinde ikame ettiklerini, dava değerini ve taleplerini belirlemek ve arttırmak üzere 5.000,00 TL'si maddi tazminatın Kabalı Köyü 140 parsel açısından 07.05.2015 tarihinde, Kabalı Köyü 204 parsel açısından 20.10.2015 tarihinden, Kabalı Köyü 205 parsel açısından 05.11.2015 tarihinden, Kabalı Köyü 207 parsel açısından 29.12.2009 tarihinden, Kabalı Köyü 209 parsel açısından 10.06.2015 tarihinden ve Lala Köyü 956 parsel açısından 09.06.2015 tarihinden, lala köyü 957 parsel açısından 10.11.2015 tarihinden ve Lala Köyü 958 parsel açısından 18.12.2013 tarihinden itibaren tahakkuk edecek yasal faiz, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin...
Resmi satış sözleşmesindeki önalım bedelinin makul süre içerisinde depo edilmemesi ve vadeli bir mevduat hesabında değerlendirilmemesi nedeniyle pay satın alan davalıyı fakirleştirecek, önalım hakkını kullanan davacıyı amaç dışında zenginleştirecek yorum ve sonuçlardan kaçınılmalıdır. Hakkın kullanılması hiçbir zaman davalının zararına olmamalıdır....
