Dosyanın gönderildiği Muğla Asliye Ticaret Mahkemesince de; Dava, adi ortaklık sözleşmesinin feshi ve kar payının tahsili talebine ilişkin olduğuna göre uyuşmazlığın çözümünde TBK 639 ve devamı maddelerinin uygulanması gerekmektiği, bu haliyle davanın ticari dava olarak kabul edilebilmesinin mümkün olmadığı, davanın adi ortaklık sözleşmesinin feshi ve kar payının tahsili talebine ilişkin olduğu, uyuşmazlığın çözümünde TBK 639 ve devamı maddelerinin uygulanması gerektiği, davanın mutlak ticari dava olmadığı, tarafların dava tarihi itibariyle tacir sayılmadığından nispi ticari dava da sayılamayacağı, buna göre davayı görmeye Fethiye 3. Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olup mahkemenin görevli olmadığı kanaatine varılmış ve HMK 114/1-c ve 115/2 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle karşı görevsizlik kararı verilmiştir. Somut olayda; dava adi ortaklık tasfiyesinden kaynaklanan dava olduğu, İzmir BAM 20....
Bu nedenle tarafların birbirlerine karşı adi ortaklıktan doğan sorumlulukları ve talep hakları mevcut olup, bir ortağın diğer ortağa hesap verme yükümlülüğünü ihlal etmesinin, TBK'nın 639/7. Maddesi hükmü gereğince adi ortaklığın feshini haklı kılacak nedenlerdendir. Buna göre davacı tarafından, adi ortaklığın haklı nedenle feshine dayalı olarak adi ortaklığa koyduğu sermaye payının ve cezai şartın tahsili talep edilmekle, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; adi ortaklığın tasfiyesi hükümleri (TBK'nun 620 ve devamı maddeleri) gereğince ve 642.maddelerindeki tasfiye hükümlerinin somut olaya uygulanması suretiyle çözümlenmesi gerekmektedir. Adi ortaklık sözleşmesi, iki yada daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. (TBK. 620/1 md.) Adi ortaklık ilişkisi, TBK'nun 639.maddesinde sayılan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer. Bu şekilde ortaklığın sona ermesinin başlıca iki sonucu ortaya çıkar....
Davacı ve davalının adi ortaklık sözleşmesi imzaladıkları sabit olup, yapılan ortaklık sözleşmesi üzerinde bir uyuşmazlık yoktur. Tasfiyesi istenen adi ortaklık, davacı ... ile davalı ...'ün imzaları bulunan...7.10.2005 Tarih ve 8938 Yevmiye no. ile tasdikli "....zleşmesi" ile kurulmuştur. Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen ortaklık sözleşmesinin uygulanması sürecinde yaşanan ihtilaf nedeniyle adi ortaklığın fesih ve tasfiye istemine ilişkindir . Mahkemece, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 620 ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklık hükümleri dikkate alınmalı ve 642. vd maddelerindeki tasfiye hükümlerinin somut olaya uygulanması gerekmektedir. Mahkemece davacı istemine konu alacak miktarının tespitine yönelik 3 kök 1 ek rapor alınmış; alınan son bilirkişi raporu uyarınca hüküm kurulmuştur ....
Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı, davalının "2 Zipzip Parti Evi ve Aktivite Merkezi" adı altında ticari faliyete başladığını ve arkadaşı olan davacıya iş ortaklığı teklif ederek, 40.000 TL vermesi halinde işyerine ortak yapabileceğini bildirdiğini, davalıya 30.000 TL ödemede bulunduğunu ancak, davalının 30.000 TL'yi aldıktan sonra adi ortaklık sözleşmesi yapmaya yanaşmadığını, kalan 10.000 TL'yi adi ortaklık sözleşmesinin noterden imzası sırasında ödeyeceğini belirttiğini fakat davalının, kendisini sürekli oyalayarak ortaklık sözleşmesi yapmadığını, taraflar arasında yasada belirtilen şekilde bir adi ortaklık kurulmadığını, bu nedenle ödediği 30.000,00...
Şti.’nin içini boşalttıklarını ileri sürerek, 90.000,00 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalılar Bahaş İnş. San. Ve Tic. A.Ş. ile ... Gayrimenkul Yatırım San. Ve Tic. A.Ş. vekilleri, müvekkili şirketler ile davacı arasında sözleşme ilişkisi bulunmadığını, diğer davalı .... ... Gayrimenkul İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davacıya yapılan taahhüdün, adi ortaklık ile bir ilgisinin bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemişlerdir. İlk derece mahkemesince, davalılar arasında yapılan adi ortaklık sözleşmesinin, davacıya taahhüt edilen dairenin bulunduğu inşaata işine ilişkin olduğu, adi ortaklık sözleşmesinde davalı .... ... Gayrimenkul İnş. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye bağımsız olarak taşınmaz satış yetkisi verildiği, davacı ile adı geçen şirket arasındaki gayrimenkul payı ortaklığı sözleşmesinin, adi ortaklık sözleşmesinden sonra düzenlendiği, TBK’nın 638....
