Bu düzenleme ile malik olmayan eşe, aile konutu ile ilgili tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkı tanınmış, eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü "Aile birliğinin" korunması amacıyla sınırlandırılmıştır. Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa dahi aile konutuna ilişkin olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemeyecek, aile konutunu devredemeyecek ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamayacaktır. Malik olmayan eşin izni için şekil şartı bulunmamakla birlikte, iznin açık olması gerekmektedir. Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. Öte yandan; TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın, üçüncü kişiye satışı nedeni ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalılardan Hamza adına tapuya tescili ve aile konutu şerhi konulmasına ilişkindir. Tapu kaydının iptali isteği nispi harca tabidir. Dava konusu taşınmazın değeri üzerinden nispi peşin harç (Harçlar Kanunu m. 32) alınmadan davaya devamla yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVALILAR : 1-... 2-. DAVA TÜRÜ : Tapu İptal ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından vekalet ücreti yönünden; davalı ... tarafından ise hükmün tamamı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı ..., davalı ... ile evli olduklarını, aile konutu olarak kullanılan taşınmazın eşi olan davalı ... tarafından, rızası dışında diğer davalı ...’a satıldığını belirterek Türk Medeni Kanununun 194. maddesi gereğince tapu kaydının iptali ile yeniden eşi adına tescili ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması istemiyle dava açmış, mahkemece davanın kabulüne karar verilerek tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tescil ve aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir....
TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir. Bu sebeple taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Türk hukuk sisteminde tapu kayıtlarının oluşumunda “illilik”, diğer bir anlatımla “hukuki sebebe bağlılık” prensibi esas alınmış olup, bu prensip uyarınca tescilin geçerli ve haklı bir sebebe dayanması zorunluluğu bulunmaktadır. Hukuki sebebe dayanmayan işlemler geçerli değildir. TMK’nın 1024. maddesi bu tescili yolsuz tescil olarak ifade eder. Bu durumda; Türk Medeni Kanunu’nun 194, maddesi uyarınca malik olan eş tarafından diğer eşin açık rızası alınmadan aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması durumunda yapılan bu işlemin “geçerli” kabul edilemeyeceği emredici hüküm gereğidir. Diğer eşin geçerli olmayan işlemin iptali için dava açabileceği kuşkusuzdur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu, eşi adına kayıtlı iken bu taşınmazın açık rızası alınmadan davalı ...'a satıldığını belirterek, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı eşi Hayriye Kavukçuoglu adına tapuya kayıt ve tescilini, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasını istemiş, davanın açılması sırasında dava değeri belirtmemiş, ancak 512,35 TL nispi peşin harcı yatırmıştır. Tapu iptali ve tescil davasında taşınmazın dava açıldığı sırada bilinen tapu kaydındaki satış bedeli olan 100.000 TL üzerinden hesaplanacak nispi harç tamamlattırılmadan müteakip işlemler yapılamaz (Harçlar Kanunu md.30-32)....
Dava, aile konutunun malik olmayan eşin rızası alınmadan davalılardan ...’a satıldığından bahisle Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesi gereğince, davalılardan ... adına olan tapu kaydının iptali ile eski malik olan diğer davalı eş ... adına tapuya tescili ve taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu'nun madde 193. hükmü ile eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle olan hukuki işlemlerinde özgürlük alanı tanınmış olmakla birlikte Türk Medeni Kanunu'nun 194. madde hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü, "Aile birliğinin korunması" amacıyla sınırlandırılmıştır. Buna göre, eşlerden biri diğer eşin "Açık rızası bulunmadıkça” aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı kadın tarafından, davanın reddine karar verilmesi yönünden, davalılar tarafından ise, vekalet ücreti miktarı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın, davalı koca tarafından diğer davalıya malik olmayan eşin rızası alınmadan satıldığından bahisle Türk Medeni Kanununun 194. maddesi gereğince , davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile yeniden davalı eş adına tescili, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Tapu iptal ve tescile ilişkin eldeki davanın devamı sırasında , davacı ile davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı taraf aile konutu niteliğindeki taşınmazın, davalı eş Emre tarafından kendisinin rızası alınmadan diğer davalı ..."a devir edildiğini, davalı ... tarafından ise taşınmazın diğer davalı ...'a devir edildiğini, davalıların arkadaş olduklarını, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu bilmemelerinin mümkün olmadığını, TMK 194. maddesi uyarınca tapu kaydının iptali ile taşınmazın davalı eş Emre adına kayıt ve tescilini talep etmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir....
müvekkilinden mal kaçırma amaçlı muvaazalı olarak devrettiğini, bu durumu müvekkilinin yeni öğrendiğini, aile konutunun devrinin TMK'nın 194. maddesine aykırı olup, müvekkilinin rızasının alınmadığını belirterek taşınmazın aile konutu sebebine dayalı olarak, muvaazalı satış işleminin iptali ile taşınmazın eş adına tapuya tescili ile tapu konutuna aile konutu şerhi konulmasını talep etmiş, mahallinde yapılan keşif sonucu dava konusu taşınmazın değeri dava tarihinde 320.000,00TL tespit edilmiş, davacı vekili bakiye harcı 13/01/2022 tarihinde yatırmıştır....
İcra Müdürlüğünün 2016/48 talimat sayılı dosyasında satışa çıkarıldığını öğrendiklerini belirterek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptaline, müvekkili adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın satış işlemlerinin tedbir yoluyla durdurulmasına, tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini istemiştir. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; Sivas 1. Aile Mahkemesinin 2018/133 esas sayılı dosyasında açtıkları dava sırasında dava konusu taşınmazın Sivas 1. İcra Dairesinin 2016/48 talimat sayılı dosyasında satışının durdurulmasına ilişkin tedbir kararı verilmişken taşınmazın Sivas 1. İcra Dairesinin 2018/47 Talimat sayılı dosyasında yeniden satışa çıkarıldığını, bu sebeple dava açmak zorunda kaldıklarını belirterek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya kayıt ve tesciline Sivas 1....
