HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, ... Vakfı şerhi bulunan ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 1139/2400 payı ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 622/2400 payının kayden maliki olan ... kızı ...'nin gaip olması nedeniyle ... Defterdarının kayyım olarak atandığını, 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu'nun 17. maddesine göre aslı vakıf olan taşınmazın vakfına dönmesi gerektiğini ileri sürerek, taşınmazların tapu kaydının iptali ile ... Vakfı adına tescilini istemiştir. Davalı kayyım, dava konusu taşınmazların vakıf adına tescili için taşınmazın icareteynli ve mukatalı olması gerektiğini belireterek davanın reddini istemiştir. İlk Derece Mahkemesince, iddianın sabit olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne dair verilen karara yönelik davalının istinaf başvurusu ... Bölge Adliye Mahkemes1. Hukuk Dairesince, HMK'nın 353/(1).b.1 maddesi uyarınca esastan reddedilmiştir....
Vakfı adına tesciline karar verildiği ve bu kararın derecattan geçmek suretiyle 26.10.1998 tarihinde kesinleştiği, taşınmazın 08.06.2004 tarihinde ... Vakfı adına tescil edildiği, davacı Vakfın 5737 Sayılı Yasanın geçici 7. ve 11. madde uyarınca yaptığı müracaatların Vakıflar Meclisi kararlarıyla kapsamda kalmadığı gerekçesiyle reddedildiği anlaşılmaktadır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, 5737 sayılı Yasa'nın 17. maddesine dayalı olarak açılan gaiplik ile birlikte tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 6.2. İlgili Hukuk 6.2.1. 5737 sayılı Yasa’nın 17. maddesinde “Tasarruf edenlerin veya maliklerin mirasçı bırakmadan ölümleri, kaybolmaları, terk veya mübadil gibi durumlara düşmeleri halinde icareteynli ve mukataalı taşınmaz malların mülkiyeti vakfı adına tescil edilir.”, 6.2.2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 32.maddesinde, “Ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir.”, 6.2.3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 33. maddesinde, "Gaiplik kararının istenebilmesi için, ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl veya son haber tarihinin üzerinden en az beş yıl geçmiş olması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, ...Vakfı’ndan icareli, arsa vasıflı 1565 ada 12 parsel sayılı taşınmazın ...kızı ... adına tescil edildiğini, kayıt malikinden uzun süredir haber alınamadığı, mirasçısının bulunmadığı, 5737 sayılı Yasanın 17.maddesi uyarınca vakıf adına tescili gerektiğini ileri sürerek ... olarak kayıt malikinin gaipliğine ve tapu kaydının iptali ile vakfı adına tesciline karar verilmesini istemiş, 14/02/2014 havale tarihli ıslah dilekçesiyle, gaiplik kararı verilmek sureti ile tapu iptali ve tescile karar verilmesini talep etmiştir. Kayıt malikinin mirasçısı olduğu iddiası ile H... tarafından müdahale talebinde bulunulmuştur. Mahkemece, asli müdahil ...'nın tapu kayıt malikinin mirasçısı olduğu, Vakıflar Kanunun 17. madde koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hâkimi ...'...
Hemen belirtmek gerekir ki; bütün bu yasal düzenlemeleri içerin 2762 Sayılı Vakıflar Kanunu 27.2.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 Sayılı Yasanın 80.maddesi ile iptal edilmiş ve yeni 5737 Sayılı Yasanın 17.maddesi ile “ Tasarruf edenlerin veya maliklerin mirasçı bırakmadan ölümleri, kaybolmaları, terk ve mübadil gibi durumlara düşmeleri halinde icareteynli ve mukataalı taşınmaz malların mülkiyeti vakfı adına tescil edilir.” düzenlemesine yer verilmek suretiyle taşınmazların Hazineye intikal yolunu kapatmış bulunmaktadır. Esasen, anılan bu hükmün kamu düzeniyle ilgili kazanılmış hakları bertaraf etmeyeceği tartışmasız olup, çekişmelerde bu hususun gözardı edilemeyeceği de kuşkusuzdur....