Mahkemece bozma ilamının içeriği, 01.01.2009 tarihli adi ortaklık sözleşmesinin 2. maddesinde tek tek belirtilen davacının yaptığı işler ve bozmadan sonra alınan bilirkişi heyetinin asıl ve ek raporu gözardı edilerek sadece adi ortaklık sözleşmesinin 6. maddesi dikkate alınarak yanlış ve yanılgılı değerlendirme ile davanın tümden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yüklenici yararına bozulması uygun bulunmuştur....
Bir ortak tarafından adi ortaklığa ilişkin olan sermaye payının istenmesi, aynı zamanda ortaklığın feshini ve tasfiyeyi de kapsar. Uyuşmazlık, bu bağlamda değerlendirilip, çözüme kavuşturulmalıdır. Davacı vekili dava dilekçesinde, adi ortaklık nedeni verilen senetten kaynaklanan menfi tespit talebinde bulunduğuna, adi ortaklık sözleşmesi gereğince dava konusu senedin ortaklık nedeniyle verildiği anşıldığına göre, uyuşmazlığın TBK'nın 620.vd.maddelerinde düzenlenen adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi olarak çözümlenmesi gerekir. Bu durumda, mahkemece; 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK 620 vd. düzenlenen adi ortaklık hükümleri dikkate alınmalı, TBK'nun 642.madde vd. hükümlerine göre tasfiye işlemi gerçekleştirilmelidir....
Ortaklar, koymayı üstlendikleri katılım payının nitelik ve miktarını, adi ortaklık sözleşmesinde hukuk düzeninin sınırları içinde serbestçe kararlaştırılabilir (Eren s. 834-835). Adi ortaklığa Türk Hukuk sistemi tüzel kişilik tanımamıştır. Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre de, adi ortaklıkların tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Adi ortaklık ticari işlerle uğraşan bir kuruluş olmakla birlikte, bir ticaret ortaklığı değildir. Çünkü ticaret ortaklıklarını düzenleyen TT' da değil, TBK’da yer almıştır. Tüzel kişilere tanınan hak ve yetkiler; doğum, ölüm, mal varlığı edinme, davalarda aktif ve pasif husumet ehliyeti hukuki eylem ve işlemleri yapabilme yetki ve sorumluluğu, temsil edebilme ve diğerleri gibi gerçek kişilerin kullanma olanağına sahip oldukları hak ve yetkilerdir. Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından, bu hak ve yetkilerden yararlanamayacaktır (Uygulamada Adi Ortaklık ve neden olduğu davalar Soysal Özenli sy.5). Adi ortaklık, hukuksal işlemlerde taraf olamaz....
Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. ( TBK. 620/1 md. ) Türk Borçlar Kanunu'nun adi şirkete ilişkin 620 ve onu izleyen maddeleri gereğince, adi ortaklığın kurulabilmesi için, yazılı şekil gerekli olmayıp, sözlü olarak da yapılabilir. Adi ortaklık, ortakların anlaşması durumunda, onların kendi aralarında tasfiye edilebilir. Şayet ortaklar arasında tasfiye konusunda anlaşma sağlanamamışsa, bu durumda her ortağın mahkemeye başvurarak tasfiye talebinde bulunabileceğini kabul etmek gerekir. Bu başvuru açıkça ortaklığın tasfiyesini istemek şeklinde olabileceği gibi, tasfiyeyi ifade eden başkaca talepler de tasfiye yapılması için yeterlidir. Örneğin; ortaklığın feshi istemi veya ortaklığa getirilen sermayenin iadesinin talep edilmesi, ortaklığın tasfiyesini isteme anlamına gelir....
Taraflar arasında adi ortaklık ilişkisinin bulunduğunun anlaşılması durumunda ise, mahkemece; 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 620 ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklık hükümleri dikkate alınmalı, Türk Borçlar Kanunu'nun 642.madde ve devamı hükümlerine göre tasfiye işlemi gerçekleştirilmelidir. Eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.Söz konusu bozma ilamı uyarınca mahkemece; adi ortaklıklığın bulunduğu belirtilmekle; davanın kabulü ile dava konusu 77 M 165 plaka sayılı minibüse ilişkin adi ortaklığın tespiti ile muarazının men'ine, 77 M 165 plaka ve hattın 1/2 payının davacı adına kayıt ve tesciline, TBK 642 ve devamı maddelerine göre tasfiyesine ve tasfiye memuru olarak ...'...
