DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/212 esas 2008/4 karar sayılı kararı ile dava konusu vakfın galle fazlasını almaya hak kazanan evladı olduğunun tespitine karar verildiği, kesinleşen bu karara istinaden dava tarihine kadar değişik miktarlarda davacıya galle ödemesi yapıldığı anlaşılmaktadır. Vakıf hukukunda aslolan, vakfiyedeki hükümlerin eksiksiz olarak uygulanması olup, gerek vakıf evlatları gerekse vakıf yöneticileri emredici olarak düzenlenmiş olan bu hükümlere göre hareket etmesi gerekecektir. Davacı tarafın vakfiye hükümlerine göre almaya hak kazandığı galle fazlası 5737 sayılı Yasa’nın değişik 7. maddesi kapsamında kalan bir çeşit intifa hakkı olup, bunun verilebilmesi için vakfın gelirlerinin yukarıda da ayrıntıları belirtilen ölçülere göre tespit edilmesi ondan sonra da vakfiyenin ve mevzuatın uygulanması gerekir....
Vakfının evladı olduğunun tespiti istenmiş olmasına rağmen Mahkemece; talep doğrultusunda davacının vakfın evladı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilerek talebin aşılması doğru değil ise de, bu hatanın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm fıkrasının HMK’nin 370/2. maddesi gereğince aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte gösterilen nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararında (B) harfi ile gösterilen fıkrasındaki "... gelir fazlasına müstehak evlat..." ibaresinin hükümden çıkartılarak yerine "...evladı..."...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... Gen. Müd. tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Vakıfdan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile kan bağının ispatlanması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile ... Genel Müdürlüğü ve mütevelli tarafından gönderilen aile şeceresine göre; davacının, mülhak ... Vakfının galleye müstahak evladı olduğunun tespitine ilişkin mahkemenin kararı doğrudur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı, ... Sultan Vakfının galle fazlasına müstahak evladı olduğunun tespitini istemiş; mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacının vakfeden ile soybağını ispat edemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Oysa; Yargıtayca onanarak kesinleşen ... Asliye 6.Hukuk Mahkemesinin 2004/72-332 sayılı kararı ile Padişah 2.Mustafa kızı ... Sultan Vakfının galleye müstahak evladı olduğunun tespitine karar verildiği, muteber Osmanlı Tarihi kitaplarına, aile secerelerine, Başbakanlık Devlet Arşivi ve nüfus kayıtlarına göre davaya konu vakfın kurucusu ... Sultan'ın ......
Taraflar arasındaki galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların mazbut Veziriazam Nevşehirli Damat ... Paşa Vakfı'nın galle fazlasına müstehak evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. II....
Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne şeklinde hüküm kurulmuş olup, bu kez davalı ... vekilince Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Asıl ve birleşen dava dilekçelerinde, davacıların mazbut ... oğlu ...Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenmiştir. Davalı vekili, asıl ve birleşen davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacı ... yönünden davanın açılmamış sayılmasına, ... ve ... yönünden davanın kabulü ile adı geçen davacıların dava konusu vakfın gallesine müstehak vakıf olduklarının tespitine, birleşen davada davacılardan ...'ün dava konusu vakfın gallesine müstehak vakıf evladı, diğer davacılar ... ve ...'...
Ancak; Uygulamada karışıklık ve duraksamaya sebep olacak şekilde, davanın kabulüne karar verildiği halde, davacının hangi vakfın evladı olduğunun açıkça gösterilmemiş olması ve 5737 sayılı Vakıflar Yasasının 76.maddesi (2762 sayılı Vakıflar Yasasının 40.maddesi) gereğince, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalarda, ... kanuni hasım olduğu halde yargılama giderleri ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulması doğru değil ise de; bu yanılgının düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm fıkrasının, ikinci paragrafının birinci satırındaki "...ın" sözcüğünden sonra gelmek üzere "1264 tarihli ... ......
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalarda, davacının sadece vakıf evladı olması eğer vakfiyede bu yönde bir şart yok ise galleye müstahak oldukları anlamına gelmeyeceğini, davacıların, dava konusu vakfın soyundan geldiğinin; veraset ilamları, nüfus kayıtları, vakfiye, mahkeme ilamları ve bilirkişi incelemesiyle kanıtlamaları gerektiğini, dava konusu vakfın vakfiyesinde intifa şartı bulunup bulunmadığı hususlarının bilirkişi incelemesi ile ayrıntılı bir şekilde araştırılıp, ortaya konması gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, galleye fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir....
İlk Derece Mahkemesince; davanın kabulü ile davacı T1 Mülhak Amcazade Hüseyin Paşa Vakfı’nın gallesine müstehak ve tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre, dava, galle fazlasına müstehak ve tevliyete ehil vakıf evladı tespiti talebine ilişkindir....