İlgili Hukuk Hemen belirtilmelidir ki; 5737 sayılı Yasanın 17. maddesinde “Tasarruf edenlerin veya maliklerin mirasçı bırakmadan ölümleri, kaybolmaları, terk veya mübadil gibi durumlara düşmeleri halinde icareteynli ve mukataalı taşınmaz malların mülkiyeti vakfı adına tescil edilir.” hükmüne yer verilmiş olup, anılan yasal düzenleme uyarınca taşınmazın vakfı adına tesciline karar verilebilmesi için mukataalı ya da icareteynli olup olmadığı, kayıt malikinin gaip kişilerden olup olmadığı, mirasçılarının bulunup bulunmadığının saptanması gerektiğinde kuşku yoktur. O halde, bir taşınmazın vakfı adına tescil edilebilmesi veya bedele hükmedilebilmesi, mutasarrıfının mirasçı bırakmadan öldüğünün ya da kaçak yitik olduğunun belirlenmesine bağlıdır. 6.3....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 5737 sayılı Kanun'un 17. maddesine dayalı olarak dava konusu taşınmazın tapu kayıt malikinin gaipliğine, tapu kaydının iptali ile Vakfı adına tesciline karar verilmesine yönelik ve ... olarak açılan davada, kayıt malikinin kim olduğu belirlenemiyor ise, kayyım atanması ve kayyımın görev ve sorumluluklarıyla ilgili 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun hükümleri dikkate alındığında, ilgililerin hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla davanın kayyıma yöneltilmesi; tapu kayıt maliki mirasçı bırakmadan ölmüş ise son mirasçı sıfatıyla Hazine mirasçı olacağından Hazine hasım gösterilerek bunlara karşı davanın açılması gerektiği gerekçesiyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davalı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemedeki beyanlarını tekrarla, verilen kararın eksik incelemeye ve araştırmaya dayandığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İstinafa Cevap: Davacı vekili istinafa cevap dilekçesi vermemiştir. Gerekçe ve Sonuç: HMK'nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava, 5737 sayılı yasanın 17.maddesine dayalı gaiplik kararı verilmek suretiyle tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Vakıf hukukumuzda, icareteynli ve mukataalı vakıfların kuru mülkiyeti vakfa, kullanma-tasarruf hakkı ise mutasarrıfına ait bulunmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.07.1996 tarihli ve 1994/676 Esas, 1996/570 Karar sayılı kararı uyarınca 04.08.2000 tarihinde Hazine adına tescil edildiğini, Tapu Müdürlüğü’nün taşınmazın 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 30 uncu maddesi ve Vakıflar Yönetmeliğinin 178 ... maddesi hükümleri gereğince Sultan Mahmut Vakfı adına tescil edildiğini bildirdiğini, taşınmaz üzerindeki yapının 1901 yılında İngiliz Büyükelçiliği ve okul yöneticileri tarafından yaptırıldığını, vakıf tarafından meydana getirildiğine dair bilgi ve belge bulunmadığını, Sultan Mahmut Vakfı adına yapılan tescilin hatalı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir. II....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın husumetten reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, mirasçı bırakmadan ölen malikleri adına kayıtlı taşınmazın 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca tapusunun iptali ve vakfı adına tescili isteğine ilişkin olup; son mirasçı sıfatıyla Hazine hasım gösterilerek açılmıştır. Mahkemece, davalı Hazineye husumet düşmeyeceği gerekçesiyle davanın husumetten reddine karar verilmiştir. Gerçekten de, mutasarrıf iken malik olan kişilerin mirasçı bırakmadan ölmeleri halinde taşınmazları 4721 sayılı TMK'nın 501. (eski 448. md.) maddesi uyarınca son mirasçı sıfatıyla Hazineye kalmıştır....
