-Dava konusu olup aile konutu olarak özgülenen taşınmazın tapu kaydı üzerine “evlilik birliği sürerken” aile konutu şerhi konulmuştur. Aile konutu şerhi hukuki varlığını ancak evlilik birliği geçerli olduğu sürece sürdürebilmektedir. Taraflar arasındaki evlilik birliği sonlandığında dava konusu taşınmaz aile konutu özelliğini “kendiliğinden” kaybeder. Başka bir anlatımla aile konutuna ilişkin şerh “yolsuz” hale gelir. Evlilik birliğinin sona ermesi sebebiyle aile konutu şerhinin “kaldırılması” istemi “mahkemeye” değil de ilgili “Tapu Sicil Müdürlüğüne” malik olan eş tarafından yapılabilir/yapılmalıdır....
Dava konusu olup aile konutu olarak özgülenen taşınmazın tapu kaydı üzerine “evlilik birliği sürerken” aile konutu şerhi konulmuştur. Aile konutu şerhi hukuki varlığını ancak evlilik birliği geçerli olduğu sürece sürdürebilmektedir. Taraflar arasındaki evlilik birliği sonlandığında dava konusu taşınmaz aile konutu özelliğini “kendiliğinden” kaybeder. Başka bir anlatımla aile konutuna ilişkin şerh “yolsuz” hale gelir. Evlilik birliğinin sona ermesi sebebiyle aile konutu şerhinin “kaldırılması” istemi “mahkemeye” değil de ilgili “Tapu Sicil Müdürlüğüne” malik olan eş tarafından yapılabilir/yapılmalıdır....
taşınmazın aile konutu vasfında olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir....
Değerlendirme 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi hükmüne göre, eşlerden biri, aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini talep edebilir. Ayrıca eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutu üzerinde hakkını sınırlayamaz ise de; bu kurala aykırı davranış durumunda malik olmayan eş aile konutu üzerindeki haklarını sınırlandırılmasına sebep olan işlemin iptali için dava açabilir. Kanunun malik olmayan eşe tanıdığı bu hak, ayni bir hak olmayıp, şahsi bir haktır. Dava, malik olmayan eş tarafından açılmış 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesine dayalı aile konutu şerhi konulması davası olup, bu davalarda görevli mahkeme aile mahkemesi, yetkili mahkeme ise davalının ikametgahı mahkemesidir. Mahkemece yetki hususu ancak ilk itiraz olarak ileri sürülmesi halinde dikkate alınır....
Öte yandan, şikayetçi 3. kişinin, 11.03.2015 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen 2939 ada 7 sayılı parseldeki 40 numaralı bağımsız bölümün tapu kaydına aile konutu şerhi konulması için yaptığı başvuru üzerine, İstanbul Anadolu 13. Aile Mahkemesi'nin 11.02.2014 tarih ve 2012/1038 E., 2014/70 K. sayılı kararıyla talebin kabul edilerek, şikayete konu bağımsız bölümün kaydına TMK'nun 194. maddesi gereğince aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiş olup, anılan kararın 17.12.2014 tarihinde kesinleştiği, ancak, şerhin, şikayetçi 3. kişi adına tapu siciline henüz işlenmediği görülmektedir. Bu durumda, şikayet tarihi olan 20.05.2015 tarihi itibariyle, taşınmazın tapu kaydına şikayetçi 3. kişi lehine henüz aile konutu şerhi konulmadığından, şikayetçinin şikayet hakkı bulunmamaktadır. Zira, şikayetçinin tasarruf işlemlerini yapabilmesi, aile konutu şerhinin tapu siciline şerh verilmesi şartına bağlı bulunmaktadır....
"İçtihat Metni" Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil, aile konutu şerhi K A R A R Talep ve hükümden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, TMK'nun 194. maddesinden kaynaklı aile konutu niteliğindeki taşınmazın eşin rızası dışında satışının iptali ile, eski maliki adına tesciline ve aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.)...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; dava konusu taşınmazın aile konutu vasfında olduğu ve davalı banka tarafından aile konutu üzerine ipotek tesis edildiği, ipotek tesis tarihinden önce de taşınmazın aile konutu olarak kullanıldığı, her ne kadar davalı banka tarafından taşınmaz üzerine konulan ipotek ile ilgili davacı kadının açık rızasının olduğu iddia edilmişse de Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesinin 16.03.2021 tarihli raporu içeriğinde de belirtildiği üzere muvafakatname altında bulunan imzanın davacı kadının eli ürünü olmadığı, aile konutu olan taşınmaz üzerine davacı kadının açık rızası alınmadan ipotek tesis edildiği, aile konutu şerhi konulması davası yönünden yapılan incelemede ise davacı kadının doğrudan dava açmak yolu ile taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasını talep edemeyeceği, öncelikle tapu müdürlüğüne başvurup bu yöndeki talebinin reddedilmesi gerektiği...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK.nun 194. maddesine dayalı dava konusu taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması ve aile konutu olması sebebi ile davalı ... adına tapu kaydının iptali ile diğer davalı eşi Mahmut Şahin adına tesciline ilişkin bulunduğuna, hüküm aile konutu şerhi ile ilgili bölüm bakımından da temyiz edildiğine göre 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi hükmü gereğince, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 03.12.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Her ne kadar ilk derece mahkemesi tarafından aile konutu şerhi konulması talebi için hukuki yarar yokluğu nedeni ile dava reddedilmiş ise de; aile konutunun hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki haklarının sınırlandırılmasının diğer eşin açık rızasına tabi olup bu rıza alınmadan konutla ilgili yapılan tasarruf işlemlerinin geçersiz olacağı, bu nedenle şimdilik aile konutu şerhi talebinin işbu davadan tefrik edilerek tapu iptali tescil davasının sonucuna göre karar verilmesi gerekeceğinden aile konutu şerhi konulması talebi için bu aşamada hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesi hatalı olmakla davacının istinaf talebinin kabulüne, davalının aile konutu şerhi davası yönünden vekalet ücretine yönelik istinafının reddine, ilk derece mahkemesi kararının aile konutu şerhine yönelik hüküm fıkrasının 1,3,4,5,6.bentlerinin Kaldırılarak kararımız gereği işlem yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir...
ün yardım etmek adına çeşitli yerlere sözler verip taahhütte bulunduğunu, kardeşinin başarısız olması nedeniyle de zor durumda kaldığını, malvarlığının çoğunu elden çıkartarak borçları kapatmaya çalıştığını, müvekkilinin bu durumlara sonradan vakıf olduğunu, bu vakıalardan dolayı evliliğin zarar gördüğünü ve müvekkilinin aile konutundan ayrılarak babasının tahsis ettiği evde tek çocuğu ile yaşamaya başladığını, davalı eşin o dönemde söz konusu taşınmazı tapudaki kayda binaen bedelsiz olarak gizli şekilde diğer davalı ...'e sattığını, taşınmazın 2012 yılında satıldığını müvekkilinin 2014 yılında taşınmaza aile konutu şerhi koydurmak için tapuya gittiğinde öğrendiğini, davalı ...'in buranın aile konutu olduğunu bilerek satın aldığını, tüm bu nedenlerden dolayı bahse konu taşınmazın tapuda yapılan satışının iptal edilerek ... adına hükmen tescili ve üzerine aile konutu şerhi konulmasını, mal ayrılığı rejimine karar verilmesini, müvekkili ve ortak çocuk yararına nafakaya, davalı ...'...